رویدادهای مهم 21 شهريور در گذر تاریخ

شهادت روحاني مبارز و مجاهد مشروطه ‏خواه «شيخ محمد خياباني» (1299ش)

اشاره: روحاني مجاهد، شيخ محمد خياباني در سال 1259 ش (1297 ق) در خامنه در نزديكي تبريز متولد شد. وي پس از فراگيري علوم مقدماتي، از محضر حضرات آيات سيّد ابوالحسن انگجي و ميرزا عبدالعلي، فقه و اصول و هيئت و نجوم را آموخت و پس از مدتي به تدريس پرداخت. زندگي شيخ محمد خياباني پس از پيروزي مشروطه در سال 1285 ش، با تأسيس انجمن ايالتي در تبريز، وارد مرحله تازه‏اي گرديد و در جريان محاصره تبريز، در دفاع از شهر نقش مهمي ايفا كرد. شيخ محمد خياباني، از آنجا كه حكومت مركزي را ضعيف و وابسته مي‏ديد، از اين رو، بعد از قبول قرارداد 1919 م از سوي دولت ايران، در تبريز دست به قيام زد. وي در جريان اين قيام كه از 17 فروردين 1299 شمسي، آغاز شد، نهادهاي دولتي تبريز را به تصرف خود درآورد و شهر را از دست دولتيان خارج ساخت. اما به دليل خيانت كساني كه قول همكاري داده بودند، كم بودن نيروها و حضور قواي قزاقخانه در كنار شهر تبريز و همكاري آن‏ها با حكومت مركزي، اين قيام به شكست منجر شد. سرانجام در 21 شهريور 1299 برابر با 29 ذي‏حجه 1338ق در چهل سالگي به شهادت رسيد و او را در گورستان سيّد حمزه تبريز به خاك سپردند. بعدها، آن گورستان به مدرسه تبديل شد و پس از ويراني مدرسه، مقبره خياباني هم از بين رفت.

رحلت استاد اخلاق آيت ‏الله «علي احمدي ميانِجي» نماينده مجلس خبرگان رهبري (1379 ش)

اشاره: آيت الله علي احمدي ميانِجي در سال 1305 ش (1345ق) در يكي از روستاهاي شهرستان ميانه در آذربايجان شرقي و در خانواده‏اي اهل علم و ديانت به دنيا آمد. آيت الله احمدي ميانِجي با آغاز نهضت اسلامي مردم به رهبري امام خميني(ره)، به كاروان انقلاب پيوسته و در اين راه متحمل سختي‏هاي متعددي شد. ايشان از جمله افراد مؤثري بود كه به همراه ديگر استادان حوزه علميه، جامعه مدرسين حوزه علميه قم را تأسيس كرد و نامش در ذيل تمام اعلاميه‏هاي جامعه مدرسين عليه رژيم ستم‏شاهي به چشم مي‏خورد. ايشان پس از پيروزي انقلاب اسلامي نيز هماره در سنگر خدمت حضور داشت و سه مرتبه به عنوان نماينده مردم استان آذربايجان شرقي، به نمايندگي مجلس خبرگان رهبري برگزيده شد. آيت الله احمدي ميانِجي سرانجام در 21 شهريور 1379 ش برابر با 12 جمادي الثاني 1421ق در 74 سالگي در قم دار فاني را وداع گفت و پس از تشييعي باشكوه، در حرم مطهر حضرت معصومه(س) به خاك سپرده شد.

رویدادهای مهم 24 شوال در گذرتاریخ

درگذشت «عبدالرزاق صنعاني» محدث يمني(211 ق)
اشاره:
ابوبكر عبدالرزاق بن هَمام بن نافِع الحِمْيَري صنعاني از دانشمندان و محدثين مشهور قرن دوم و سوم هجري است كه در سال 126 ق در صَنعا در يَمن به دنيا آمد. وي دانشمندي آگاه و پرهيزكار بود و بسياري از علماي آن روزگار، از دانش او بهره برده‏اند. اين فقيه ارجمند كه در اواخر عمر، بيناييش را از دست داد، از حافظين برجسته‏ي قرآن كريم بود. عبدالرَّزاق از حافظان حديث و راويان مورد اعتماد بوده و هفده هزار حديث را از حفظ داشت. تفسير قرآن و كتابي در حديث از جمله آثار عبدالرزاق صنعايي است. وي در 85 سالگي در يمن وفات يافت.

وفات «ابن لبان» فقيه و مفسر مسلمان(749 ق)
اشاره:
ابوعبدالله شمس الدين محمّد بن احمد بن عبدالمؤمن معروف به ابن لبان، فقيه، محدث، مفسر و نويسنده‏ي مسلمان مصري در سال 679 ق در دمشق به دنيا آمد و دوران كودكي را در زادگاهش گذراند. وي فقه، اصول فقه و حديث را نزد اساتيد بزرگ وقت آموخت و به درجه‏ي والايى در آنها رسيد. ابن لبان همچنين در سرودن شعر نيز داراي قريحه‏ي خاصي بود و علاوه بر تدريس و وعظ و خطابه، به تفسير قرآن نيز مي‏پرداخت. تنها اثر چاپ شده از ابن لَبّان، كتاب رَدّ معاني الايات المُتَشابهات الي مَعاني الاياتِ المُحكَماتِ در تفسير قرآن است كه به بررسي آيات محكم و متشابه در قرآن كريم پرداخته است. ابن لَبّان سرانجام در 24 يا 25 شوال سال 749 در هفتاد سالگي بر اثر ابتلا به بيماري طاعون درگذشت.