اعدام دكتر «حشمت» از ياران ميرزا كوچك خان جنگلي به دستور تيمور تاش حاكم گيلان (1298ش)

دكتر ابراهيم حشمت الاطباء، يكي از مردان آزاده، خدمتگزار و نيك نامي بود كه در جنبش مشروطيت از مجاهدين صديق و در قيام جنگل از سران فداكار و نزديك به ميرزا كوچك خان جنگلي بود. وي در جريان نهضت جنگل، به واسطه خدمات پزشكي‏اش، محبوبيت زيادي در لاهيجان كسب كرده بود و در آنجا يك گروه چند صد نفري به نام نظام ملي گرد آورده بود. وي پس از مدت‏ها كه به همراه نهضت جنگل مشغول مبارزه بود، از جانب مقامات نظامي دولت، به تسليم دعوت شد. مقامات نظامي براي دكتر امان نامه‏اي در پشت جلد قرآن نوشتند و براي او ارسال كردند. دكتر حشمت نيز كه به مباني ديني ايمان داشت، سوگند مقامات نظامي را باور كرد و به همراه 270 نفر از مجاهدين تحت فرمانش، خود را به قزاقان تسليم نمود اما بدرفتاري فرماندهان نظامي، در همان لحظات اوليه، دكتر را متوجه اشتباهش نمود. پس از مدت كوتاهي جلسه محاكمه نظامي ترتيب داده شد و بدون اينكه حق دفاعي براي دكتر حشمت قائل شوند، حكمي را كه از پيش انشا نموده، قرائت و دكتر را به اعدام محكوم ساختند. سرانجام دكتر حشمت در روز 21 ارديبهشت 1298 ش برابر با يازدهم شعبان 1337 ق در رشت به دار آويخته شد و در همان شهر مدفون گرديد.

پيوستن رسمي اروپاي غربي به آمريكا در تحريم اقتصادي جمهوري اسلامي ايران (1359ش)

به دنبال واقعه فتح لانه جاسوسي آمريكا توسط دانشجويان پيرو خط امام در 13 آبان 1358 و پس از شكست طرح تحريم اقتصادي ايران از طريق سازمان ملل به دليل وِتوي يكي از اعضاي شوراي امنيت، برخي از كشورهاي اروپايي تصميم گرفتند كه از امضاي قراردادهاي جديد با جمهوري اسلامي خودداري نموده و ايران را تحت فشار قرار دهند. اين تصميم بازار مشترك اروپا از آنجايي كه براي حمايت از آمريكا و محكوم كردن مسأله گروگان‏گيري انجام مي‏گرفت، حالتي سمبوليك و سياسي داشت و از بار اقتصادي غالبي برخوردار نبود. بدين ترتيب پس از پايان مهلت آزادسازي گروگان‏ها و لاينحل ماندن اين مسأله، جامعه اقتصادي اروپا به طور رسمي، تحريم اقتصادي ايران را اعلام نمودند. اين اقدام در حالي انجام مي‏گرفت كه در اعلاميه مشترك كنفرانس 9 كشور اروپايي تنها هدف از اين اقدام، تسريع در آزادي گروگان‏ها عنوان شده بود. اما با گسترش اين تحريم از سوي كشورهاي غربي، اقتصاد داخلي آنان نيز دچار ركود و تورم شد. در طول هشت سال دفاع مقدس، آمريكا و كشورهاي بازار مشترك اروپا، ايران را در تنگنا قرار داده و از معامله مستقيم خودداري مي‏كردند. حتي در مواردي از فروش و ارسال داروهاي مورد نياز به ايران امتناع مي‏نمودند. اين در حالي بود كه پيشرفته‏ترين تجهيزات نظامي و خطرناك‏ترين سموم شيميايي را در اختيار رژيم متجاوز عراق قرار مي‏دادند و اين رژيم را به ادامه جنگ ترغيب مي‏كردند. ليكن رفته رفته، كشورهاي اروپايي دريافتند كه فشار آمريكا به ايران نه تنها به نفع آنها نيست بلكه منافع آنان را فداي مطامع آمريكا خواهد ساخت. 

شهادت مظلومانه‏ي علامه‏ي مجاهد «قاضي نوراللَّه شوشتري» عالم و مؤلف(1019 ق)

قاضي نوراللَّه بن سيد شرف الدين شوشتري، رجالي، فقيه، اصولي، محدث، شاعر و عالم بزرگ عهد صفوي، بود. در سال 956 ق در شوشتر به دنيا آمد. دروس آغازين را نزد پدر دانشمندش فرا گرفت و در سال 979 راهي مشهد مقدس شد. سيدنوراللَّه در مشهد به درس اساتيد بزرگ راه يافت و از بزرگان شهر اجازه‏ي روايت گرفت. او در سال 993 روانه‏ي هند شد و پس از سالياني،منصب قضاوت را عهده دار گشت. اين انديشمند مسلمان در هند مذهبِ خود را اظهار نمي‏داشت و تقيه مي‏كرد تا اين كه علماي دربار هند از نفوذ او هراسان شده و در صدد فتنه و برانگيختن شاه، عليه قاضي برآمدند. سرانجام با توطئه چيني، به كتاب مجالسُ المؤمنينِ وي دست يافته و او را به جرم شيعه بودن، مستحق اجراي حَد دانستند. قاضي نوراللَّه شوشتري، سرانجام در سال 1019 ق در حالي كه حدود 65 سال عمر داشت در زير شلاق حسودان به شهادت رسيد. تصنيفات اين بزرگ مرد عرصه‏ي سياست و نگارش را تا 140 كتاب ذكر كرده‏اند كه: اِحقاقُ الحَقّ، مَجالِسُ المؤمنين، تَفسير القرآن، تحفَةُ العقول و ده‏ها اثر ديگر از اوست. مزار قاضي شوشتري در آگره‏ي هندوستان، زيارتگاه مسلمانان بسياري در دلِ شبه قاره‏ي هند است.

ارتحال استادُ المتأخرين شيخ «مرتضي انصاري» فقيه و مرجع اعلي در نجف (1281 ق)

شيخ مرتضي انصاري شوشتري دزفولي، يكي از نامورترين و پرآوازه‏ترين مراجع عالي‏قدر تقليد در سده‏هاي اخير و يكي از محقق‏ترين چهره‏هاي علمي و فقهي قرون متأخّر به شمار مي‏رود. شيخ مرتضي انصاري در روز عيد غدير 1214 ق در دزفول و از سلاله‏ي جابربن عبداللَّه انصاري به دنيا آمد. وي در 18 سالگي راهي كربلا شد و به تحصيل علوم ديني پرداخت. سپس به نجف اشرف رفت واز محضر درس شيخ موسي كاشف الغطاء استفاده برد. ايشان همچنين دركاشان به حلقه‏ي درس ملااحمد نراقي راه يافت و زانوي ادب زد. شيخ انصاري در 35 سالگي بار ديگر عازم نجف گرديدو به تدريس و تاليف پرداخت. صدها شاگرد مجتهد از جمله ميرزاي شيرازي، شيخ جعفر شوشتري، ميرزاي رشتي، سيدحسين كوه كمره‏اي، آخوند خراساني و... در محضر او پرورش يافته و كتاب مكاسب و فرائد الاصول از جمله آثار مشهور اين استاد اعظم مي‏باشند. سرانجام اين مرد علم و فضيلت در 67 سالگي به لقاي معبود شتافت و در جوارمرقد مطهر امام علي(ع) آرميد.

واگذاري امتياز «رويتر» توسط «ناصرالدين شاه قاجار» به انگلستان(1289 ق)


در نيمه‏ي دوم دوران سلطنت ناصرالدين شاه قاجار، عده‏اي از خارجيان تقاضاي امتياز بهره‏برداري از معادن و ساير منابع كشور را نمودند. نخستين و مهم‏ترينِ آن‏ها، امتيازي بود كه به موجب آن، انحصار ساختمان راه آهن، استخراج معادن و تاسيس بانك ملي به «بارون جوليوس دو رويتر» سرمايه‏دار انگليسي اعطا شد. اين امتياز به قدري وسيع بود كه اجراي آن براي رويتر نيز مشكل مي‏نمود و دو طرف معاهده به زودي فهميدند كه اين كار بدون مطالعه‏ي دقيق انجام يافته است. بنابراين، اين امتياز بر اثر تاخير رويتر لغو شد. ولي در سال 1306 ق دولت ايران به پسر رويتر، امتياز تاسيس بانك را اعطا كرد و وي توانست از بعضي معادن بهره‏برداري كند. اين امتياز در نهايت به تاسيس بانك شاهنشاهي و بانك صنايع و معادن در ايران منتهي گشت.

رحلت فقيه برجسته و عالم مجاهد آيت‏اللَّه «حاج آقا حسين خادمي» (1405 ق)

آيت‏اللَّه حسين خادمي اصفهاني در حدود سال 1317ق در اصفهان به دنيا آمد. پس از فراگيري مقدمات و سطح، به نجف اشرف رفته و از محضر اساتيدي چون ميرزاي نائيني، سيدابوالحسن اصفهاني، خوانساري و شيخ محمد جواد بلاغي بهره‏مند شد. آيت اللَّه خادمي در 26 سالگي به مقام رفيع اجتهاد نائل گشت و سپس به اصفهان مراجعت نمود. ايشان در جريان كشف حجاب، با سخنراني‏هاي آتشين خود به مبارزه با رژيم رضاخان برخاست و در ملي شدن صنعت نفت نيز در كنار آيت‏اللَّه كاشاني و شهيد نواب‏صفوي فعاليت زيادي داشت. آيت‏اللَّه خادمي از آغاز نهضت امام خميني، در تشويق و ترغيب مردم در برپايي جنبش اسلاميِ ضد سلطنتي و بيان اهداف امام، در اصفهان نقش ارزشمندي ايفا نمود. اين عالم بزرگوار در 20 اسفند 1363 ش در 86 سالگي در اصفهان بدرود حيات گفت و در آن شهر مدفون گرديد.

رویدادهای مهم 10 مي در گذرتاريخ
* تولد «گاسپار مونژ» دانشمند فرانسوي و مخترع هندسه ترسيمي (1746م) (ر.ك: 28 ژوئيه)
* تولد «فرانسوا رائول» شيمي دان فرانسوي (1830م)
* امضاي قرارداد صلح بين فرانسه و آلمان و پايان جنگ‏هاي دو كشور (1871م)
* حمله ارتش آلمان نازي به بلژيك، هلند و لوكزامبورگ و گسترش جنگ جهاني دوم (1940م)
* درگذشت «نيكولا تِسلا» فيزيك‏دان معروف اهل يوگسلاوي (1943م) (ر.ك: 9 ژوئيه)
* اعلام موجوديت جبهه پوليساريو در صحراي غربي (1973م)