72 سال پيش در روز 23 اوت سال 1939 ميلادي در كرملين، يواخيم فن ريبن تروپ ، وزيرخارجه آلمان نازي و مولوتف وزيرخارجه اتحاد شوروي يك پيمان عدم مخاصمه را امضا كردند.
جهان از خبر امضاي اين پيمان ميان دو نظام كه از لحاظ عقيدتي دشمن يكديگر محسوب مي شدند ، حيرتزده شد.
براساس اين پيمان 2 كشور به طور پنهاني تواقق كردند لهستان را ميان خود تقسيم كرده و شوروي كشورهاي بالتيك و فنلاند را اشغال كند.
جوزف استالين ديكتاتور شوروي به كشورهاي غربي مظنون بود و تصور مي كرد آنها قصد دارند تمايل آدولف هيتلر به كشورگشايي را به سوي شرق سوق دهند.
هنگامي كه غربي ها با اشغال چكسلواكي توسط آلمان نازي موافقت كرده و واكنش نشان ندادند ، سوءظن استالين بيشتر شد.
بنابراين در شب 19 اوت دفتر سياسي پوليت بورو را از تصميم خود مبني بر امضاي يك پيمان عدم مخاصمه با آلمان نازي آگاه كرد.
3 روز بعد ، يواخيم فن ريبن تروپ ، وزيرخارجه آلمان نازي به مسكو سفر كرد و اين پيمان را با مولوتف وزيرخارجه اتحاد شوروي امضا كرد.
مدت اين پيمان 10 ساله بود و براساس مفاد آن دو طرف امضا كننده تعهد كردند از هرگونه اقدام خشونت بار ، هرگونه تعرض و هرگونه حمله يكي از طرفين عليه طرف ديگر چه به صورت انفرادي ، چه با مشاركت قدرت هاي ديگر خودداري كنند.
هيتلر كه از بيم جنگيدن در 2 جبهه خلاص شده بود ، چند روز بعد در اول سپتامبر به لهستان اعلان جنگ داد ، در حالي كه مي دانست خطر جنگ با فرانسه و بريتانيا وجود دارد. ارتش شوروي نيز به نوبه خود به بخش شرقي لهستان حمله كرده و براساس پيمان دوستي با آلمان نازي بخش شرقي لهستان را تصرف كرد.
اتحاد شوروي در عين حال از اين موقعيت استفاده كرده و به فنلاند حمله كرد و 3 كشور بالت (استوني ، لتوني و ليتواني) را به خاك خود منضم كرده و روماني را نيز اشغال كرد.
به اين ترتيب ، در روز 23 اوت سال 1939 ميلادي در كرملين يواخيم فن ريبن تروپ وزيرخارجه آلمان نازي و مولوتف وزيرخارجه اتحادشوروي يك پيمان عدم مخاصمه را امضا كرده و مخفيانه توافق كردند كشور لهستان را بين خود تقسيم كنند.
اين سرآغاز جنگ دوم جهاني شد كه بخش اعظم جهان به جبهه جنگ ميان طرفين متخاصم تبديل شد و ده ها ميليون نفر در جريان آن جان خود را از دست دادند.
مدت اين پيمان 10 ساله بود اما هيتلر حدود 2 سال بعد بدون هشدار قبلي به اتحاد شوروي حمله كرد. با اينكه نيروهاي آلماني به سرعت در خاك شوروي پيشروي مي كردند ، استالين ديكتاتور شوروي هنوز باور نمي كرد مورد حمله آلمان نازي قرار گرفته است و تا چندين روز مات و مبهوت قادر به هيچ گونه تصميم گيري نبود.
ابنسينا در سال 370 هجري در بخارا به دنيا آمد و سال 428 هجري در همدان رخ در نقاب خاك كشيد.
اين بزرگمرد تاريخ ايران و اسلام ميراثي از خود بجا گذاشت كه امروز نه تنها ايرانيان و مسلمانان، بلكه همه ملتهاي فرهيخته جهان به آن مباهات ميكنند، در روزگار ما كه اخلاق به دست فراموشی سپرده شده است نگاه به زندگي سراسر علم و اخلاق شخصيتهايي همچون ابنسينا ضرورتي انكارناپذير و چراغ راه پزشكان امروز است.
در طول تاریخ، پزشكی شغلی مقدس بوده و بسیاری از طبیبان روزگاران كهن، از عالمان دینی و اولیای الهی بودهاند و با همگامی پزشكی و اخلاق، با شفادهی بیماری جسمی بیماران، آن را وسیله جذب و هدایت مردم به سوی ارزشهای معنوی قرار دادهاند. در واقع پزشكی و اخلاق، پیوندی مقدس و ناگسستنی دارد. پزشكی به سلامت انسان میاندیشد و اخلاق، سعادت انسان را هدف خویش میداند. پزشكی پاسدار جسم است و اخلاق، نگهبان روح. یكی فضای زندگی فیزیكی را تلطیف میكند و دیگری فضای روابط اجتماعی و زندگی فرهنگی را یاری میرساند.
نگاه تكبُعدی به زندگی انسان، گاه تن را به فراموشی سپرده و نعمت بزرگ سلامت را از بشر گرفته و گاه انسانیت انسان را دستخوش نسیان كرده و روح ملكوتی وی را نادیده انگاشته است. چه نیكوست كه پزشك، افزون بر سلاح مادي و دارو، مسیحادم و عیسی نفس باشد و با كلام و خلق نیك، تاعمق جان بیمار نفوذ كند و بیماری را شفابخش باشد.
امروزه نیز در تمام كشورهاي جهان پزشكان زندگي حرفهاي خود را با سوگند آغاز ميكنند. در ايران نيز با اين جملات زندگي حرفهاي يك پزشك در ايران آغاز ميشود: اكنون كه با عنايات و الطاف بيكران الهي در شرف پذيرفتن مسووليت خطير پزشكي قرار گرفتهام... من در برابر قرآن كريم به خداوند قادر متعال، خدايي كه بر همه امور آگاه است و تمامي موجودات در قبضه قدرت اوست سوگند ياد ميكنم كه به احكام مقدس اسلام و حدود الهي با ديده احترام بنگرم، از خيانت و تضييع حقوق بيماران به طور جدي پرهيز كنم. نسبت به حفظ اسرار آنان جز در مواقع ايجاب ضرورت شرعي پايبندي كامل داشته باشم و خدا را در همه حال حاضر و ناظر شوون خود بدانم.
مشكلات بیپاسخ
امروز پزشكی برای اغلب پزشكان منزلت اجتماعی و پول ندارد، بلكه سراسر مشكل است. طولانيترين دوران آموزش، انبوه مطالب آموزشي، مشكلترين شرايط كاري در طول شبانه روز، فقدان امنيت شغلي، بيكاري، عدم توجيه اقتصادي در امر سرمايهگذاري در زمينه پزشكي، توزيع نامناسب، تصديگري بيش از حد دولت، قوانين دست و پاگير، تعرفههای پایین پزشكان عمومی و... گوشههايي از مشكلات پزشكان است كه نميتوان از آنها چشمپوشي كرد و بايد حل آنها را پيگيرانه دنبال كرد. پزشكان امروز چه در بخش خصوصي و چه در بخش دولتي و حتی اعضاي هيات علمي جوان دانشگاهها با اين مشكلات در حالي دست و پنجه نرم ميكنند كه كمتر كسي در فكر كمك و ياري آنان و تلاش براي حل معضلات آنان است. اميدست جهتگيري و جريان امور به نحوي پيش رود كه حل مشكلات و معضلات اين گروه فرهيخته در دستور كار مسوولان و متوليان قرار گيرد.
روزي براي پزشكان
سال 1377 شوراي عالي انقلاب فرهنگي پيرو پيشنهاد سازمان نظام پزشكي يكم شهريور ماه ـ مقارن با سالروز ولادت پزشك عاليقدر و فيلسوف بنام ابوعلي سينا ـ را به عنوان روز پزشك انتخاب كرد و اين تاريخ در مناسبتهاي رسمي كشور درج شد.
نامگذاري سالروز تولد فخر جهان طبابت و مباهات عرصه علم و حكمت، شيخالرئيس ابوعلي سينا به عنوان «روز پزشك» انتخابي شايسته و الهامبخش است و هرساله ياد الگوي كم نظير طبابت همراه حكمت را در ذهن و دل همه پزشكان زنده ميكند.
از سویی این روز فرصت تجليل از خدمات و فداكاريهای پزشكاني است كه در همه مقاطع حساس تاريخ پرفراز و نشيب اين سرزمين بويژه در ايام پرتنش پيروزي انقلاب اسلامي و سالهاي سخت و پرافتخار دفاع مقدس از بذل توان و جان خويش دريغ نكرده و نام ايران را به عنوان كشوري برخوردار و پيشگام در دانش و اخلاق پزشكي در صفحات تاريخ دنيا جاودانه كردند.
روز پزشك، فرصت خوبي است كه وضعيت جايگاه، منزلت و اعتبار شغل پزشكي در كشورمان را دوباره مرور و بازنگري كنيم و سياستگذاران و نخبگان عرصه سلامت كشور با همفكري و همدلي همه نيروها و مجامع دلسوز جامعه پزشكي سياستها و راهكارهاي ترويج و اشاعه ارزشهاي معنوي و اخلاق پزشكي و ارتقاي جايگاه و منزلت شاغلان حرف پزشكي بخصوص شاغلان جوان را مورد بازخواني و توجه قرار داده و در جهت حل مشكلات و معضلات اساسي سلامت كشور قدمهاي بلندتر و ماندگاري بردارند.
به طور حتم در اين راه، تغيير در خيلي از مسائل از جمله ميزان جذب دانشجو، قوانين و مقررات حقوقي كار در حرفه پزشكي، شرايط مالي و رفاهي شاغلان حرفه پزشكي، تعرفههاي درماني و... اجتنابناپذير خواهد بود.