کتاب "روشهای کاربردی تحقیق" نوشته کاترین داوسون با ترجمه مجیدرضا داوری، جمشید امانی و مصطفی قاضیزاده در 2000 نسخه از سوی انتشارات هرمس منتشر شده است.
خبرگزاری مهر - گروه دین و اندیشه: کتاب "روشهای کاربردی تحقیق" از سیزده بخش تشکیل شده است که هر کدام به یک موضوع مهم اختصاص دارند. بخش اول کتاب به چگونگی تعریف پروژه تحقیقاتی اشاره دارد که هر چند ساده به نظر میرسد اما بدون تعریفی دقیق و صحیح از پروژه تحقیقاتی احتمالاً سایر مراحل تحقیق نیز بیثمر خواهند ماند. در این مرحله لازم است به پرسشهایی درباره چیستی تحقیق، هدف از انجام آن، آزمونشوندگان، مکان انجام تحقیق و زمان انجام آن پاسخ داده شود.
بخش دوم کتاب مربوط به تصمیمگیری درباره روششناسی تحقیق است که تحقیق را راهبری میکند. این روششناسی با روش تحقیق متفاوت است و به مسایلی مانند محدودیتها، معضلات و گزینههای اخلاقی توجه دارد حال آنکه روش تحقیق شامل همه ابزارهای گردآوری دادهها مانند پرسشنامه و مصاحبه است.
اما هنگام تفکر درباره روش تحقیق، شایسته است که به تفاوت میان تحقیقات کیفی و کمی توجه شود. تحقیقات کیفی، با استفاده از شیوههایی مانند مصاحبه یا گروه مباحثه، به چرایی نگرشها، رفتارها و تجربهها میپردازد. در تحقیقات کمی اما تحقیقاتی پیمایشی انجام میگیرد که منجر به آمار میشوند. هر یک از این دو روش نقاط قوت و ضعف خود را دارند که همین تمایزگذاریها را میتوان از نقاط برجسته این کتاب دانست.
بخش سوم کتاب به چگونگی انتخاب روش تحقیق و ارتباط آن با روششناسی تحقیق اختصاص دارد. روششناسی تحقیق به معنای برگزیدن یکی از انواع تحقیقات کمی و کیفی یا ترکیبی از این دوست در حالی که از نظر نویسنده، روشهای تحقیق ابزارهایی هستند که برای گردآوری اطلاعات به کار میروند.
نویسنده در بخش چهارم به چگونگی تدوین تحقیق پیشینهای یا ادبیات تحقیق پرداخته است که محقق در آن به نظریات یا تحقیقاتی توجه میکند که سایر صاحبنظران در زمینه موضوع تحقیق ابراز کرده یا انجام دادهاند. در بخش پنجم به چگونگی انتخاب آزمونشوندگان یا به عبارتی تعریف جامعه تحقیق و انتخاب نمونه تحقیق و در بخش بعدی به چگونگی تدوین طرح پیشنهادی تحقیق پرداخته شده است که در واقع سندی است که ایدهها و افکار محقق را درباره تحقیق به گونهای سهل و آسان بیان میکند.
در بخشهای هفتم تا دهم روشهای مختلف گردآوری اطلاعات مورد بحث قرار گرفته و چگونگی طراحی، اجرا و ثبت و ضبط نتایج ابزارهای تحقیق یعنی مصاحبه، گروههای مباحثه، پرسشنامه و مشاهده به ترتیب شرح داده شدهاند.
بخش یازدهم مربوط به چگونگی تجزیه و تحلیل دادههاست که به شیوه کمی یا کیفی تحقیق بستگی دارد و بخش دوازدهم به چگونگی گزارش یافتههای تحقیق میپردازد و شامل سه شیوه گزارشهای کتبی، مقالههای درج شده در نشریههای علمی و گزارشهای شفاهی میشود. در نهایت سیزدهمین و آخرین بخش کتاب "روشهای کاربردی تحقیق" به این موضوع میپردازد که چگونه میتوان یک محقق هنجارگرا بود.