عزالدين ابوحامد عبدالحميد بن هبةُ اللَّه معروف به ابن ابي الحديد، اديب، متكلم، فقيه، شاعر و نويسنده‏ي بزرگ مسلمان در سال 586 ق در مدائن به دنيا آمد و از حدود پانزده سالگي در محضر عالمان مشهور بغداد حضور يافت. عزّالدين در بغداد به قرائت كتب و اندوختن دانش پرداخت و در محافل ادبي و علمي شركت جست به طوري كه در زمره‏ي عالمان روزگار درآمد. ابن ابي الحديد در شعر طبعي رسا داشت و در انواع مضامين، شعر مي‏گفت ولي مناجات و اشعار او در عرفان مشهورتر است. در حمله‏ي مغولان به بغداد اسير شد اما با وساطت برخي از بزرگان اين شهر آزاد گرديد و از مرگ نجات يافت. مهم‏ترين اثر ابن ابي الحديد، شرح نهج البلاغه است كه مجموعه‏اي گردآوري شده از سخنان امام علي(ع) است. ابن ابي الحديد دراين كتاب، عظمت نهج البلاغه را به لحاظ ادبي، تاريخي و كلامي آشكار و عرضه كرده است. با اين كه گرايش به تشيع در شرح نهج‏البلاغه زياد است، مطالبي نيز در آن يافت مي‏شود كه با عقايد عمومي شيعه درباره‏ي مسايل امامت و مسايل تاريخي مربوط به آن، سازگار نيست. هر چند ابن ابي الحديد در حمله‏ي هلاكوخان مغول به بغداد به واسطه‏ي شفاعت خواجه نصيرالدين طوسي و علماي بغداد از مرگ رهايي يافت ولي روزگاري نپاييد و اندكي بعد در هفتاد سالگي در همان شهر درگذشت.