زندگی و زنده بودن از الطاف الهی است و در برابر مشکلات همیشه امید به گشایش و رحمت بی‌انتهای الهی وجود دارد؛ بر همین اساس خودکشی گناه کبیره است چرا که کفران نعمت و محبت خداست.

چرا در اسلام خودکشی گناه کبیره است؟به گزارش ایکنا، امروز ۱۰ سپتامبر روز جهانی پیشگیری از خودکشی است. بر اساس آمارهای جهانی میزان خودکشی در کشورهای اسلامی پایین‌تر از سایر کشورها است. این مسئله به دلیل نگاه خاص اسلام به نفس انسان و ودیعه الهی توصیف شدن جان و البته باور به گناه کبیره بودن خودکشی است. اما متأسفانه جهان‌بینی مرتبط با ارزشمند بودن زندگی، امانت بودن جان انسان و حرام و گناه کبیره بودن خودکشی به خوبی به نسل جوان منتقل نشده و شاهد هستیم برخی جوانان و نوجوانان در مواجهه با مشکلات قصد جان خود را می‌کنند.

اما چرا در اسلام خودکشی حرام و گناه کبیره است؟ بر اساس باورهای اسلامی همیشه باید به لطف و گشایش الهی امیدوار بود چرا که در آیات مختلفی از قرآن درباره یأس و ناامیدی سخن گفته و از آن نهی شده و گاهی از انسان ناامید به گمراه و گاهی به کافر تعبیر شده است.

برای مثال در آیه ۵۶ سوره حجر خداوند می‌فرماید: «وَ مَن یَقْنَطُ مِن رَّحْمَةِ رَبِّهِ إِلَّا الضَّالُّون؛ جز گمراهان، چه کسى از رحمت پروردگارش مأیوس مى‏‌شود؟» و در آیه دیگری ناامیدی از رحمت خدا هم ردیف کفر قرار گرفته است و می‌فرماید: «وَ لَا تَاْیْسُواْ مِن رَّوْحِ اللَّهِ إِنَّهُ لَا یَاْیْسُ مِن رَّوْحِ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْکَافِرُون؛ و از رحمت خدا مأیوس نشوید که تنها گروه کافران، از رحمت خدا مأیوس مى ‏شوند»(سوره یوسف آیه ۸۷).

برای تبیین ارتباط بین ناامیدی و کفر لازم است بدانیم که فرد ناامید، در واقع ناامید از رحمت و فضل و گشایش پروردگارش است؛ درحالی که بر هر کس که ایمان به خدا دارد لازم و حتمى است معتقد باشد که خدا هر چه بخواهد انجام مى‏‌دهد و به هر چه اراده کند حکم می‌کند و هیچ قاهرى نیست که بتواند بر مشیت او فائق آید و یا حکم او را عقب اندازد و هیچ مومنی نمى‏‌تواند و نباید از روح خدا (فرج و رحمت خدا) مایوس و از رحمتش ناامید شود. زیرا یأس از روح خدا و نومیدى از رحمتش در حقیقت محدود کردن قدرت اوست که در معنا همان کفر به وسعت رحمت الهی است.

بسیاری از خودکشی‌ها در اثر ناامیدی رخ می‌دهد در حالی که ناامیدی کفر است و همیشه باید به رحمت الهی امید داشت.

در کتاب‌های فقهی خودکشی با کلمه قتل نفس ذکر شده است. یعنی فردی که خود را می‌کشد مرتکب قتل شده است و عقوبت کسی که خود را کشته همانند عقوبت کسی است که فرد بی‌گناه دیگری را کشته است. همانطور که قرآن در آیه ۳۲ سوره مائده می‌فرماید: «مَنْ قَتَلَ نَفْسًا بِغَيْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسَادٍ فِي الْأَرْضِ فَكَأَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَمِيعًا؛ هر كس كسى را جز به قصاص قتل يا [به كيفر] فسادى در زمين بكشد چنان است كه گويى همه مردم را كشته باشد».

چرا در اسلام خودکشی گناه کبیره است؟

از سوی دیگر از دیدگاه اسلام زندگی که به بشر اعطا شده یک نعمت بزرگ الهی و حتی بزرگ‌ترین نعمت است و انسان باید امانت‌دار این نعمت بزرگ باشد. خداوند به انسان جان عطا کرده و گرفتن جان یک انسان تنها حق الهی است و کسی نباید در گرفتن جان خود بر خداوند پیشی بگیرد. از پیامبر اسلام (ص) نقل است که فرمودند: «میان انسان‌های پیش از شما، مردی جراحتی برداشت و از شدت بی‌تابی کاردی برداشت و با آن دستش را قطع کرد و از شدت خونریزی مُرد؛ پس خداوند فرمود: بنده‌ام، در گرفتن جان خود بر من پیشی گرفت... هر آینه بهشت را بر او حرام کردم».

خداوند در آیه ۲۹ سوره نساء می‌فرماید: «وَ لا تَقْتُلُوا أَنْفُسَکمْ إِنَّ اللَّهَ کانَ بِکمْ رَحِیماً وَ مَنْ یفْعَلْ ذلِک عُدْواناً وَ ظُلْماً فَسَوْفَ نُصْلِیهِ ناراً وَ کانَ ذلِک عَلَی اللَّهِ یسِیراً؛ ای اهل ایمان! خودتان را نکشید. به درستی که خداوند به شما مهربان است و هر کسی این کار را از روی دشمنی و شقاوت انجام دهد، به زودی وی را به آتش جهنم می‌کشانیم و این کار بر خدا آسان است.

امام صادق(ع) فرموده‌اند: «هر کسی خود را از روی عمد بکشد، برای اوست آتش پایدار دوزخ». امام باقر(ع) نیز فرموده‌اند: «انّ المؤمن یبتلی به بکل بلیة و یموت بکلٍّ الا انّهُ لا یقتل نفسهُ؛ مؤمن به هر بلایی مبتلا می‌شود و با هر نوعی از مرگ می‌میرد ولی خودکشی نمی‌کند».