جام جم آنلاين: ازبکستان به کمک چند شرکت‌ آلمانی يك ‌قصر یک میلیارد دلاری ساخته است. 23 پیمانکار آلمانی در انجام تزئینات داخلی 300 میلیون يورويي آن شركت داشتند. ازبکستان60 میلیون یورو طلب این شرکت‌ها را نپرداخته و جدل بر سر آن هنوز ادامه دارد.
به گزارش دويچه وله، پس از ساختمان قصر یک میلیارد دلاری، اکنون بزرگترین و گرانترین کاخ، مسجد، استادیوم و برج تلویزیونی در آسیای‌میانه ساخته می‌شود. "پلیمیکس" شرکت ساختمانی ترکیه استادیوم 2 میلیارد دلاری در ترکمنستان می‌سازد. بویوک، شرکت مشترک فرانسه- ترکیه نیز، در حال اجرای قراردادهای چند میلیارد دلاری در این کشوراست.

تاسیس بناهای عظیم در تاشکند، عشق‌آباد و آستانه، چهره این شهرها را در قیاس با 10 سال پیش تغییر داده است. پیمانکاران و شرکت‌های آلمانی نیز در اجرای این پروژه‌ها فعالند. شرکت آلمانی گانتر که در تزئین داخل قصرهای لوکس جهان شهرت دارد، به همراه 23 پیمانکار آلمانی در سال 2009 در ظرف 6 ماه داخل "قصرسفید" تاشکند را برای 300 میلیون یورو تزئین کردند و هزینه آن تاکنون به صورت کامل پرداخت نشده است.

"جنون قصرسازی" در ازبکستان

روزنامه‌ تاگس‌سایتونگ انتقاد می‌کند که در"جنون کاخ سازی" ازبکستان شرکت‌های آلمانی شریک بودند. رسانه‌های آلمان گزارش می‌دهند که در دیدار ولادیمیر نوروف معاون وزیر امور خارجه‌ ازبکستان از آلمان، که در 19 مه 2011 انجام گرفت، پیرامون بازپرداخت 60 میلیون یورو بدهی ازبکستان به 23 شرکت ‌ساختمانی آلمان نیز مذاکره شده است.

سازنده‌ قصرسفید تاشکند معروف به „Dvaretz Forumov“ شرکت سوئیسی تسروماخ است که در سال 2004 در سوئیس بنام میرعادل جلال‌اف و همسرش ثبت شده است. این شرکت با اروپائی‌ها گاز، پنبه و طلای ازبکستان را معامله می‌کرد و میلیون‌ها دلار ثروت اندوخت. اکنون این شرکت ورشکست شده، زیرا ازبکستان پس از احداث قصر سفید به این شرکت گاز نفروخت.

ویکی‌لیکس افشا کرده است که "گلنارا کریمووا" دختر بزرگ رئیس جمهور ازبکستان با این شرکت همیشه جنگ و دعوا داشته است. گلنارا که دانشگاه هاروارد را تمام کرده، از سال 2008 نماینده‌ ازبکستان در یونسکو است و دارائی شخصی او حدود 600 میلیون دلار برآورد می‌شود.

روزنامه‌ آلمانی زود دویچه سایتونگ ادعا کرده است که دختران اسلام کریم‌اف در پشت ماجرا با شرکت تسروماخ همدست هستند. اما گلنارا و لولا کریمووا هرگونه "مداخله و یا مشارکت" در این شرکت را تکذیب کرده‌اند.

"با هواپیما ماسه آوردند!"

روزنامه‌ تاگس‌سایتونگ آلمان می‌نویسد، بیش از 2 هزار کارگر و مهندس آلمانی در احداث و دکوراسیون داخل قصرسفید در تاشکند شركت داشتند و مصالح ساختمانی آن از جمله سيمان و ماسه را با هواپیما از اروپا آوردند.

این روزنامه همچنین خبر می‌د‌هد که آلمانی‌ها در بهترین هتل‌های تاشکند ساکن شدند و برای اضافه‌کاری آنها ساعت‌های سوئیسی هدیه دادند. علاوه بر آلمانی‌ها 4 هزار کارگر ازبک و خارجی نیز از چهارگوشه‌ دنیا در احداث این قصر دست داشتند.

دلایل احداث بناهای عظیم

به‌نظر خدایبردی اورازاف، رئیس پیشین بانک مرکزی ترکمنستان، اجرای پروژه‌های ساختمانی و احداث بناهای عظیم به دلیل پولشویی انجام می‌گیرد. اورازاف انتقاد می‌کند: «احداث بلندترین، بزرگترین و یا مجلل‌ترین بناها، مناسب‌ترین فرصت را برای دزدی‌، پولشويی و هرگونه فساد مالی و رشوه‌خواری فراهم می‌کند».

خدایبردی اورازاف شرکت‌های غربی را متهم می‌کند که بیشتر آن‌ها برای همکاری خود نظر دیکتاتورها را جلب می‌کنند و این شرکت‌ها با تائید آنان کارمی‌کنند. به‌نظر رئیس پیشین بانک مرکزی ترکمنستان این شرکت‌ها در استحکام قدرت دیکتاتورها نقش مهمی بازی می‌کنند.

پرداخت رشوه در ازبکستان و مجازات در آلمان!

آلکساندر راهر، کارشناس شورای روابط خارجی آلمان، نظر اورازاف را قبول ندارد. وی در گفت‌وگو با دویچه‌وله ضمن رد گفته‌های اورازاف دلیل می‌آورد که اگر شرکت‌های غربی در خارج رشوه بپردازند، مجازات می‌شوند. راهر می‌‌افزاید: «اگر شرکت‌های آلمانی در ازبکستان رشوه داده باشند، در دادگاه‌های آلمان مجازات می‌شوند».

نمایندگان نهادهای بین‌الملل ازجمله سازمان شفافیت جهانی، که درباره‌ رشوه‌خواری در دنیا تحقیق می‌کند، به دویچه وله گفتند که شرکت‌های آلمانی برای امضای قرارداد در آسیای میانه مجبور می‌شوند، رشوه بپردازند. نمایندگان این سازمان نظر راهر را هم تائید کردند که شرکت‌های آلمانی اگر رشوه دهند مجازات خواهند شد.

اپوزسیون شرکت‌های آلمانی را متهم می‌کند!

اپوزسیون ازبکستان دولت آلمان را متهم می‌کند که با "رژیم دیکتاتور و مستبد کریم‌اف" همکاری می‌کند. مقام‌های آلمان اخیرا به آتانازار عارف‌اف یکی از رهبران اپوزسیون ازبک که قرار بود از قزاقستان به آلمان سفرکند و در اعتراض‌های شهروندان ازبک در دوسلدورف شرکت کند، ویزا ندادند.

از سال 2002 سربازان آلمانی در پایگاه هوائی ترمذ در جنوب ازبکستان واقع در مرز ازبکستان و افغانستان، مستقرهستند. آلمان سالانه 16 میلیون یورو بابت استفاده از این پایگاه می‌پردازد. درعین حال رسانه‌های آلمان انتقاد کرده‌اند که برلین به رژیمی دیکتاتور پول می‌پردازد.

آیا ازبکستان طلب پیمانکاران آلمانی را خواهد پرداخت؟

خدایبردی اورازاف، رئیس پیشین بانک مرکزی ترکمنستان درباره‌ راه حل ماجرای بدهی ازبکستان به شرکت‌های آلمانی می‌گوید که اگر این شرکت‌ها به مراجع بین‌المللی شکایت کنند ازبکستان با پرداخت بدهی خود موافقت خواهد کرد. به‌نظر اورازاف ازبکستان قصد ندارد بدهکار بدی در غرب معرفی شود و حیثیت خود را بر باد دهد.

شرکت‌های آلمانی برای پیروزی در این دعوا نیاز به وكلاي‌ باتجربه بین‌المللی دارند که دستمزدي سنگين می‌طلبند و به همین خاطر آنان دست به دامان سیاستمداران آلمانی شدند. نمایندگان شرکت‌های متضرر به "بادیشه سایتونگ" گفته‌اند که دولت آلمان تمایل ندارد برای تامین لجستیکی ارتش خود در افغانستان و سربازانش در ترمذ، رابطه‌اش را با حاکمان ازبکستان تیره کند.

الکساندر راهر، کارشناس آلمانی به دویچه وله می‌گوید که در سفر اخیر مقام‌های ازبک به برلین، آن‌ها متوجه شدند که حیثیت و اعتبار کشورشان به دلیل عدم پرداخت بدهی‌ها خدشه دارشده است.راهر همچنین تاکید می‌کند که اگر ازبکستان بدهی خود را نپردازد، در سطحی بالاتر راه چاره‌ای دیگر جستجو خواهد شد.