جام جم آنلاين: تاكنون تصور بر اين بود كه گياهان روي خشكي از نوعي جلبك شبيه جلبكهاي stonework به وجود آمدهاند؛ اما تحقيقات جديد انجام شده كه در مجله زيستشناسي تكاملي BMC به چاپ رسيده نشان ميدهد نزديكترين خويشاوند به گياهان روي خشكي در حقيقت جلبك سبزي همچون اسپيروگيراست.
اجداد گياهان سبز حدود 500 ميليون سال قبل شروع به ساكن شدن روي زمين كردند و شكلگيري آنها از جلبك استرپتونيت كه گروهي از جلبكهاي سبز آبي شيرين است، عموما مورد قبول است.
اما اين گروه از جلبكها بسيار متنوع بوده و هماكنون شامل گونههاي ساده، تكسلولي و تاژكدار تا گونههاي پيچيدهتر و شاخهاي مانند استون ورتزها يا همان چاراها هستند تاكنون فرض بر اين بود كه چاراها نزديكترين خويشاوندان گياهان روي خشكي هستند، چرا كه روشهاي مشابهي براي عمل لقاح و همچنين بارورسازي بدون عمل لقاح به وسيله تخمهاي بزرگ و اسپرمهاي شناور كوچك دارند.
در گياهان گلدار، اين اسپرم در گردهها قرار دارد. در مقابل نوع ديگري از استرپتوفيتها يعني زيگنماتال از تلفيق استفاده ميكنند. در اين روش سلولهاي جنسي قابل تكثير آميب شكل از نظر اندازه يكسان بوده و يكي يا هر دو به مجراي لقاح، جايي كه همديگر را ملاقات كرده و تركيب ميشوند، ميخزند.
پيش از اين بعضي آناليزهاي مربوط به تكامل نژادي روي تعداد كمي از ژنها انجام گرفته كه به نظر ميرسيد نظريه چاراها را تاييد ميكند.
اما يك تيم چند مليتي شامل محققان آلماني و كانادايي، انشعاب ژنتيكي در 129 ژن از 40 طبقه مختلف مربوط به گياهان سبز را مورد تجزيه و تحليل قرار دادند.
بررسيها نشان ميداد بهرغم تفاوت در روش تكثير نزديكترين خويشاوند زنده به گياهان روي خشكي در حقيقت زيگنماتالها هستند.
به نظر ميرسد زيگنماتالها اوگامي (توليد مثل توسط ياخته جنسي) و توانايي توليد اسپرم و سلولهاي تخمك را از دست داده و در عوض احتمالا در نتيجه گرفتاري در تنگنا و در نبود آبهاي آزاد از روش تلفيق براي توليد مثل و تكثير استفاده ميكنند. بررسي تعداد زيادي از ژنها نشان داده كه بهرغم سادگي آشكار داراي نشانههاي ژنتيكي از خواص پيچيده مربوط به گياهان سبز روي خشكي هستند. در نهايت مشخص شد اينگونه به درستي نزديكترين خويشاوندان زنده گياهان روي خشكي هستند.
منبع: Scienceblog