انتشار خبر بازگشت حضرت امام به ايران (1357 ش)

انتشار خبر بازگشت حضرت امام خميني به ميهن اسلامي، شادي و شعف فراواني در ميان مردم ايران به وجود آورد. گفتگو درباره مراجعت امام و كيفيت استقبال از ايشان، در ميان مردم و اجتماعات كوچك و بزرگ، شور و هيجان غيرقابل وصفي ايجاد كرد. از طرف ديگر، اعلام تصميم قطعي امام براي بازگشت به ايران، عوامل رژيم شاه را دچار بحران و اضطراب شديدي كرد. آنها با تلاش بي‏وقفه سعي داشتند راهي براي نجات خود بيابند و بسياري ناچار به استعفا و فرار از ايران شدند. بعضي از نظاميان وابسته رژيم نيز با حمله به مردم بي‏دفاع، آخرين تلاش‏هاي خود را براي حفظ نظام طاغوت به كار بستند. اما اين اقدامات نه تنها نتوانست خللي در اراده آهنين مردم ايران وارد كند، بلكه آنها را در ادامه راهشان تا حصول پيروزي نهايي، مصمم‏تر كرد.

درگذشت "نظام ‏وفا كاشاني" شاعر ايراني در تهران (1343ش)

نظام‏ وفا كاشاني در حدود سال 1266 ش (1305 ق) از پدر و مادري شاعر و اهل ادب در بيدگل كاشان به دنيا آمد. وي تحصيلات خود را در علوم ادبي، عربي، فارسي و فلسفه را در زادگاه خود و قم و سپس نجف سپري كرد و در تهران زبان فرانسه را آموخت. نظام وفا در جريان نهضت مشروطه وارد فعاليت‏هاي سياسي شد و پس از تحمل زندان، به كار تدريس و تعليم و تربيت در مدرسه سن لويي تهران پرداخت. اين نويسنده و شاعر معاصر در سال 1302 ش ماهنامه وفا را با همكاري دوستانش منتشر كرد و آثاري از جمله حديث دل، گذشته‏ها و ديوان در نظم، ستاره و فروغ و فروز و فرزانه در نثر، از خود به يادگار گذاشت. نظام وفا سرانجام در هفتاد و هفت سالگي بر اثر سكته مغزي در تهران درگذشت.

شهادت عالم مجاهد آيت‏اللَّه "سيد محمد باقر صدر" توسط دژخيمان بعث عراق(1400ق)

آيت اللَّه سيدمحمدباقر صدر در 25 ذيقعده‏ي سال 1353 ق در شهر كاظمين در خانواده‏اي عالم‏پرور به دنيا آمد. وي در كودكي پدر را از دست داد و از آن پس تحت تكفّل برادر بزرگش، سيد اسماعيل، قرار گرفت. شهيد صدر در 12 سالگي راهي نجف اشرف گرديد و پس از چند سال، دوره‏ي عالي فقه و اصول را در نزد حضرات آيات سيد ابوالقاسم خويى و دايى خود شيخ محمدرضا آل ياسين گذراند. اين عالم بزرگوار در جواني به اجتهاد دست يافت و از 25 سالگي تدريس خارج اصول و سپس خارج فقه را آغاز كرد. آيت اللَّه صدر در طول نزديك به 30 سال تدريس، شاگردان مستعدّي تربيت كرد كه حضرات آيات سيدمحمد باقر حكيم، سيدمحمود هاشمي شاهرودي، سيدكاظم حسيني حائري، شيخ مهدي آصفي و... از آن جمله‏اند. همچنين كتاب‏هاي فراواني از شهيد صدر به يادگار مانده‏اند كه كتب فَلسَفَتُنا(فلسفه‏ي ما) و اقتصادُنا،(اقتصاد ما) سمبل قدرت نمايى ايدئولوژي اسلامي در برابر انديشه‏هاي وارداتي شرق و غرب بود. ايشان تفكيك مسأله‏ي رهبري فكري را از مسأله‏ي رهبري سياسي امكان‏پذير نمي‏دانست و همراهِ فعاليت‏هاي فكري، به فعاليت‏هاي سياسيِ جامعه نيز همت مي‏گماشت. اين مبارزات پرشور به ويژه پس از پيروزي انقلاب اسلامي ايران و حمايت امام خميني از ايشان، خطري جدي براي بعثيان به شمار مي‏آمد و بدين سبب حاكمان عراق، حضور اين رادمرد صحنه‏ي دين و سياست را تحمل نكردند. سرانجام مزدوران حزب بعث عراق آيت اللَّه صدر را پس از چند روز بازداشت و اِعمال وحشيانه‏ترين شكنجه‏ها، به همراه خواهر فداكارش بنت الهدي، در روز 19 فروردين 1359 شمسي برابر با 24 جمادي‏الاولي 1400 ق در 47 سالگي به شهادت رساند. پيكر پاك اين دو عزيز در فضايي غم‏بار و بدون حضور مردم در نجف اشرف به خاك سپرده شد.

شهادت بانوي عالمه و آگاه "سيده بنتُ الهدي صدر" به دست مزدوران(1400 ق)

سيده بنت الهدي صدر در سال 1357 ق در خانواده‏ي علم و تقوا در كاظمين به دنيا آمد. بنت الهدي دوران كودكي خود را در كنار پدري دانشمند، مادري متقي و برادراني عالم گذراند. وي بدون آن كه به مدارس نامناسبِ دخترانه‏ي آن روزِ عراق پاي گذارد، نزد برادرانش سيدمحمدباقر و گاه سيداسماعيل، قرآن، ادبيات، تاريخ، فقه و اصول را تا بالاترين سطوح پشت سرگذاشت و پس ازمدتي به تدريس علوم اسلامي پرداخت. اين بانوي عالمه توانست رهبري زنان مسلمان عراق را به عهده گيرد و مدارس اسلامي وابسته به جمعيّت خيريه‏ي اسلامي در بغداد را سرپرستي كند. ايشان در مدارس تحت نظر خود در نجف و كاظمين نيز خواهراني آگاه و مبارز را پرورش داد و در نشر علوم اسلامي فعاليت موثري به انجام رساند. پس از دستگيري برادرش آيت اللَّه سيد محمد باقر صدر، بنت الهدي با ايراد خطابه‏هاي پرشور در حرم امام علي(ع( مردم را به فريادخواهي خواند و عليه نظام بعث به قيام دعوت كرد. سرانجام، بنت الهدي صدر به همراه برادر بزرگوارش پس از تحمل شكنجه‏هاي طاقت‏فرساي مزدوران بعثي عراق در 43 سالگي به شهادت رسيد و در كنار برادر به خاك سپرده شد.

كشف اشعه ايكس توسط "ويلهلم رونتگن" دانشمند معروف آلماني (1896م)

اشعه ايكس اشعه‏اي از نوع نور ولي نامرئي با طول موج بسيار كوتاه است كه در بيستم ژانويه 1896م توسط ويلهلْمْ رونْتْگِن، فيزيك‏دان آلماني كشف شد و چون ماهيت آن نامعلوم بود، آن را اشعه ايكس به نام حرف X كه در رياضيات، علامت مقدار مجهول است خواندند. هم‏چنين اين اشعه را به نام كاشف آن، رونتگن نيز مي‏نامند. اين اشعه مانند نور معمولي، صفحه حساس عكاسي را متأثر مي‏كند و هم‏چنين گازها را تجزيه كرده، هادي و رساناي برق مي‏سازد. اگرچه اشعه ايكس ممكن است به بافت‏هاي زنده آسيب برساند و ايجاد سوختگي‏هاي شديدو خطرناك كند، با اين حال ارزش فوق العاده‏اي در معالجات راديوتراپي، تشخيص امراض از طريق رؤيت ساده راديوسكوپي و عكس‏برداري داخلي، راديو گرافي، دارد. علاوه بر اين، در مورد جراحي، براي تعيين محل شكستگي استخوان، پرتوهاي ايكس، وسيله بسيار سودمندي است. فيزيك‏دان‏ها، پرتوهاي ايكس را براي تجزيه ماهيت ساختماني بلورها به كار مي‏گيرند. هم‏چنين از اين پرتوها، در صنعت به منظور بررسي و تحقيق وضع ساختماني قسمت‏هايي از فلز كه بايد زير شرايط سختي كار كند استفاده مي‏شود.

مرگ "جان راسكين" نويسنده و منتقد معروف انگليسي (1900م)

جان راسكين، فيلسوف، منتقد هنري و نويسنده مشهور انگليسي در هشتم فوريه 1819م در خانواده‏اي ثروت‏مند و متدين در لندن به دنيا آمد. وي در كودكي تربيتي جدي و استوار يافت و شب و روز از مراقبت شديد پدر و مادر برخوردار بود. راسكين از كودكي با آثار كهن، مناظر طبيعي و كليساها آشنايى يافت و با تشويق پدر، به جانب موسيقي و نقاشي و مطالعه شعر كشيده شد. وي در عين حال به سرودن شعر يا نوشتن قطعه‏هاي منثور ترغيب گشت و بدين ترتيب از تعليم و تربيتي آميخته با ادراك زيبايى بهره‏مند شد. راسكين با وجود دارا بودن تحصيلات نامنظم، مطالعات فراواني انجام داد و با آثار نويسندگان بزرگ كشور آشنا گرديد. راسكين پس از مرگ پدرش، ثروت عظيم موروثي خود را سخاوتمندانه به امور خيريه و سازمان‏هاي فرهنگي و موزه اختصاص داد و خود به كار نوشتن مشغول شد. راسكين در 20 سالگي اولين منظومه معروف خود را سرود كه به دريافت جايزه نيز نائل آمد. وي چهار سال بعد با مطالعه در هنر و طبيعت، كتاب نقاشان جديد را نگاشت و پس از چندي، آن را در پنج جلد منتشر كرد. او در اين اثر، نظر خود را درباره هنر عرضه مي‏دارد و ارزش نقاشي و به طور كلي، ارزش هنر را در آن مي‏داند كه انديشه‏هاي عالي فراواني را به ذهن القا كند. راسكين سپس انديشه‏هاي قدرت، تقليد، واقعيت و زيبايى را از هم مشخص مي‏سازد، از ارتباطشان با يك‏ديگر سخن مي‏گويد و هر يك از بخش‏هاي كتاب را به يكي از اين انديشه‏ها اختصاص مي‏دهد. به عقيده راسكين، هنر از نظر شكل و قالب بايد چنان باشد كه قسمت‏هاي كوچك و بزرگ آن، يك‏ديگر را كامل كند و هماهنگي خاصي را كه براي تكاملْ ضروري است پديد آوَرَد. از نظر معنوي، هنر والا آن است كه از طرفي به عالم بشري و از طرف ديگر به عالم الهي ارتباط يابد. از اين رو، ادراكِ زيبايى راسكين، پيوسته با مباني مذهبي و اخلاقي آميخته است. با اين حالْ اين كتاب مورد حمله نقادان هنري واقع شد و نقاشانْ آن را به سردي پذيرفتند. راسكين در كتاب ديگرش با عنوان هفت چراغ معماري، هنر معماري را مبين عقايد مذهبي و اخلاقي و خواست‏هاي ملي و عادات اجتماعي يك ملت مي‏داند و هفت قانوني را كه هنرمند بايد از آنها پيروي كند، هفت چراغ مي‏نامد. راسكين پس از آن كه از نويسندگي درباره هنر دست كشيد، بقيه عمر را به بيان اصول عقايد خود درباره مسائل اجتماعي، تربيتي، اخلاقي و مذهبي پرداخت و اصطلاحات اساسي تعليم و تربيت را به وسيله يك سلسله سخنراني ،نامه، مقاله و رساله عرضه كرد كه در حدود سي جلد از پنجاه جلد آثار او را در برگرفت. راسكين در كتابِ تا آخرين دم، ثروت را جدا از بشر و ارزش‏هاي معنوي نمي‏داند. وي بر اين عقيده بود كه جسم بشر چون ماشين است و روح او چون موتور اين ماشين كه قدرتش در همه موازنه‏هاي سياسي و اقتصادي دخالت دارد. بنابراين از اقتصاد بايد ادراكي روحي و اخلاقي داشت. ثروت واقعي نبايد از حد احتياج خود او بيشتر باشد و روزي به تملّك ديگري درآيد، زيرا اين خود تجمّل است و معادل جهل. راسكينْ هنر را نيز جزئي از تاريخ، فلسفه و دين مي‏شمرد. دنياي مطلوب او دنيايى بود كه در رابطه ميان انسان‏ها با يك‏ديگر هماهنگي بيشتر وجود داشته باشد. راسكين به هر جنبشي كه براي بهتر ساختن زندگي، خاصه براي بيچارگان در مي‏گرفت، به چشم رغبت مي‏نگريست. بسيار كسان، راسكين را نويسنده‏اي بزرگ و نثرنويسي برجسته مي‏دانند هر چند عده‏اي از منتقدان به ذوق هنري او شك دارند. تمام كتاب‏هاي راسكين كه موضوعات بسيار مختلفي را شامل مي‏شوند، داراي لحن و صبغه اخلاقي هستند. جان راسكين سرانجام در بيستم ژانويه 1900م در 81 سالگي درگذشت در حالي كه نفوذ فراواني بر نويسندگان پس از خود نهاد.