شهادت روحاني مبارز و مجاهد مشروطه ‏خواه "شيخ محمد خياباني" (1299ش)

روحاني مجاهد، شيخ محمد خياباني در سال 1259 ش (1297 ق) در خامنه در نزديكي تبريز متولد شد. وي پس از فراگيري علوم مقدماتي، از محضر حضرات آيات سيد ابوالحسن انگجي و ميرزا عبدالعلي، فقه و اصول و هيئت و نجوم را آموخت و پس از مدتي به تدريس پرداخت. زندگي شيخ محمد خياباني پس از پيروزي مشروطه در سال 1285 ش، با تأسيس انجمن ايالتي در تبريز، وارد مرحله تازه‏اي گرديد و در جريان محاصره تبريز، در دفاع از شهر نقش مهمي ايفا كرد. در زمان خياباني اوضاع جهان اسلام و به ويژه ايران، به خاطر دخالت‏هاي بيگانگان از جمله روسيه، انگليس و آلمان، بسيار آشفته و تأسف‏انگيز بود. پس از خلع محمدعلي شاه از سلطنت، خياباني در سي سالگي به عنوان نماينده مردم تبريز راهي مجلس شوراي ملي گرديد. او با اولتيماتوم روسيه در مجلس دوم مخالفت كرد و همچنين با قرارداد استعماري وثوق‏الدوله با دولت انگلستان (قرارداد 1919) نيز به مبارزه برخاست. شيخ محمد خياباني، از آنجا كه حكومت مركزي را ضعيف و وابسته مي‏ديد، ايجاد يك تحول اساسي در سيستم حكومت ايران و احياي آزادي را گام نخست براي خانه تكاني ايران و بيرون راندن اشغالگران خارجي مي‏دانست. ولي برداشتن گام اول را از طريق مذاكره سياسي امكانپذير نمي‏شمرد و تنها راه را در قيام و مقاومت دليرانه در برابر استبداد و دخالت خارجي مي‏دانست. از اين رو، بعد از قبول قرارداد 1919 م از سوي دولت ايران، در تبريز دست به قيام زد. وي در جريان اين قيام كه از 17 فروردين 1299 شمسي، آغاز شد، نهادهاي دولتي تبريز را به تصرف خود درآورد و شهر را از دست دولتيان خارج ساخت. قيام پيروزمندانه مردم تبريز به رهبري شيخ محمد خياباني، بيش از پنج ماه ادامه داشت اما به دليل خيانت كساني كه قول همكاري داده بودند، كم بودن نيروها و حضور قواي قزاقخانه در كنار شهر تبريز و همكاري آن‏ها با حكومت مركزي، اين قيام به شكست منجر شد. سرانجام با ورود نيروهاي دولتي، قزاقان به فرمان مُخبرالسلطنه فرستاده ويژه مشيرالدوله، صدراعظم وقت، شيخ محمد خياباني را در 21 شهريور 1299 برابر با 29 ذي‏حجه 1338ق در چهل سالگي به شهادت رساندند و او را در گورستان سيد حمزه تبريز به خاك سپردند. بعدها، آن گورستان به مدرسه تبديل شد و پس از ويراني مدرسه، مقبره خياباني هم از بين رفت.

رحلت استاد اخلاق آيت ‏اللَّه "علي احمدي ميانِجي" نماينده مجلس خبرگان رهبري (1379 ش)

آيت اللَّه علي احمدي ميانِجي در سال 1305 ش (1345ق) در يكي از روستاهاي شهرستان ميانه در آذربايجان شرقي و در خانواده‏اي اهل علم و ديانت به دنيا آمد. وي پس از پشت سر گذاشتن مقدمات و سطوح در زادگاهش و تبريز، راهي حوزه علميه قم شد و از محضر حضرات آيات: سيد حسين بروجردي، سيدمحمد محقق داماد و سيد محمد رضا گلپايگاني استفاده نمود. آيت‏اللَّه ميانِجي همچنين با شركت در درس فلسفه و تفسير علامه طباطبايي، بنيه علمي خويش را استوار ساخت. وي همزمان با تحصيل و نيز تدريس، جلسات بحث پيرامون مسائل فقهي، حديثي، كلامي، تفسيري و تاريخي تشكيل داد كه اين جلسات بيش از پنجاه سال به طول انجاميد. آيت اللَّه احمدي ميانِجي با آغاز نهضت اسلامي مردم به رهبري امام خميني(ره)، به كاروان انقلاب پيوسته و در اين راه متحمل سختي‏هاي متعددي شد. ايشان از جمله افراد مؤثري بود كه به همراه ديگر استادان حوزه علميه، جامعه مدرسين حوزه علميه قم را تاسيس كرد و نامش در ذيل تمام اعلاميه‏هاي جامعه مدرسين عليه رژيم ستم‏شاهي به چشم مي‏خورد. ايشان پس از پيروزي انقلاب اسلامي نيز هماره در سنگر خدمت حضور داشت و سه مرتبه به عنوان نماينده مردم استان آذربايجان شرقي، به نمايندگي مجلس خبرگان رهبري برگزيده شد. آيت اللَّه احمدي ميانِجي سرانجام پس از عمري مجاهدت و تزكيه نفس و نيز فعاليت‏هاي مذهبي و سياسي در 21 شهريور 1379 ش برابر با 12 جمادي الثاني 1421ق در 74 سالگي در قم دار فاني را وداع گفت و پس از تشييعي باشكوه، در حرم مطهر حضرت معصومه(س) به خاك سپرده شد.

تشكيل سازمان كشورهاي صادر كننده نفت موسوم به "اوپك" در بغداد (1339 ش)

با اكتشاف نفت، عمليات كشف، استخراج، توزيع و فروش اين ماده مهم، در دست كمپاني‏هاي بزرگ غربي قرار گرفت و آنان بهاي نفت را به ميل خود تعيين كرده، منافع و مصالح توليدكنندگان را ناديده مي‏گرفتند. تا اين كه در اواسط تابستان 1339 ش، خريداران نفت، قيمت اين ماده را كاهش دادند. يك ماه پس از اين كاهش يك جانبه، نمايندگان پنج كشور صادركننده نفت شامل: ايران، عراق، عربستان، كويت و ونزوئلا در بغداد گرد هم آمدند و براي حفظ منافع خود در برابر اقدامات خودسرانه شركت‏هاي نفتي، سازماني به نام "سازمان كشورهاي صادركننده نفت" موسوم به اوپك، به وجود آوردند. هماهنگي و يكنواخت ساختن سياست كشورهاي عضو و تعيين بهترين روش به منظور حفظ منافع كشورهاي مزبور، تثبيت قيمت نفت خام در بازارهاي جهاني با ايجاد راه‏ها و وسايل لازم و جلوگيري از تغييرات غيرمعقول و زيان‏آور قيمت‏ها و اداره سازمان بر اساس تساوي كشورهاي عضو و... از جمله اهداف تأسيس اوپك عنوان گرديد. اين سازمان در ابتدا در برابر شركت‏هاي جهاني نفتي كاري از پيش نمي‏بُرد ولي با پيوستن تدريجي كشورهاي صادركننده ديگر نفت از قبيل الجزاير، ليبي، نيجريه، قطر، امارات متحده عربي، اندونزي، اكوادور و گابن به اوپك، اين سازمان به تدريج قدرت بيشتري يافت و ابتكار عمل را در دهه 1350 ش از دست كمپاني‏هاي غربي گرفت.

ورود كاروان اسيران كربلا به كوفه (61 ق)

در روز دوازدهم محرم سال 61 قمري، كاروان اسيران كربلا كه شامل زنان و كودكان شهيدان قيام كربلا بود، وارد شهركوفه شد. سرپرستي اين كاروان را امام سجاد(ع) فرزند امام حسين(ع) و حضرت زينب(س) خواهر آن امام، بر عهده داشتند. اين دو بزرگوار، با وجود سختي‏ها و ناملايمات فراوان كه از سپاهيان يزيد ديده بودند، در كوفه باشجاعت و صراحت، ستم‏ها و جنايات حكومت اموي را افشاء و مردم اين شهر را به خاطر ياري نكردن امام حسين(ع) و مقابله با ايشان سرزنش كردند. امام سجاد(ع) و حضرت زينب در مدت اقامت در كوفه، وظيفه و رسالت خود را مبني بر ابلاغ و نشر پيام امام حسين(ع) در جامعه، به شايستگي انجام دادند.

دفن اجساد مطهر شهداي كربلا در شب دوازدهم (61 ق)

در روز 12 محرم سال 61 قمري، هنگامي كه نيروهاي يزيد، كربلا را ترك كردند، مردم قبيله‏ ي بني‏ اسد از روستاي غاضريه كه نزديك كربلا بودند اجساد شهداء را دفن كردند. پيكرهاي مطهر ياران وفادار امام‏حسين(ع) در كنار بدن پاك آن سرور به خاك سپرده شدند.

شهادت حضرت "امام زين العابدين(ع)" به روايتي (95 ق)

شهادت امام سجاد(ع) در برخي نقل‏ها سال 92 ق و در نقلي ديگر سال 94 و در منابعي ديگر سال 95 ذكر شده است. همچنين در روز شهادت آن حضرت اختلاف وجود دارد. در برخي منابع، شهادت ايشان را در روز 22 18 و 25 ماه محرم نيز ذكر كرده‏اند. زمان حضرت امام سجاد(ع) پُر از اختناق و تقيّه بود و كسي در برابر جاسوسان بني‏اميه، مجال نفس كشيدن نداشت؛ با اين حال، امام سجاد(ع) از ارشاد و نشر احكام اسلام فروگذاري نكرد. ايشان به هر نحوِ ممكن، مسائل اسلامي را بيان مي‏نمود و در هدايت مردم مي‏كوشيد. از جمله آثار امام سجاد(ع) صحيفه‏ي سجاديه است كه مشتمل بر 54 دعا از دعاهاي آن حضرت مي‏باشد. مدت عمر آن امام، 57 سال و زمان امامت آن بزرگوار 34 سال بود. آن امام همام، سرانجام به دستِ هشام بن عبدالمَلِك در زمان خلافت وليد بن عبدالملك مسموم شد و به شهادت رسيد. پيكر مطهر امام سجاد(ع) در قبرستان بقيع و در كنار مرقد مطهر عموي گراميش حضرت امام حسن مجتبي(ع) واقع است.

وفات شيخ "صفي ‏الدين اردبيلي" عارف نامي و بزرگِ دودمان صفوي (735 ق)

ابوالفتح شمس الدين سيد اسحاق بن سيد امين‏الدين جبرييلِ موسوي اردبيلي، معروف به صفي‏الدين اردبيلي (شيخ صفي)، موصوف به بُرهانُ الاَصفياء، قُطبُ الاَقطاب و شَيخُ العارفين، از عرفا و مشايخ صوفيه و پيران طريقت در قرن هشتم هجري است. نسب شيخ صفي با نوزده واسطه به جناب حمزة بن موسي بن جعفر(ع) مي‏رسد و با اين كه از سادات بود ولي به شيخ شهرت داشت. شيخ صفي‏الدين در سن بيست سالگي به جستجوي مرشدي در ميان زُهّاد اردبيل برخاست اما هيچ يك از آنان قادر به برآوردن نياز روحي وي نشدند. بنابراين صفي‏الدين به گيلان رفت و شيخ محمد گيلاني، معروف به زاهد را به عنوان مرشد خود انتخاب نمود. شيخ زاهد نيز صفي‏الدين را به رياست طريقت زاهديه برگزيد و هنگامي كه صلاحيت صفي‏الدين را مشاهده كرد به وي اجازه‏ي تدريس داد. قدرت معنوي صفي‏الدين نفوذ فراواني در ميان مردم داشت به طوري كه بعدها، چون نوادگانش ادعاي سلطنت كردند مورد حمايت مردمي واقع شدند و سلسله‏ي صفويه را ياري دادند.

اصابت اولين موشك شوروي به ماه در تاريخ تحقيقات فضايي (1955م)

براي اولين بار در تاريخ تحقيقات فضايي ،يكي از موشكهاي آمريكايي كه به قصد فرود در كره ماه پرتاب شده بود ،در نقطهاي كه تعيين شده بود به كره ماه اصابت كرد و اين عمل 5 سال بعد از اصابت اولين موشك روسيه به ماه اتفاق افتاد .موشك روسيه روز 12 سپتامبر 1955 ميلادي به ماه اصابت كرده بود .موشك آمريكايي كه در اين روز به ماه اصابت كرد" رنجر هفتم "نام داشت.