نرخ ارز در ادامه مسیر صعودی خود همچنان تخت گاز می‌رود؛ به گونه‌ای که دیروز دلار به 5000 تومان نزدیک شد؛ با این حال مسئولان ارشد اقتصادی دولت اطمینان دارند دلار ارزان خواهد شد. در یکی دو ماه گذشته از ارزش پول ملی در برابر دلار حدودا یک سوم کاسته شده است.

دلار آمریکا که در هفته قبل تا حدودی افزایش قیمتش متوقف شده بود، دوباره در دو ، سه روز اخیر صعودی شده و دیروز با افزایش صد تومانی به رکورد 4950 تومان هم رسید. بقیه ارزها هم دست کمی از دلار ندارند، به گونه‌ای که یورو در کنار دلار، بیشترین جهش قیمتی را داشته و پس از آن پوند انگلستان و درهم امارات قرار دارند.

اما نکته قابل تأمل در بازار دیروز، وضعیت سکه بود که در فاصله یک روز 40 هزار تومان افزایش قیمت را تجربه کرد و به یک میلیون و 590 هزار تومان رسید؛ افزایش قیمتی که حداقل در ماه‌های اخیر بی‌سابقه است. با وجود این‌که به نظر می‌رسید بعد از پیش‌فروش سکه توسط بانک مرکزی وضعیت بازار متعادل‌تر شود اما عملا خلاف آن اتفاق افتاد. در این روزها طلای 18 عیار هم رکوردشکنی کرده و با ادامه مسیر افزایشی به 154 هزار تومان رسید که بالاترین قیمت را تجربه می‌کند.

دلایل افزایش نرخ ارز اقتصادی نیست

معاون اقتصادی رئیس‌جمهور معتقد است دلایل رشد نرخ ارز اقتصادی نیست. وی با تاکید بر این‌که اولویت دولت ایجاد ثبات و آرامش در بازار است، گفت: در این راستا دولت در روزهای آینده اوراق مشارکت ارزی منتشر خواهد کرد.

به گزارش ایسنا، محمد نهاوندیان در جلسه دیروز هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در مورد افزایش نرخ ارز اظهار کرد: برای کسی که در چهار سال اخیر در ایران زندگی کرده باشد، این حرف باعث تعجب است که دولت به دنبال افزایش نرخ ارز باشد، زیرا این اتفاق بارها در اقتصاد رخ داده است.

معاون اقتصادی رئیس‌جمهور ادامه داد: اگر قیمت‌ها بالا برود قدرت خرید پایین می‌آید و زمانی که قدرت خرید پول ملی در رابطه با انواع کالا و خدمات پایین بیاید به این معنی است که قدرت خرید در رابطه با ارز خارجی هم افت کرده است. وی افزود: این یک امر دستوری نیست بلکه حاصل یک روند اقتصادی است. اولویت اصلی دولت در حوزه اقتصاد ایجاد ثبات و آرامش در بازارهای اقتصادی است و برای مقابله با بازار ارز ملتهب، هیچ کاری مهم‌تر از کنترل نرخ ارز نیست.

نهاوندیان تصریح کرد: اگر نرخ ارز را مصنوعی نگه داریم و تورم بالاتر برود، آن زمان جهش سه برابر شدن نرخ ارز را شاهد خواهیم بود؛ بنابراین ما به ریشه یعنی نرخ تورم پرداخته‌ایم و هیچ کس نمی‌تواند این رویکرد را انکار کند. در این زمینه نرخ ارز مسیر چهار سال گذشته را با متانت پشت سر گذاشت، اما عامل این جهش روانی، سیاسی و غیراقتصادی است.

قیمت دلار باید 4000 تومان باشد

محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت روز سه‌شنبه در نشست خبری خود درباره اقدام دولت برای ساماندهی بازار ارز گفت: مگر در عرضه و تقاضای واقعی ارز چه اتفاقی افتاده که ارز کالای پرسود تلقی شود؛ این زیانی است که پول ملی می‌بیند و دولت با کاهش ارزش پول ملی موافق نیست و امیدواریم اقداماتی که بانک مرکزی در نظر دارد در آینده نزدیک اجرایی شود.

به گزارش ایرنا، نوبخت افزود: ثبات اقتصادی برای کشور لازم است و در چنین مواقعی اگر فردی ارزی هم دارد باید ارائه کند تا بازار کنترل شود.

سخنگوی دولت در پاسخ به این که بدون در نظر گرفتن بازار عرضه و تقاضای ارز، ارزیابی شما از میزان ارزش پول ملی و ارز چیست، گفت: معتقدم با توجه به محاسبات موجود باید قیمت ارز زیر 4000 تومان باشد.

نوبخت افزود: مگر از ابتدای سال تاکنون چه اتفاقی افتاده که نرخ ارز به بالای 4000 تومان رسیده است، جز این‌که تقاضای کاذب این نظام پولی را برهم می‌ریزد.

وی ادامه داد: فرض کنیم بانک مرکزی به موضوع ورود نکند؛ میزان ارز ناشی از صادرات نفتی و غیرنفتی مشخص است، بنابراین بانک مرکزی باید با قوت به موضوع ورود کند و باید بپذیریم هر جا ثبات اقتصادی موردنیاز باشد دولت ورود خواهد کرد و اینها همه حباب است که باید بترکد.

سخنگوی دولت در پاسخ به این‌که چرا باید برای تعادل بازار ارز، بانک مرکزی ارز تزریق کند در حالی که قبلا گفته شده بانک مرکزی مشکل تامین ارزی دارد، گفت: از نظر دخل و خرج ارزی و کمبود منابع ارزی مشکل نداریم، اما شرایطی به وجود می‌آید مانند الان به‌طوری که آنچه بر بازار عرضه به صورت تقاضا تحمیل می‌شود بیش از میزان تقاضای مؤثر است.نوبخت گفت: امروز با یک تقاضای غیرموثر و غیرضروری مواجه هستیم؛ به صرف این‌که برخی فکر می‌کنند این بازار نسبت به سایر بازارها بازدهی بهتری دارد.وی خاطرنشان کرد: در برخی سال‌ها در دولت یازدهم بانک مرکزی حتی یک سنت هم به بازار، ارز تزریق نکرد اما بانک مرکزی نه تنها خزانه خود بلکه اگر خزانه بانک مرکزی آمریکا را هم داشته باشد قطعاً با این میزان تقاضا، کم می‌آورد بنابراین نباید اجازه دهیم ذخایر ارزی به بازار عرضه شود.

نوبخت افزود: گاهی در دولت‌های قبل تا 22 میلیارد دلار ارز به بازار وارد می‌شد ولی باید حواسمان باشد که نباید دنبال افرادی همچون بسم‌ا...‌ها هم بگردیم بلکه باید اقدامات دیگری صورت گیرد که بانک مرکزی در حال انجام آن است.

عوامل کاهش ارزش پول ملی

کسی که خربزه می‌خورد، پای لرزش هم می‌نشیند. این گفته بهمن آرمان، کارشناس ارشد اقتصادی در مورد وضعیت اقتصاد ایران و کاهش ارزش پول ملی است.

وی می‌گوید: ادامه تحریم‌ها و نبودن یک رابطه مستقیم و سازنده با سیستم بانکی جهانی و همچنین بودجه سال آینده که در مجلس دستخوش تغییرات اساسی شده و احتمال دارد کسری بودجه را به دنبال داشته باشد و منجر به چاپ اسکناس شود، باعث رشد نرخ ارز در بازار شده است.

آرمان با بیان این‌که رشد نرخ ارز نمایی از اقتصاد کشور را نشان می‌دهد، تصریح کرد: آنچه در بازار ارز رخ می‌دهد دور از انتظار و البته منفی نیست و نشان‌دهنده واقعیت‌های اقتصاد است. در طول سال‌های گذشته دولت باید نرخ ارز را متناسب با نرخ تورم افزایش می‌داد اما با فشار روی فنر، نرخ برابری ریال در برابر سایر ارزها ایستاد و شرایط موجود نشان می‌دهد این فنر در حال رها شدن است.

وی به افزایش نرخ ارز و کاهش ارزش پول ملی اشاره کرد و افزود: زمانی که نرخ ارز با رشد قیمت همراه می‌شود، ارزش پول ملی کاهش می‌یابد اما واقعیت چیز دیگری است. آمریکا به‌عنوان بزرگ‌ترین اقتصاد جهان در طول یک سال گذشته اجازه داد نرخ دلار در مقابل سایر ارزها 18 درصد تضعیف شود که این کار به رشد صادرات این کشور منجر شد. اما در مورد ایران وضعیت کمی متفاوت است و رشد نرخ ارز و کاهش ارزش پول ملی به دلیل ضعیف شدن اقتصاد است.

این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: در شرایط فعلی سرمایه‌گذاری‌ها به نسبت تولید ناخالص داخلی پایین بوده و از سوی دیگر نقدینگی افزایش یافته و انتظارات از برجام محقق نشده است. باید پذیرفت که سیاست‌های به کار گرفته شده در طول سال‌های گذشته اشتباه بوده و اقتصاد ایران را کوچک‌تر کرده است. آرمان با اشاره به این‌که اقتصاد کوچک تبعات زیادی را در اقتصاد دارد، گفت: یکی از عوامل اقتصاد کوچک کاهش ارزش پول ملی، رشد بیکاری و کاهش نرخ رشد اقتصادی است که همه این اتفاقات را در اقتصاد ایران شاهد بودیم.

لطمه نوسانات ارزی به اقتصاد

رئیس اتاق بازرگانی تهران هم معتقد است، نوسانات ارزی به بنگاه‌های اقتصادی لطمات جدی وارد کرده است و بانک مرکزی باید تدبیری برای آن بیندیشد تا مانع خروج سرمایه شود. مسعود خوانساری در جلسه هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران که دیروز 24 بهمن برگزار شد، درباره نوسانات اخیر ارزی گفت: نوسانات ارزی لطمه جدی به اقتصاد وارد می‌کند و سرنوشت بنگاه‌های بخش خصوصی را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد و وظیفه دولت است که به این موضوع بپردازد، این در حالی است که رئیس‌کل بانک مرکزی هر سه ماه یکبار‌ موضوع تک‌نرخی کردن ارز را مطرح می‌کرد، اما محقق نشد.

قیمت دلار غیرواقعی است

رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی قیمت دلار را در مدت اخیر غیرواقعی دانست.

به گزارش خانه ملت، محمدرضا پورابراهیمی داورانی در خصوص نوسانات بازار ارز گفت: ثبات نسبی بازار ارز در طول فعالیت دولت یازدهم در بازار وجود داشت اما در چند ماه گذشته روند صعودی قیمت دلار با رشد قابل توجهی روبه‌رو شده است. پورابراهیمی تصریح کرد: در ماه‌های اخیر افزایش قیمت دلار تاثیرات غیرمستقیم و بعضاً با تأخیر روی قیمت کالاها داشته است اما باید توجه داشت قیمت دلار از نظر ما واقعی نیست. رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی یادآور شد: نوسانات قیمت دلار در کوتاه‌مدت نباید تاثیری بر بازار مصرف داشته باشد و باید بانک مرکزی بازار را به‌صورت مؤثر مدیریت کند تا قیمت ارز کاهش یابد.

فنر نرخ ارز رها شد

محمد لاهوتی، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران نیز با اشاره به افزایش 25 تا 30 درصدی نرخ ارز در دو ماه گذشته، گفت: فنر نرخ ارز رها شده و شاهد وفور به‌هم‌ریختگی و آشفتگی در بازارها هستیم. لاهوتی در جلسه هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران افزود: در دو ماه گذشته نرخ ارز بیش از 25 درصد افزایش یافته است. البته افزایش تدریجی نرخ تورم به نرخ ارز رعایت نشده است و باوجود تذکراتی که از سوی اتاق بازرگانی تهران و فعالان اقتصادی صورت می‌گرفت، این فنر رها شده؛ اما اکنون بیش از مقداری که باید، افزایش یافته است و این امر، شرایط تجارت و برنامه‌ریزی را برای صادرکننده و واردکننده سخت کرده است. لاهوتی گفت: با وجود تراز تجاری کشور، درآمدهای ارزی و شرایط بهتر اقتصادی، دلیل این آشفتگی را چطور می‌توان تعبیر کرد؟

چرا اسامی خریداران دلار به سازمان مالیاتی داده شد؟

مدیر روابط عمومی بانک مرکزی درباره دلایل اقدام این بانک در معرفی خریداران اصلی ارز به سازمان امورمالیاتی توضیح داد. محمدعلی کریمی گفت: هدف اصلی این بخشنامه، حرکت به سمت ایجاد شفافیت بیشتر در حوزه اقتصاد کشور و مدیریت بازار ارز است.

وی اضافه کرد: بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز و در پی توافقی که با سازمان امور مالیاتی داشت و تکالیف قانونی که به عهده او گذاشته شده، موظف است این شفافیت را ایجاد کند از این جهت برای این هدف و جلوگیری از اقدامات سوداگرانه، دلالی یا قاچاق ارز، با توجه به اطلاعات و گزارش‌هایی که برگرفته از سامانه نظارت ارزی (سنا) است، گزارشی را به سازمان امور مالیاتی تقدیم کرد.

کریمی افزود: بازار ارز از ابتدای امسال تا 17 دی 1396 رصد شده است و تعداد محدودی از معامله گران شامل اشخاص حقیقی و برخی اشخاص حقوقی حجم بالایی از معاملات دلار را انجام دادند و این دلارها خریداری شده و بعضاً به چرخه بازار برنگشته است.

سخنگوی بانک مرکزی ادامه داد: لازم است سازمان امور مالیاتی اینها را بررسی کند و در صورتی که اطلاعات و مدارک مثبته‌ای وجود دارد در خصوص مسائل مالیاتی تصمیم بگیرد. کریمی در پاسخ به این پرسش که معیار بانک مرکزی از خریدار عمده ارز چیست، گفت: نیاز عرفی دلار از جمله برای هزینه‌های درمان یا دانشجویی برای افراد مشخص است و بانک مرکزی در این زمینه ورود نمی‌کند اما معیار، عدد نامتعارفی است که در بازار، خرید و فروش می‌شودو کسی که حجم عمده را خرید می‌کند باید ببینیم او بازرگان است یا تاجر یا صراف؟