بهمن ماه 56 همیشه در یادها و خاطره‌ها می‌ماند، هر روز که یک گام به جلو برمی‌داریم، یک گام به 29 بهمن 56 روز حماسه‌سازان تبریز نزدیک‌تر می‌شویم.

به گزارش خبرگزاری فارس از تبریز، بهمن ماه برای تبریز و برای کل مردم ایران با خاطراتی رقم زده شده است، خاطراتی که همیشه در یادها و خاطره‌ها می‌ماند، هر روز که یک گام به جلو برمی‌داریم، یک گام به 29 بهمن 56 روز حماسه‌سازان تبریز نزدیک‌تر می‌شویم. روزهایی که برای مردم این شهر پر از خاطره است.

 خاطره دیوارنویسی‌های شبانه بر روی دیوارهای شهر،خاطره شب‌های پر از هیجان و استرس، خاطرات روزهای در بند رژیم ستم‌شاهی جوانان در سلول‌های انفرادی و عمومی، روزهای پرشور انقلاب که سرانجام کمر رژیم پهلوی را خم کرد و آن را به ستوه درآورد.

در تاریخ معاصر انقلاب اسلامی، 29 بهمن تبریز سرمنشاء و سرآغاز حرکت‌هایی شد که روحیه جسارت و حق‌خواهی ملت ایران را افزایش داده و آتش زیرخاکستر ملت را شعله‌ورتر کرد.

 

قیام تبریز گام اول برای نفی نظام سلطنتی ایران

با تمام اعتقاد می‌توان گفت تبریز نقش تاریخی خود را در پیروزی انقلاب به موقع ایفا کرد و گام اول را برای نفی نظام سلطنتی از ایران برداشت به طوریکه حضرت امام در اعلامیه خود آورده بودند مردم تبریز نخستین سیلی را به طاغوت زدند.

در این میان شنیدن خاطرات روزهای حماسه و خون از زبان شاهدان عینی قیام 29 بهمن تبریز در چنین روزهایی شور، حماسه و هیجان آن روزها را برایمان زنده و خاطره‌انگیز می‌کند.

با مجید پورناجی یکی ازمبارزان تبریزی و حماسه آفرینان قیام 29 بهمن تبریز همکلام شده‌ایم تا شور و حال آن روزها را از زبان وی جویا شویم.

مجید پورناجی یکی از مبارزان قیام 29 بهمن تبریز است که در سال 56 و قیام 29 بهمن تبریز 20 ساله بود و حالا که 39 سال از آن روز تاریخی می‌گذرد وقتی دفتر خاطرات آن روز را با هم مرور می‌کنیم، می‌گوید: دقیقاً تمام صحنه‌های آن روز همچون فیلمی شفاف جلوی چشمم است .

 وی می‌گوید: ارادت مردم به حضرت امام وصف ناشدنی بود و چاپ مقاله توهین‌آمیز در  روزنامه اطلاعات در تاریخ ۱۷دی سال ۵۶ تحت عنوان« استعمار سرخ و سیاه» نسبت به امام راحل آتش زیر خاکستر مردم را شعله‌ورتر کرد.

پورناجی گفت: روحانیون و مردم شهر قم به محض اطلاع از چاپ این مقاله در ۱۹دی ماه تظاهرات کردند و عده‌ای از مردم به شهادت رسیدند.

وی افزود:آیت‌الله قاضی طباطبایی و عده‌ای از روحانیون تبریز با چاپ اعلامیه، اعلان عمومی کرده و با چسباندن این اعلامیه به در و دیوار مساجد از مردم تبریز برای شرکت در مراسم چهلم شهدای قم دعوت کرده بودند.

پورناجی ادامه داد: با صدور اعلامیه برگزاری مراسم روز شنبه ساعت ۱۰ صبح انقلابیون قرار گذاشتند که در مسجد "قزللی" جمع شوند البته قبلاً از طرف مراجع قم نیز اعلامیه‌هایی صادر شده بود.

وی تاکید کرد: مردم در روز 29 بهمن مقابل مسجد جمع شده بودند، اعلامیه‌هایی که بر در و دیوار مسجد چسبانده شده بود، مردم آنها را می‌خواندند. رئیس کلانتری بازار تبریز به نام سرگرد مقصود حق‌شناس با ماموران سررسیده و اعلام کردند، مردم متفرق شوند.

پورناجی ادامه داد: به امر آیت‌الله قاضی خادم مسجد در حین باز کردن مسجد بود که ماموران مانع باز کردن در مسجد شدند اما جوانان پرشور و انقلابی به رئیس کلانتری اخطار دادند تا مانع ورود به مسجد و برگزاری مراسم نشوند تا آنها بتوانند به داخل مسجد بروند اما رئیس کلانتری مانع شد در این میان یکی از برادران به نام محمد تجلا با رئیس کلانتری درگیر شد.

وی گفت: در این لحظه سرگرد حق‌شناس شلیک کرد و او را به شهادت رساند.مردم انقلابی پیکر مطهر این شهید را برداشته و به طرف خیابان راه افتادند و معلوم بود که هر لحظه تعداد مردم بیشتر شود و همانطور هم شد.

 شعار «مرگ بر شاه» برای نخستین بار در قیام 29 بهمن تبریز

پورناجی افزود: از مقابل دانشگاه تبریز که آن روز دانشگاه آذر آبادگان بود، دانشجویان نیز به صف انقلابیون پیوستند در این هنگام ارتش وارد عمل شد. احساسات انقلابی مردم شدید شد و اگر اشتباه نکنم شعار «مرگ بر شاه» برای نخستین بار از طرف مردم تبریز سر داده شد.

وی ادامه داد: در این روز ساختمان حزب رستاخیز توسط مردم تصرف شد و ساختمان‌های دولتی و بانک‌ها به آتش کشیده شدند.

این مبارز تبریزی اظهار داشت: محله ما محله "دوه‌چی" بود و بعد از ظهر آن روز ساواکی‌ها با خودروهای شخصی پیکان رفت و آمد داشتند، حتی از داخل خودرو با کلت به طرف ما شلیک کردند و گلوله شلیک شده به دیوار مدرسه سردار ملی اصابت کرد و تا مدت‌ها محل شلیک گلوله در دیوار آجری مدرسه سردار ملی مشهود بود.

وی افزود: چند بار ماموران به تظاهرات‌کنندگان حمله‌ور شدند، سرانجام نزدیکی‌های غروب آفتاب بود که ارتش با تانک‌ها و کامیون‌ها سر رسیدند و موقتاً برنامه آن روز تمام شد.

پورناجی گفت: اکثریت تظاهرات‌کنندگان جوانان بودند و هدف آنها از بین بردن مظاهر غیراسلامی بود در روز29 بهمن  14 نفر شهید شدند.

 

حضور سردار رحیم صفوی در بین تظاهرکنندگان 29 بهمن تبریز

وی ادامه داد: سردار سید رحیم صفوی که دانشجوی دانشگاه تبریز بود در خاطراتش دیدیم که در آن روز در تظاهرات حضور داشت و زخمی هم شده بود.

پورناجی گفت: حضرت امام (ره) در آن روز پیام دادند« کشتار بی‌رحمانه قم، ایران را به هیجان درآورد و تبریز عزیز را به قیام همگانی مردانه در قبال ظلم و بیدادگری کشاند و کشتار دسته جمعی تبریز، ملت غیور ایران را چنان تکان داد که در آستانه انفجار است. انفجاری که دست اجانب را به خواست خدای متعال برای همیشه قطع کند».

وی تاکید کرد: بعد از تظاهرات 29 بهمن بود که مراجع حوزه‌های علمیه قم و دیگر روحانیون با صدور اعلامیه و تلگراف‌ها حمایت خود را اعلام کردند و موضع‌گیری کردند. بعدها چهلم شهدای تبریز را در 10 فروردین 57 در شهر یزد و سپس شهرهای اصفهان، شیراز و سایر شهرها جواب دادند.

پورناجی افزود: بعد از این جریان و قیام مردم تبریز شاه استاندار را عوض کرد و میتینگ فرمایشی با حضور اجباری کارمندان برگزار کرد و گفت: این افرادی که به خیابان‌ها آمده بودند، آذربایجانی نبودند.

وی گفت: باید گفت حضرت امام نیز در بغداد با صدور اعلامیه‌ای مراسم چهلم تبریز را تائید کرده بودند و این تائید حضرت امام باعث شده بود سایر شهرستان‌ها نیز تبعیت کنند.

پورناجی افزود: با تمام اعتقاد می‌توان گفت تبریز نقش تاریخی خود را در پیروزی انقلاب به موقع ایفا کرد و گام اول را برای نفی نظام سلطنتی از ایران برداشت به طوریکه حضرت امام در اعلامیه خود آورده بودند، مردم تبریز نخستین سیلی را به طاغوت زدند.


************************
گفت‌وگو از: معصومه درخشان