خلافت مكتفى عباسى در سال 289 هجرى قمرى
على بن معتضد بن موفق بن متوكل عباسى، در رجب سال 264 قمرى از كنيزى رومى نژاد به نام "نشيج " به دنيا آمد و پس از درگذشت پدرش "معتضد عباسى"، در 23 ربيع الثانى سال 289 قمرى به خلافت رسيد و به "المكتفى بالله "معروف گرديد. وى، هفدهمين خليفه عباسيان بود .
مكتفى، درآغاز خلافتش "قاسم بن عبيدالله بن سليمان" را كه در زمان "معتضد عباسى"، مقام وزارت را در اختيار داشت، به اين مقام، ابقاء نمود ولى پس از مدتى، "عباس بن حسن بن ايوب" را به جاى وى منصوب كرد.
اما مقام قضاوت عاليه دستگاه خلافت را در عصر او، افراد ذيل بر عهده داشتند: يوسف بن يعقوب، محمد بن يوسف بن يعقوب، ابوخازم و عبدالله بن على بن أبى شوارب اموى.
مهم ترين رويداد عصر وى عبارت بوداز قيام فراگير قرمطيان به رهبرى
"ابوالقاسم قرمطى" در مناطقى از عراق و شام و درگيرى خونين آنان با سپاهيان خليفه، كه سرانجام ابوالقاسم قرمطى در نبرد با سپاهيان خليفه كشته شد و برادرش "ابوالحسن قرمطى"، رهبرى قرمطيان را بر عهده گرفت.
به هر روى، اين خليفه عباسى به مدت شش سال و شش ماه زمامدارى نمود و سرانجام در 31 سالگى، در هفدهم ذى قعده سال 259 قمرى بدرود حيات گفت.