جام جم آنلاين: 150 سال پيش در روز 3 مارس سال 1861 ميلادي الكساندر دوم ، تزار روسيه نظام رعيتي را در سراسر روسيه ملغي اعلام كرد.تزار الكساندر دوم كه خاطره تلخ جنگ كريمه را به ياد داشت تصميم گرفت سياست مستبدانه سلف خود تزار نيكلاي اول را كنار بگذارد.
در آن زمان از مجموع 60 ميليون جمعيت روسيه 50 ميليون نفر آنها را موژيك ها (دهقانان) تشكيل مي دادند.

تمام اين موژيك ها رعيت بودند ، نيمي از آنها در اراضي دولتي و بقيه در املاك حدود 100 هزار خانواده اشراف زميندار روسيه زندگي مشقت باري را سپري مي كردند.موژيك ها همراه املاك معامله مي شدند و حق ترك املاكي كه متعلق به آن بودند را نداشتند.

در قرون وسطي دهقان هاي روس آزاد بودند و در مجموع زندگي بهتري نسبت به دهقان هاي غربي داشتند.

از قرن سيزدهم ميلادي به بعد و با قدرت گرفتن اشراف روسيه ، ساكنان روستاها روز به روز بيشتر موقعيت اجتماعي خود را از دست داده و برخلاف اروپاي غربي كه به تدريج روستاييان از چنگال نظام رعيتي رها مي شدند ، آنها به رعيت هاي مطلق مبدل مي گرديدند.

در دوران سلطنت ايوان چهارم كه به دليل سركوب لقب ايوان «مخوف» را يافته بود ، او براي مطيع كردن دهقان هاي روسي آزادي رفت و آمد آنها را محدود كرد.

همچنين تزارهاي سلسله رومانف ، پتر اول و كاترين دوم كه خواستار خدمات و وفاداري اشراف روسيه بودند ، املاك وسيعي را به آنها بخشيدند و براي اين كه اشراف از يك نيروي كار دائم و مطيع برخوردار باشند ، آزادي رفت و آمد روستاييان را به كلي ممنوع كردند و به اين ترتيب طبقه روستايي روس تبديل به رعيت برده شدند.

الكساندر دوم به عنوان ناجي آنها ظهور كرد و با لغو نظام رعيتي دهقانان اجازه يافتند دوسوم از اراضي كشاورزي دولتي را به اقساط 49 ساله خريداري كنند.

به اين ترتيب ، در روز 3 مارس سال 1861 ميلادي الكساندر دوم ، تزار روسيه دستور الغاي نظام رعيتي را در سراسر خاك امپراتوري روسيه صادر كرد اما او در سال 1881 ميلادي در يك سوءقصد به قتل رسيد.

با مرگ الكساندر دوم ، آزادي كوتاه مدت دهقانان روسيه خاتمه يافت و آنها دوباره به رعيت مبدل شدند.