اگر شما از كاربران دنياي فناوري اطلاعات و ارتباطات هستيد، بدون ترديد حتما با google و خدمات متنوع آن آشنا هستيد.
از زماني كه در سال 1999، گوگل با همكاري لري پيچ و سرگئي برين از دانشجويان دكتراي دانشگاه استنفورد قدم به دنياي وب گذاشت، نظم بخشيدن به تمامي اطلاعات دنيا را سرلوحه كار خود قرار داده و با اين هدف امكانات متنوعي را در زمينه‌هاي مختلف در اختيار كاربران خود قرار داد.
گوگل از زمان راه‌اندازي تا به امروز همواره در تلاش بوده است تا هر طور شده زمينه مناسبي براي گسترش فناوري در ابعاد مختلف زندگي ما انسان‌ها فراهم كند و براي رسيدن به اين هدف از مسيرهايي عبور كرده است كه بتوانند بهترين نتيجه ممكن را به همراه داشته باشند.
اگر نگاهي به پرونده فعاليت‌هاي گوگل در سال‌هاي گذشته بيندازيم متوجه خواهيم شد كه اين شركت همواره از پيشگامان دنياي فناوري اطلاعات بوده است.
گوگل پس از دستيابي به بسياري از اهداف خود در زمينه توسعه و بهبود فناوري‌هاي كامپيوتري در 11 سال گذشته و رسيدن به موفقيت در بسياري از زمينه‌هاي مختلف مانند طراحي مرورگر وب، سيستم عامل تلفن همراه يا طراحي سيستم عامل كامپيوترهاي همراه امروزه فعاليت‌هاي جديدي را در ديگر حوزه‌ها آغاز كرده است و قصد دارد دگرگوني‌ها و تحولات جديدي را در صنعت خودروسازي جهان ايجاد كند. اين شركت كه در سال‌هاي اخير قدم فراتر از تجارت اصلي خود در زمينه جستجوي اينترنتي گذاشته است و با ارائه خدمات جديد در زمينه موقعيت‌يابي به تجارب ارزشمندي دست يافته در نظر دارد با مشاركت در پروژ‌ه‌هاي حمل و نقل شهري نقش بسيار مهمي را در به تصويركشيدن آينده حمل و نقل عمومي ايفا كند.
خودروهاي بدون راننده ، راهي جاده‌ها مي‌شوند
وقتي براي نخستين بار از فناوري‌هاي نوين ديجيتالي و الكترونيكي در ساخت خودروها استفاده شد به نظر مي‌رسيد كه امكانات جديد ديجيتالي در اتومبيل‌ها تنها از نظر تجملي حائز اهميت باشد. اين در حالي است كه پس از مدت كوتاهي فناوري‌هاي ديجيتالي توانست سيستم‌هاي امنيتي خودروها را به گونه چشمگيري تحت تاثير قرار دهد و به اين ترتيب خودروهايي كه در آنها از اين نوع سيستم‌هاي امنيتي وجود نداشت كم‌كم به دست فراموشي سپرده شدند. تا اين كه سيستم‌هاي مسيرياب كه براساس فناوري سيستم‌هاي مكان‌يابي جهاني طراحي شده بودند هم قدم به صنعت خودروسازي گذاشتند. امروزه بسياري از خودروها در سطح دنيا مجهز به سيستم‌هاي مسيرياب ماهواره‌اي هستند. رانندگان اين خودروها به كمك اين سيستم روي نقشه‌هايي كه از سوي سرويس‌دهندگان مختلف سيستم‌هاي مسيرياب در اختيار آنها قرار مي‌گيرد تا رسيدن به مقصد مورد نظر به آساني از مسيرهاي مناسب عبور كرده و از راهنمايي‌هاي ارائه شده در اين سيستم بهره‌مند مي‌شوند، اما خودروهاي جديد گوگل كه از آنها به عنوان خودروهاي بدون راننده نام برده شده است بسيار فراتر از سيستم‌هاي موقعيت‌ياب جهاني عمل مي‌كنند. اين خودروها كه مجهز به نوعي نرم‌افزار هوش مصنوعي هستند همه شرايط موجود در محيط اطراف خود را شناسايي كرده و از تصميم‌گيري‌هايي شبيه تصميم‌گيري انسان‌ها تقليد مي‌كنند و به عبارت ديگر مي‌توان گفت كه اين اتومبيل با شبيه‌سازي عملكرد انسان‌ها در حين رانندگي هدايت خودكار اتومبيل شما را بر عهده خواهد گرفت. خودروهاي هوشمند طراحي شده توسط گوگل تاكنون بيش از 7 آزمايش را در مسيرهاي مختلف با موفقيت پشت سر گذاشته‌‌اند. به گفته كارشناسان گوگل، اين اتومبيل هوشمند كه يك تويوتا پريوس با قابليت هدايت خودكار است در مجموع آزمايشات انجام شده بيش از 1600 كيلومتر را بدون دخالت انسان و به طور خودكار طي كرده و اين در حالي است كه اين اتومبيل در مجموع 225 هزار كيلومتر را نيز در شرايطي طي كرده كه تنها گاهي فردي كه پشت فرمان اتومبيل بوده براي عبور از برخي مسيرها به آن كمك كرده است. اگرچه بايد پذيرفت تا زماني كه بتوانيم به جاي اتومبيل‌هاي امروزي از اين اتومبيل‌هاي هوشمند براي تردد در مسيرهاي مختلف استفاده كنيم همچنان راهي طولاني و پرفراز و نشيب را پيش‌رو خواهيم داشت، اما به نظر مي‌رسد همان‌طور كه دنياي اينترنت و بسياري از فناوري‌هاي ديجيتالي كه امروزه قادر نخواهيم بود بدون آنها زندگي كنيم و تحولات بسيار زيادي را در زندگي ما انسان‌ها به همراه داشت، اين خودروها نيز بتوانند در بسياري از ابعاد زندگي ما را تحت تاثير خود قرار دهند. شايد برايتان جالب باشد بدانيد همه ساله به طور متوسط بيش از 37 هزار نفر كه در آنها يك نرم‌افزار مجهز به هوش مصنوعي هدايت اتومبيل را بر عهده دارد در مقايسه با انسان‌ها بسيار سريع‌تر در مواجهه با شرايط مختلف از خود واكنش نشان ميدهند و علاوه بر اين هيچ‌گاه احساس خواب‌آلودگي نمي‌كنند يا به هر علتي دچار حواس‌پرتي نخواهند شد. همچنين زاويه ديد 360 درجه به آنها كمك مي‌كند تا بتوانند محيط اطراف خود را بهتر زير نظر قرار دهند. اگرچه بسياري از محققان بر اين باورند كه استفاده از اين فناوري مي‌توانند نقش بسيار موثري در افزايش ظرفيت جاده‌ها و بزرگراه‌ها داشته باشد و حركت خودروها در فاصله نزديك‌تري نسبت به هم را امكان‌پذير سازد، اما بايد پذيرفت براي اين كه بتوانيم با اطمينان از ايمني و عملكرد اين سيستم‌ها هدايت وسيله نقليه خود را به آنها بسپاريم بايد مطمئن باشيم كه در اين سيستم‌ها همه تدابير لازم براي عدم آلودگي اين سامانه‌ها به ويروس‌هاي كامپيوتري كه سيستم‌هاي كامپيوتري با آنها دست و پنجه نرم مي‌كنند، اتخاذ شده است.
اگرچه گوگل با اين اقدام خود به همه نشان داد كه مي‌تواند در همه زمينه‌ها پيشگام باشد، اما پيش‌بيني‌هاي انجام شده حاكي از آن است كه هنوز تا زماني كه بتوانيم شاهد تردد اين خودروها در بزرگراه‌ها باشيم بايد يك دهه ديگر منتظر بمانيم. آيا تا به حال به اين موضوع فكر كرده‌ايد كه در نسل جديد سيستم‌هاي حمل و نقل عمومي در صورتي كه شرايط موجود در مسير تردد خودروها منجر به يك تصادف رانندگي شود چه كسي بايد پاسخگو باشد؟ به نظر شما متهم اصلي اين تصادف سرنشين خودرو خواهد بود يا فردي كه اين نرم‌افزار راهبري خودكار را طراحي كرده است؟ به گفته كارشناسان از آنجايي كه همواره در اين خودرو سرنشيني حضور خواهد داشت كه بر عملكرد اين سيستم نظارت دارد بايد مسووليت اصلاح اشتباهات ناشي از هوش مصنوعي را برعهده داشته باشد.
وقتي هوش مصنوعي به جاي هوش انساني تصميم‌گيري مي‌كند
بسياري از شركت‌هاي بزرگ خودروسازي نظير جنرال موتورز اعلام كرده بودند كه نسل اول خودروهايي كه تا حد زيادي مستقل از راننده هستند و مي‌توانند بدون كمك راننده مسير حركت خود را در بزرگراه تشخيص داده و شما را به مقصد برسانند تا سال 2015 ميلادي به بازار عرضه خواهند شد. اما وقتي گوگل پس از مدتها تلاش مخفيانه براي عملي ساختن اين ايده بسيار زودتر از زمان پيش‌بيني شده از خودروي هوشمند جديد خود سخن گفت موجب شگفتي بسياري از شركت‌هاي بزرگ صنعت خودرو شد و سر و صداهاي زيادي به راه انداخت. پيش از اين كه گوگل نتايج به دست آمده از تحقيقات خود را در اين زمينه اعلام كند سوئدي‌ها سيستمي را براي خودروهاي هوشمند طراحي كرده بودند. اين سيستم علاوه بر اطلاعات دريافت شده در سيستم رايانه‌اي يك خودرو، اطلاعاتي را نيز از طريق ايجاد شبكه‌اي با ديگر خودروهاي مجهز به اين فناوري دريافت مي‌كند و براساس نتايج به دست آمده از پردازش مجموع اين اطلاعات مسير حركت خود را مشخص مي‌كند. اما از آنجايي كه حجم بسيار زياد اطلاعات در اين سيستم محدوديت‌هايي به همراه داشت سيستم ديگري را طراحي كردند كه اطلاعات و اخبار ترافيكي و همچنين آخرين اطلاعات مربوط به حركت ديگر خودروها را از طريق يك سيستم نظارت جاده‌اي دريافت كرده و پس از بررسي اين اطلاعات نسبت به تعيين مسير حركت خودرو تصميم‌گيري مي‌كرد. بدون ترديد در طراحي و ساخت اين خودروها كه تصويري از آينده حمل و نقل عمومي خواهند بود بيش از هر چيز نيازمند استفاده از علوم كامپيوتري پيشرفته هستيم كه بتواند جايگزين هوش انساني شده و از عملكرد مشابهي شبيه به انسان‌ها برخوردار باشد. خودروي تويوتا پريوس گوگل كه به عنوان نخستين خودروي هوشمند بدون راننده شناخته شده است مجهز به حسگرهايي است كه نقش بسيار مهمي در قابليت هدايت خودكار اين خودرو دارد. در چرخ جلوي سمت چپ اين خودرو حسگري وجود دارد كه در ارزيابي و برآورد موقعيت خودرو نقش دارد. اين حسگر كوچك‌ترين حركات خودرو را ثبت و اندازه‌گيري كرده و براساس آن موقعيت دقيق خودرو را روي نقشه مشخص خواهد كرد. علاوه بر اين يك حسگر نيز در بالاي خودرو بر روي قسمتي از سقف اتومبيل نصب شده است كه قابليت چرخش دارد و تا فاصله 60 متري از خودرو يك نقشه سه‌بعدي دقيق از محيط اطراف خودرو را به تصوير مي‌كشد. در كنار آينه جلوي داخل اتومبيل يك دوربين ويدئويي نصب شده كه سيستم از طريق آن عابر پياده، دوچرخه‌سوارها و همچنين علائم راهنمايي و رانندگي را شناسايي مي‌كند. علاوه بر اين 3 رادار در قسمت جلوي اتومبيل و يك رادار هم در قسمت عقب آن نصب شده است كه اجسامي را كه در نزديكي خودرو قرار دارند تشخيص مي‌دهد. همچنين اين خودروي هوشمند به يك سيستم موقعيت‌ياب جهاني يا GPS هم متصل است و نقشه دقيقي از وضعيت آب و هوايي هم در اختيار سيستم قرار مي‌گيرد. مجموعه اين عوامل به اين خودرو كمك مي‌كنند تا بتواند به خوبي در مسيرها رفت و آمد داشته باشد. جالب است بدانيد كه اين خودرو در هر خيابان و مسيري محدوده‌هاي تعيين شده براي حداكثر سرعت را رعايت مي‌كند چراكه اطلاعاتي از اين قبيل هم در برنامه مجموعه اطلاعاتي اين سيستم ثبت شده است. به اين ترتيب خودرو در صورت مواجه‌شدن با چراغ قرمز يا هرگونه عامل هشداردهنده‌اي به سرعت متوقف شده و پس از آن وضعيت خودرو را به سرنشينان اعلام خواهد كرد. با توجه به اين در مسير فناوري هر روز امكانات و خدمات جديدي در اختيار كاربران دنياي فناوري قرار مي‌گيرد بنابراين دور از انتظار نخواهد بود كه خودروهاي امروزي به ربات‌هاي هوشمندي تبديل شده و مسووليت جابه‌جايي و حمل و نقل مسافران را به عهده گيرند و با توجه به اين موضوع روزي فراخواهد رسيد كه داشتن دست فرمان خوب براي رانندگي لازم نخواهد بود، بلكه داشتن يك نرم‌افزار پيشرفته ناوبري براي هدايت خودكار اتومبيل شما تنها راهكاري است كه مي‌توان امنيت شما را در حمل و نقل تضمين كند.
گوگل و داستان خودروهاي هوشمند
اين روزها گوگل از خودروهايي مجهز به سيستم هدايت خودكار صحبت مي‌كند. اين شركت بتازگي خودروهايي را روانه بزرگراه‌هاي ايالات متحده آمريكا كرده است كه بسيار متفاوت از خودروهاي معمولي بوده و توجه هر راننده‌اي را كه در اين بزرگراه‌ها در حال تردد باشد به خود جلب خواهد كرد. طراحي و ساخت خودروهاي هوشمند پروژه‌اي است كه از مدتها پيش گوگل به طور مخفيانه تحقيقاتي را درباره آن انجام داده بود. اين خودروها كه نسل جديدي از خودروها در دنياي شگفت‌انگيز فناوري هستند مجهز به هوش مصنوعي بوده و مي‌توانند به آساني هر جسمي را كه در مسير حركت آنها قرار مي‌گيرد، شناسايي كنند. در سال‌هاي اخير استفاده از فناوري‌هاي جديد در صنعت خودروسازي در مقايسه با سال‌هاي گذشته بسيار افزايش يافته است. تا جايي كه بسياري از شركت‌هاي بزرگ و معروف نيز قدم به اين عرصه گذاشته و سرمايه قابل‌توجهي را به توسعه فناوري در اين صنعت اختصاص داده‌اند. ساخت خودروهاي بدون راننده از جديدترين تحولات در صنعت خودروسازي است. اين خودروها مانند انسان‌ها شرايط و موقعيت‌هاي مختلفي را كه در مسير حركت خود با آنها مواجه مي‌شوند تشخيص داده و ارزيابي مي‌كنند و به اين ترتيب در كوتاه‌ترين زمان ممكن نسبت به آنها عكس‌العمل نشان ميدهند.
فرانك فراهاني‌جم - جام‌جم
منابع: Techcrunch / Gizmodo / Smartplanet