* 3 آذر در گذر تاریخ

*  آغاز انتشار روزنامه «مجلس» در تهران (1285 ش)
اشاره:
پس از صدور فرمان مشروطیت و تشکیل مجلس شورای ملی و ازدیاد قدرت روحانیت، از طرف مظفرالدین شاه قاجار، فرمانی
مبنی بر تأسیس و انتشار روزنامه‏ای
به نام مجلس صادر شد.
در این میان صریحاً امر داده شده بود که دولت حق سانسور مندرجات روزنامه را ندارد. این روزنامه یکی از روزنامه‏های معتبر و پرمطلب دوران مشروطیت به شمار می‏رود. روزنامه مجلس که به صورت خبری، سیاسی و اجتماعی، در هشت صفحه با چاپ سربی،
هفته‏ای چهار شماره منتشر می‏شد، علاوه بر درج اخبار داخلی و خارجی، کلیه مذاکرات‌مجلس شورای ملی ایران را منعکس می‏کرد. سردبیری این روزنامه برعهده
ادیب الممالک فراهانی از ادبا، شعرا و نویسندگان مشهور آن زمان بود.

*  حسین پژمان بختیاری
شاعر نامدار معاصر در 76 سالگی در اثر ابتلاء به بیماری سرطان درگذشت (1353ش)

*  تعطیلی مسجد جاوید تهران
به دلیل انجام فعالیت‏های
ضد رژیم پهلوی (1353ش)
اشاره:
در زمانی که سالیانی از تبعید
 حضرت امام خمینی(ره) به نجف اشرف می‏گذشت و اختناق حاکم بر کشور اجازه فعالیتی علیه رژیم پهلوی را به کسی نمی‏داد، آیت‏الله دکتر محمد مفتح از روحانیان شاخص و مبارز پیرو امام،
علاوه بر فعالیت‏های پراکنده در مجامع مذهبی - علمی، امامت مسجد جاوید تهران را برعهده گرفت.
وی این مکان را به صورت محلی
برای تجمع و تشکُّل نیروهای مسلمان و مبارز تبدیل کرد و آن را به سنگری دیگر در راه دفاع از ارزش‏های اسلامی و انقلابی قرار داد.
دراین زمان، شهید مفتح یک هسته مقاومت را متشکل نمود و مبارزان سرشناسی از قبیل آیت‏الله شهید مرتضی مطهری و دکتر باهنر و... را برای سخنرانی به مسجد جاوید دعوت می‏کرد. در این مسجد، جوانان مذهبی و
نسل تحصیلکرده دانشگاهی، علاوه بر استفاده از محضر سخنرانان، از کتابخانه مجهز و پر بار آن و نیز کلاس‏های گوناگون که در رشته‏های تفسیر قرآن، نهج البلاغه، اصول عقائد،
اقتصاد اسلامی، تاریخ ادیان و جامعه‏شناسی و... بهره می‏بردند.
حضور شورانگیز و پرنشاط نسل جوان، سخنرانی‏های روشنگرانه انقلابیون،
فعالیت‏های ضد رژیم و انتشار اعلامیه‏های‌گوناگون از این مکان، بر رژیم منهوس طاغوت
گران آمد و باعث شد تا سرانجام در 3 آذر 1353، پس از سخنرانی آیت‏الله خامنه‏ای در آن، مسجد جاوید با هجوم مزدوران ساواک تعطیل گردد و امام جماعت آن، آیت‏الله مفتح، دستگیر و زندانی شود.

*  افتتاح شبکه تهرانِ سیما
در محل استودیو صبا (1374ش)
اشاره:
شبکه تهران سیما درراستای پاسخگویی
به نیازهای شهری اجتماعی ، فرهنگی ، دینی، سیاسی استان تهران و انعکاس ، تبیین و مسائل وموضوعات مربوط به آن در
آذرماه 1374 تأسیس شد این
شبکه تلویزیونی در قالب های مختلف وموضوعات مختلف و متنوع نسبت به تهیه، تولید و پخش برنامه مبادرت می نماید .
دربدو تأسیس،شبکه تهران، حدود
4-5 ساعت برنامه تهیه و پخش می‌نموده است که در حال حاضر تولید و پخش
برنامه های شبکه به 5/20 ساعت رسیده است.
به نحوی که پخش برنامه ها از ساعت 6 صبح شروع و تا 5/2 بامدادروز بعد ادامه می یابد در خلال برنامه های عادی شبکه دو بخش خبری ( ساعت 30/18 و 24) نسب به انعکاس اخبار استان تهران و اخبار ایران و جهان مبادرت می نمایند از برنامه های
این شبکه می توان به برنامه سینما،
سریالهای هفتگی(ایرانی و خارجی)، مستند5،  برنامه های اجتماعی همانند:
تهران 20 ، صبح تهران(برنامه زنده صبحگاهی)، در شهر، در استان، ورزش از نگاه 5-
به خانه برمی‌گردیم- برنامه های مذهبی همانند تانیایش (ویژه اذان ظهر)، عطر عاشقی و سخنرانی مذهبی- برنامه های اقتصادی و سیاسی مانند: اقتصاد5 و مرزهای سیاست- برنامه های کودک و نوجوان مانند: رنگین کمان، نردبان ، تماشاخانه (فیلم های سینمایی کودک و نوجوان) نردبان و سه نقطه (ویژه برنامه های نوجوانان و جوانان ) اشاره نمود.
پاره ای از برنامه های تولیدی این شبکه به‌صورت همزمان و یا پس از مدت کوتاهی ازدیگر شبکه های استانی پخش می شوند.
رویکرد این شبکه ، اطلاع رسانی ، سرگرمی، و ارشادی و تبلیغی است.
این شبکه با هفت گروه اصلی تولیدی
(فرهنگی- اجتماعی، فرهنگ و
معارف اسلامی، سیاسی، فیلم و سریال، مسابقات و سرگرمی ، کودک و نوجوان، دانش و اقتصاد) و همچنین تأمین برنامه های خارجی
به فعالیت خود ادامه می دهد.
پایگاه اطلاع رسانی این شبکه نیز
علاوه برارائه آخرین اطلاعات برنامه ها، اخبار و اطلاعیه ها ی شبکه را منتشر می نماید.

*  رحلت عالم مجاهد
آیت‏الله «سیدمهدی روحانی»
 عضو مؤسس جامعه مدرسین
حوزه علمیه قم (1379 ش)
اشاره:
آیت‏الله سید مهدی روحانی در سال 1303ش (1343ق) در بیت علم و تقوا و فضیلت در شهر مقدس قم به دنیا آمد. ایشان پس از دوران کودکی و نوجوانی، در اوج استبداد رضا شاهی که کیان حوزه‏های علمیه
در خطر بود و کمتر کسی به علوم دینی رغبت می‏کرد، به فراگیری دانش دینی روی آورد و در محضر پدر دانشمندش، مقدمات را
فرا گرفت. آیت‏الله روحانی در 19 سالگی جهت ادامه تحصیل علوم دینی راهی نجف گردید و در طی حدود هشت سال، بخش عمده سطوح عالیه را فرا گرفت.
ایشان سپس در شهر قم به درس
حضرات آیات عظام: سیدحسین بروجردی، سیدمحمد محقق داماد، سیدمحمد
حجت کوه‏کمره‏ای، سید محمدتقی خوانساری و علامه طباطبایی حضور یافت و مدارج علمی را طی نمود.
آیت‏الله روحانی از آن پس به تدریس سطوح عالیه و خارج فقه و اصول همت گماشت و بیش از پنجاه سال به مباحثه فقه و حدیث و تفسیر با دیگر استادان، مشغول بود. معظمٌ له، در کنار مطالعات رایج
حوزه‏های علمیه، به تحقیق در تفسیر، حدیث، تاریخ، کلام و مذاهب اسلامی پرداخت و یکی از صاحبنظران برجسته علوم اسلامی در
 حوزه علمیه قم به شمار می‏رفت.
وی سالیانی قبل از آغاز نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی(ره)، به همراه
دوستان قدیمی و هم‏فکر خویش، شالوده تأسیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم را فراهم آورد و بعدها در تشکیلات
ضد رژیم پهلوی به فعالیت پرداخت.
در طول سالیان نهضت اسلامی ضد رژیم، ایشان نقش حساس و بنیادین خود را در
این راستا ایفاء کرد و در گسترش پیام مرجعیت و روحانیت در گوشه و کنار کشور
شرکت مستقیم داشت که نام روحانی در تمام اعلامیه‏های ضدرژیم و از جمله
اعلامیه تاریخی خلع شاه از سلطنت دیده می‏شود.
ایشان پس از پیروزی انقلاب اسلامی در جهت تقویت و حمایت از نظام، از
هیچ کوششی فروگذار نکرد و سه بار
به عنوان نماینده مردم قم و اراک در
مجلس خبرگان حضور داشت.
همچنین از این فقیه وارسته آثاری
بر جای مانده که تاریخ فِرق و مذاهب اسلامی در 2 جلد، تفسیر سوره فجر و احادیث اهل البیت
عن طریق اهل السنة از آن جمله‏اند.
سرانجام این یار وفادار امام و انقلاب در سوم آذر 1379 برابر با 26 شعبان 1421 ق در 76 سالگی به دیدار معبود شتافت و
در کنار دوست دیرین خویش، آیت‏الله احمدی میانِجی در حرم حضرت معصومه(س)،
به خاک سپرده شد.

* درگذشت احمد آقالو؛
بازیگر توانمند ایرانی (1387ش)
اشاره:
احمد آقالو در سال ۱۳۲۸ش در قزوین به‌دنیا آمد. وی دانش‌آموخته تئاتر از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران بود. آقالو، فعالیت حرفه‌ای خود در تئا‌تر را از
دهه ۱۳۵۰ش آغاز کرد و به‌سرعت به
یکی از چهره‌های تأثیرگذار بازیگری در عرصه تئا‌تر تبدیل گردید.
آقالو در عرصه تئاتر‌های تلویزیونی، صداپیشگی و دوبله نیز حضوری به‌یادماندنی داشت. اما شاید عرصه تلویزیون و
حضور آقالو در مجموعه تلویزیونی
«سلطان و شبان» به کارگردانی داریوش فرهنگ و بازی زیبایش در نقش کاتب بود که باعث شد چهره‌اش
شناخته‌تر شود.
آقالو در سینما طی نزدیک به ۲۵ سال فعالیت خود، نظر بسیاری از منتقدان و
اهالی سینما را به خویش جلب کرد.
از جمله فیلم‌های شاخصش می‌توان به «تمام وسوسه‌های زمین» (حمید سمندریان)، «عبور از تله» (غلامرضا رمضانی)، «مهره» (محمدعلی سجادی)، «گاهی به آسمان نگاه کن»، «یک تکه نان» و «پاداش» (هر سه
به کارگردانی کمال تبریزی) اشاره کرد.
آقالو برای هیچ‌کدام از یازده فیلمی که بازی کرد، از سوی جشنواره‌های رسمی جایزه ای نگرفت و تنها یک‌بار، انجمن نویسندگان و منتقدان سینمای ایران جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را برای بازی‌اش در
«گاهی به آسمان نگاه کن» کمال تبریزی
به وی اهداء کرد.
 او در جشنواره‌های هشتم و بیست ‌و یکم فجر نیز نامزد دریافت جایزه سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای «تمام وسوسه‌های زمین» و «گاهی به آسمان نگاه کن» شده بود.
متأسفانه در سال‌های پایانی عمر، آقالو به‌علت بیماری سرطان استخوان نتوانست هم‌چون گذشته فعال باشد و تنها به حضور در بخش نمایش‌های رادیویی اکتفاء کرد. او به‌همین دلیل، از حضور در چند فیلم سینمایی، مجموعه تلویزیونی، تله‌تئا‌تر و تئا‌تر انصراف داد که از جمله ادامه نقش نیمه‌تمام وی در مجموعه تلویزیونی «یک مشت پر عقاب» (اصغر هاشمی) را پرویز پورحسینی به عهده گرفت. احمد آقالو بازیگر شناخته‌شده تئاتر، سینما، رادیو و تلویزیون سرانجام در
ساعت ۹:۳۵ روز سوم آذرماه سال ۱۳۸۷
در سن پنجاه و نُه سالگی دار فانی را وداع گفت. حضور در نمایش «آنتیگونه
در نیویورک» به کارگردانی هما روستا
 (در سال ۱۳۸۶ش) از جمله واپسین فعالیت‌های وی در عرصه بازیگری بود.

* 12 صفر در گذر تاریخ

* آغاز محاصره‏ ی تبریز پایتخت اتابکان ازبک، توسط سپاهیان خوارزمشاه (622 ق)

* درگذشت «سلمان ساوجی» غزل گو و قصیده سرای بزرگ ایرانی (778 ق)
اشاره:
خواجه جمال الدین سلمان بن علاءالدین محمد ساوجی معروف به سلمان ساوجی از بزرگ‏ترین شاعران قصیده‏سرا و از غزل گویان نیکو سخن قرن هشتم هجری می‏باشد. زندگی سلمان بیشتر در دربار امرای آل جلایر (ایلکانیان) و در بغداد که پایتخت آنان بود، سپری شده است.
سلمان را می‏توان آخرین قصیده سرای بزرگ ایران بعد از مغول دانست و او از همه‏ی معاصران خود، بهتر از عهده‏ی تتبع قصائد شاعران قصیده سرای قرن پنجم و ششم هجری برآمده است.
 او در علوم و فنون متداول زمان خود به درجه‏ای از کمال رسید که توانست به مدد ذوق خدادادی در سخن سرایى و شاعری، از نامداران عصر خود شود.
 مجموع اشعار سلمان در حدود یازده هزار بیت است. وی در همه‏ی زمینه‏ها و قالب‏های شعری، ذوق آزمایى کرده و به اعتقاد محققین، در زمینه‏ی شعر، استاد مسلّم بوده است. مهارت و استادی او در شاعری تا بدان پایه بوده که حافظ شیرازی او را ستوده است. در اشعار سلمان، گرایش‏های عارفانه موجود است و اعتقادات او در این زمینه به خوبی در اشعارش جلوه‏گر است.
 در دیوان اشعار سلمان، قصاید دینی در توصیف خداوند متعال و رسول گرامی اسلام نیز وجود دارد که برخی از آن‏ها از نظر قدرت تشبیه و شیوایی زبان، بسیار زیبا هستند. از سلمان ساوجی، دو داستان منظوم با نام‏های فراق نامه و جمشید و خورشید نیز باقی مانده است.

* 24 نوامبر در گذر تاریخ

* تولد «باروخ اسپینوزا» فیلسوف شهیر هلندی (1632م)

* کشف الکتریسیته
 توسط «مایکل فارادِی»
دانشمند انگلیسی (1831م)

* تولد «هانری لوتِرْک» نقاش معروف فرانسوی (1864م)