هلاکت « عمروعاص » در سال 42 هجري قمري
« عمروعاص » ازسرسخت ترين دشمنان خاندان حضرت علي ( ع ) در سال 42 هجري قمري درمصربه هلاكت رسيد . عمروعاص ابتدا ازمخالفان دين اسلام بود اما درسال هشتم هجرت اسلام را پذيرفت و درچند مأموريت جنگي نيز شركت كرد . ازجمله اين مأموريت ها مي توان همراهي عمروعاص با سپاه اسلام در سرزميني درغرب رود اردن ؛ تسخيردمشق و فتح مصررا برشمرد . عمروعاص پس از جنگ جمل به طرفداري ازمعاويه برخاست و درنبرد صفين هنگامي كه اميرمؤمنان علي ( ع ) و يارانشان با پيروزي چندان فاصله اي نداشتند ، دستورداد قرآن ها را برسرنيزه ها كردند و بااين حيله عمروعاص جنگ به نفع معاويه پايان يافت . پس از اين پيروزي معاويه عمروعاص را به فرماندهي عصرگماشت و او تا زمان مرگ دراين مقام بود .

درگذشت « محمدبن اسماعيل بخاري » در سال 253 هجري قمري
« محمدبن اسماعيل بخاري » ازمحدثان مشهور در سال 253 هجري قمري درقريه فرهنگ ازتوابع سمرقند درگذشت . بخاري براي كسب علم به خراسان ، عراق ، مصر ، حجازو سوريه سفركرد و ازعلماي عصرحديث شنيد . وي كه به امام بخاري مشهوراست كتاب جامع صحيح معروف به صحيح بخاري را تأليف كرده است . صحيح بخاري ازصحاح سته اهل سنت بشمار مي رود و حاوي 9000 حديث نبوي برگرفته ازششصد هزارحديث است . مهمترين آثار امام بخاري درعلم فقه است و ازآن جمله « تاريخ كبير » را مي توان نام برد .

درگذشت « ابن دهان » نحوي ، لغوي ، مفسر ، اديب و شاعر در سال 569 هجري قمري
« ابن دهان » نحوي ، لغوي ، مفسر ، اديب و شاعر بغدادي در سال 569 هجري قمري بدرود حيات گفت . ابن دهان ازمردم بغداد بود اما بعد از مدتي تحصيل درزادگاهش به اصفهان آمد و درمحضر علماي اين شهر دانش اندوخت . همچنين ازكتابخانه هاي غني اصفهان بهره برد . اگرچه ابن دهان درنحو به سيبويه عصرو يگانه دهرشهرت داشت ، صاحب مكتبي خاص درعلم نحو نبود و روش نحوي او همان مكتب بغداد است . ابن دهان قريحه شاعري هم داشت و شاگردان خود را نيز به سرودن شعر تشويق مي كرد . گفتني است كه كتابخانه عظيم و ارزشمند ابن دهان بخش براثرطغيان آب رود دجله آسيب بسيار ديد اما او براي احياي كتابهاي ازدست رفته تلاشي طاقت فرسا كرد و عاقبت بينايي خود را ازدست داد . ازآثار ابن دهان بخش كوچكي بصورت خطي باقيست كه درزمينه شعر و ادب است .

درگذشت « امام فخررازي » در سال 606 هجري قمري
819 سال پيش درچنين روزي -- اول شوال سال 606 هجري قمري : « امام فخررازي » حكيم و دانشمند گرانمايه ايراني در سال 606 هجري قمري به ديارباقي شتافت . وي ازعلماي شافعي و جامع علوم منقول و معقول بود . امام فخررازي درفقه و اصول ، تفسير ، حكمت ، كلام ، علوم ادبي ، تاريخ و فنون رياضي دانشي درخور توجه داشت . وي همچنين به دو زبان فارسي و عربي مسلط بود و كتابهاي متعدد نوشت . ازمهمترين آثار امام فخررازي « مفاتيح الغيب » را مي توان نام برد .