25 تیر در گذر تاریخ
* پناهندگی محمدعلی شاه قاجار به سفارت روس در پی تصرف تهران توسط مشروطه طلبان (1288ش)
اشاره:
محمدعلی شاه قاجار پس از به دست گرفتن قدرت، همواره از روسها حمایت میکرد و آنان نیز به او کمک میکردند. در جریان به توپ بستن مجلس نیز، فرمانده قشون ایران را لیاخوف روسی برعهده داشت. از این رو، وقتی که آزادی خواهان تهران را فتح کردند، محمدعلی شاه خود را دربرابر آنان ناتوان یافت و برای در امان ماندن از دست مشروطهطلبان، به سفارت روس پناه برد. لیاخوف روسی، فرمانده قزاقان که این موضوع را شنید، به حضور فرماندهانِ فاتح تهران رسید و شمشیر خود را به عنوان تسلیم، در مقابل آنان بر زمین نهاد. در ساعت
چهار بعد از ظهر همان روزی که تهران فتح شد، جلسه مهمی با حضور پانصد تن از نمایندگان مجلس و بزرگان پایتخت و آزادی خواهان معروف در بهارستان منعقد گشت. این مجلس تاریخی که تحت عنوان
«مجلس عالی فوقالعاده» انعقاد یافت، محمدعلی شاه را که به سفارت روس پناه برده بود، از سلطنت مستعفی شناخت و پسر او سلطان احمد میرزا ولیعهد را به سمت شاهنشاهی ایران اعلام کرد. بدین ترتیب دروه اسبتداد صغیر که یک سال و بیست و دو روز به طول انجامیده بود به پایان رسید. محمدعلی شاه، مدت 57 روز در سفارت روس پناهنده بود و سرانجام او را به خواری از ایران راندند و از آن پس در بندر اُدِسا در کنار دریای سیاه در کشور روسیه مسکن گزید.
* استعفای دکتر مصدق از نخست وزیری و انتخاب قوام السلطنه به این مقام توسط شاه (1331 ش)
اشاره:
دکتر محمد مصدق در روز 25 تیر ماه 1331 ش، با شاه ملاقات کرد و لیست وزیران خود را تسلیم محمدرضا پهلوی نمود. در این دیدار، مصدق از شاه درخواست کرد تا پست وزارت جنگ هم با او باشد. زیرا مدعی بود که نظامیان به حرف او اهمیت نمیدهند و در کارها، کارشکنی میکنند و با این وضعیت، دولت نمیتواند به فعالیت خود ادامه دهد.
شاه با واگذاری وزارت جنگ به مصدق موافقت نکرد و مصدق به خانه بازگشت و بدون مشورت با احدی، استعفای خود را برای شاه فرستاد. در نتیجه، شاه، قوامالسلطنه را به نخست وزیری برگزید و او نیز در اولین روز زمامداری خود با انتشار اعلامیهای، برخورد قاطع دولت با مخالفانش را اعلام نمود. اقدامات قوام که مورد حمایت همه جانبه شاه بود، مردم و علماء را به صحنه کشاند و سرانجام این وقایع، زمینهساز حضور گسترده مردم در قیام تاریخی 30 تیر 1331 و بازگشت مصدق به قدرت گردید.
* آغاز هفته بهزیستی
اشاره:
تا پیش از پیروزی انقلاب، تشکیلات متمرکزی برای ارائه خدمات بهزیستی وجود نداشت. پس از پیروزی انقلاب، سازمان بهزیستی کشور در 24 تیر 1359 بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب اسلامی تشکیل شد و با تلاش مستمر شهید دکتر محمدعلی فیاض بخش، به ارگانی دولتی و کارآمد برای خدمت به محرومان و مستضعفانِ کشور تبدیل گردید. این سازمان، به منظور نیل به اهداف خود، با اتخاذ تدابیر لازم و حمایتهای گوناگون از کودکان نیازمند، زنان و کودکان بیسرپرست و نیز ارائه خدمات توانبخشی به معلولان جسمی وذهنی، مبتلایان به بیماریهای صعب العلاج، معتادان و ناسازگاران اجتماعی و همچنین پیشگیری از معلولیتها و آسیبهای اجتماعی و... با توجه به حفظ ارزشها و کرامت والای انسانی و تکیه بر تعاون و همیاری مردم نیکوکار و همکاریهای نزدیک روحانیون متعهد و سایر اقشار دلسوزِ کشور تلاش میکند.
* روز تأمین اجتماعی
اشاره:
سابقه تأمین اجتماعی در ایران به تصویب اولین قانون استخدامی کشوری در
سال 1301 باز میگردد .
در سال 1355 با تصویب قانونی که منجر به انحلال وزارت رفاه و تشکیل وزارت بهداری و بهزیستی شد، سازمان تأمین اجتماعی به “صندوق تأمین اجتماعی” تغییر نام داد و تعهدات و امکانات درمانی آن به وزارت بهداری و بهزیستی محول شد. اما این تغییر، چندان دوام نیاورد و با تصویب لایحهای در شورای انقلاب در سال 1358، سازمان تأمین اجتماعی دوباره احیاء گردید. بعد از انقلاب با وقوع انقلاب اسلامی و تغییر قانون اساسی، مبحث “تأمین اجتماعی” به طور صریح به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران راه یافت. در اصل 29 این قانون آمده است: “برخورداری از تأمین اجتماعی برای بازنشستگی، بیکاری، از کار افتادگی، بیسرپرستی، حوادث و سوانح و نیاز به مراقبتهای بهداشتی و درمانی به صورت بیمهای و غیربیمهای، حقی است همگانی و دولت موظف است خدمات و حمایتهای فوق را برای یکایک افراد فراهم نماید.” با این حال، تا سالهای پایانی جنگ تحمیلی، تغییرات خاصی در حوزه تأمین اجتماعی صورت نپذیرفت و تنها استثناء را میتوان تصویب قانون بیمه بیکاری در سال 1366 دانست. اما با شروع برنامههای توسعه، تأمین اجتماعی به صورت جدّی در دستورکار برنامهریزان قرار گرفت. در همین راستا، در برنامه اول توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (1368 تا 1372)، دو دیدگاه بیمهای (اشاره به مشارکت مردم) و دیدگاه حمایتی (اشاره به وظیفه دولت) مورد توجه قرار گرفت. در برنامه دوم (1373 تا 1378)، نگاه جامعتری به مقوله تأمین اجتماعی وجود داشت. در این برنامه در قالب دو نظام حمایتی، یکی مبتنی بر اشتغال و بیمه (برای افرادی که توان کسب درآمد کافی و مشارکت در امر تأمین اجتماعی را دارند) و دیگری نظام حمایتهای اجتماعی غیربیمهای (برای افرادی که کم درآمد یا نیازمند هستند)، به ساماندهی نظام تأمین اجتماعی پرداخته شد. پس از آن، با تصویب قانون بیمه همگانی
خدمات درمانی در سال 1373، تحولاتی در نظام بیمه خدمات درمانی کشور پدید آمد که تأثیرات مهمی بر سازمان تأمین اجتماعی گذاشت.
* 29 رمضان در گذر تاریخ
* وقوع غزوه ی «حنین» به فرماندهی پیامبر بزرگ اسلام(ص) (8 ق)
اشاره:
پس از فتح مکه به دست مسلمانان،
گروهی از قبایل اطراف مکه به منظور مقابله با لشکر اسلام متحد شدند.
خبر اجتماع این قبایل به رسول خدا(ص) رسید و آن بزرگوار برای درهم شکستن مقاومت مشرکان، سپاهی تجهیز کرد و
به سوی حنین حرکت فرمود.
در این نبرد ابتدا مسلمین شکست خورده و روی به هزیمت نهادند، اما با تدبیر و تلاش رسول اکرم(ص) و یاران وفادارش همچون علی(ع)، بار دیگر فراریان برگشتند و
طی نبردی سهمگین، دشمنان را شکست دادند. بعد از شکست دشمن، غنائم
بسیار زیادی نصیب سپاه اسلام شد. پس از این پیروزی،
سپاه اسلام برای تعقیب دشمنان به سوی طائف حرکت کرد.
* تولد دانشمند
کم نظیر و عالم بزرگوار شیعه «علامه حلّی» (648 ق)
اشاره:
ابومنصور حَسن بن سدید الدین یوسف بن زین الدین علی بن مطهّر حلی، ملقب به
آیت الله، جمال الدین و فاضل و معروف به علامه و نیز علامَةُ الدَّهر، در شب 29 رمضان 648 ق
از خاندانی پاکسرشت در شهر حله در عراق به دنیا آمد. پس از فراگیری مقدمات، به محضر عالمان بزرگواری همچون محقق حلی، خواجه نصیرالدین طوسی، کاتبی قزوینی و سید بن طاووس و... راه یافت و به مدارج عالی علمی رسید.
وی پس از درگذشت محقق حلی، در حالی مرجعیت مسلمانان را به عهده گرفت که تنها 28 سال از عمر شریف او میگذشت و این امر حاکی از نبوغ و شخصیت والای اوست که در این سنین، تمام دانشها و فضائل اخلاقی و کرامتهای معنوی را کسب کرده و به
مقام شامخ مرجعیت نائل گشته بود.
مورخان، عصر علامهی حلی را
دورهی توسعهی فقه شیعه و پیشرفت دانش در سراسر جهان اسلام دانستهاند. زیرا وی اُلجایتو فرمانروای مغولی را به پذیرش
مذهب تشیع تشویق کرد که این امر در رواج مذهب تشیع بسیار مؤثر بود. علامه حلی برای نشر
علوم اسلامی، تلاش خستگیناپذیری انجام داد.
او نخستین فقیهی بود که ریاضیات را واردِ فقه نمود و فقه استدلالی را تکامل بخشید. کشفُ المَقال فی احوالِ الرِّجال، تبصِرَةُالمُتعَلِّمین، تَذکِرَةُالفُقهاء، الأَسرار و
دهها کتاب ارزشمند دیگر از آثار
وی میباشد.
علامه حلی در 21 محرم سال 726 ق
در 78 سالگی بدرود حیات گفت و
در نجف اشرف مدفون شد.
* درگذشت «ابن فرات» فقیه و مورخ مصری(807 ق)
اشاره:
ابن فرات فقیه، مورخ و خطیب مصری
در سال 735 ق در قاهره به دنیا آمد و از
اوان نوجوانی در طلب علم برآمد. خصوصیات برجستهی ابن فرات، شیفتگی وی به تاریخ بود، به طوری که همواره
به تألیف مطالب تاریخی اشتغال داشت. مهمترین اثر این مورخ مسلمان، تاریخ الدُوَلِ و المُلوک نام دارد که به تاریخ ابن فرات نیز مشهور است. او در این اثر، حوادث و وقایع
قرون ششم تا هشتم هجری قمری را
به نگارش درآورده است. اسماءُ الصَّحابه و تاریخُ العِباد و البِلاد از دیگر آثار اوست.
* وفات « محمد بن حسن شیروانی» عالم بزرگ مسلمان (1098 ق)
* 16 جولای در گذر تاریخ
* قتل عام خانواده سلطنتی روس در هنگامه انقلاب بزرگ روسیه (1918م)
* انفجار آزمایشی اولین بمب هسته ای جهان در صحرای «آلاماگور دو» امریکا (1945م)