71 سال پيش در روز 23 اوت سال 1939 ميلادي در كرملين، يواخيم فن ريبن تروپ ، وزيرخارجه آلمان نازي و مولوتف وزيرخارجه اتحاد شوروي يك پيمان عدم مخاصمه را امضا كردند. جهان از خبر امضاي اين پيمان ميان دو نظام كه از لحاظ عقيدتي دشمن يكديگر محسوب مي شدند ، حيرتزده شد.
براساس اين پيمان 2 كشور به طور پنهاني تواقق كردند لهستان را ميان خود تقسيم كرده و شوروي كشورهاي بالتيك و فنلاند را اشغال كند.
جوزف استالين ديكتاتور شوروي به كشورهاي غربي مظنون بود و تصور مي كرد آنها قصد دارند تمايل آدولف هيتلر به كشورگشايي را به سوي شرق سوق دهند.
هنگامي كه غربي ها با اشغال چكسلواكي توسط آلمان نازي موافقت كرده و واكنش نشان ندادند ، سوءظن استالين بيشتر شد.
بنابراين در شب 19 اوت دفتر سياسي پوليت بورو را از تصميم خود مبني بر امضاي يك پيمان عدم مخاصمه با آلمان نازي آگاه كرد.
3 روز بعد ، يواخيم فن ريبن تروپ ، وزيرخارجه آلمان نازي به مسكو سفر كرد و اين پيمان را با مولوتف وزيرخارجه اتحاد شوروي امضا كرد.
مدت اين پيمان 10 ساله بود و براساس مفاد آن دو طرف امضا كننده تعهد كردند از هرگونه اقدام خشونت بار ، هرگونه تعرض و هرگونه حمله يكي از طرفين عليه طرف ديگر چه به صورت انفرادي ، چه با مشاركت قدرت هاي ديگر خودداري كنند.
هيتلر كه از بيم جنگيدن در 2 جبهه خلاص شده بود ، چند روز بعد در اول سپتامبر به لهستان اعلان جنگ داد ، در حالي كه مي دانست خطر جنگ با فرانسه و بريتانيا وجود دارد. ارتش شوروي نيز به نوبه خود به بخش شرقي لهستان حمله كرده و براساس پيمان دوستي با آلمان نازي بخش شرقي لهستان را تصرف كرد.
اتحاد شوروي در عين حال از اين موقعيت استفاده كرده و به فنلاند حمله كرد و 3 كشور بالت (استوني ، لتوني و ليتواني) را به خاك خود منضم كرده و روماني را نيز اشغال كرد.
به اين ترتيب ، در روز 23 اوت سال 1939 ميلادي در كرملين يواخيم فن ريبن تروپ وزيرخارجه آلمان نازي و مولوتف وزيرخارجه اتحادشوروي يك پيمان عدم مخاصمه را امضا كرده و مخفيانه توافق كردند كشور لهستان را بين خود تقسيم كنند.
اين سرآغاز جنگ دوم جهاني شد كه بخش اعظم جهان به جبهه جنگ ميان طرفين متخاصم تبديل شد و ده ها ميليون نفر در جريان آن جان خود را از دست دادند.
مدت اين پيمان 10 ساله بود اما هيتلر حدود 2 سال بعد بدون هشدار قبلي به اتحاد شوروي حمله كرد. با اينكه نيروهاي آلماني به سرعت در خاك شوروي پيشروي مي كردند ، استالين ديكتاتور شوروي هنوز باور نمي كرد مورد حمله آلمان نازي قرار گرفته است و تا چندين روز مات و مبهوت قادر به هيچ گونه تصميم گيري نبود.

بهرام افتخاري
جام جم آنلاين