* 17  فروردین درگذر تاریخ

* آغاز قیام روحانی مبارز و انقلابی مشروطه‏ خواه، شهید «شیخ محمد خیابانی» در تبریز (1299ش)
اشاره:
شیخ محمد خیابانی از جوانی به فراگیری علوم دینی روی آورد و به سرعت مدارج علمی را طی نمود.
پس از نهضت مشروطه، زندگی او وارد مرحله جدیدی شد و با تشکیل جمعیتی مبارز، در راه پیروزی مشروطه، گام‏های مهمی در تبریز برداشت.
وی در این میان روزنامه تجدد را منتشر کرد و خواهان اجرای قوانین مشروطه و احیای آن گردید. خیابانی سپس به رهبری فرقه دموکرات آذربایجان برگزیده شد و همگام با انتشار روزنامه تجدد،
به کارهای سازنده دیگری در جهت پیشبرد اهداف و تأمین آسایش مردم دست زد.
همچنین نقش وی پس از محاصره تبریز در دوره استبداد صغیر بسیار حساس بود. پس از راه‏یابی
شیخ محمد خیابانی و پنج تن از دوستانش به
مجلس شورای ملی، وثوق الدوله صدر اعظم قاجار تصمیم گرفت که شیخ را از سر راه خود بردارد. لذا عده‏ای از صاحب منصبان نظامی را با افراد تعلیم دیده به تبریز فرستاد. با ورود متجاوزان به شهر تبریز، خیابانی بر ضد دولت قیام کرد و در کمتر از دو روز
تمام ادارات شهر را به تصرف درآورد. این پیروزی و نهضتِ خیابانی، بیش از پنج ماه ادامه داشت.
شیخ در حیاط ساختمان تجدد به ایراد نطق‏هایی می‏پرداخت و مردم با اشتیاق تمام، پای صحبتش می‏نشستند. این سخنان به زبان آذری بود و ترجمه فارسی‏اش هر روز در روزنامه تجدید چاپ می‏شد. در این پنج ماه، خیابانی و جنبش او با خطرهای فراوانی مواجه بودند، اما بر همه پیروز شدند و آتش توطئه‏ها را خاموش کردند. شیخ محمد خیابانی در نهضت خویش بر ارشاد افکار عمومی و ارتقای میزان آگاهی آنان به منظور نیل به اهداف خویش تأکید داشت، به همین دلیل،
در صدد تجهیز قوای مسلح خویش برای دفاع از نهضت برنیامد. وی همچنین در جریان جنگ جهانی اول،
در برابر فشار روس‏ها مقاومت نمود و در عین حال از نفوذ کمونیسم نیز جلوگیری می‏کرد. عاقبت با ورود مخبرالسلطنه، والی جدید تبریز و شکست محاصره
این مبارز انقلابی، در 21 شهریور 1299 ش برابر با
29 ذیحجه 1338 ق توسط نیروهای دولتی بازداشت شد و به شهادت رسید.

* رحلت فقیه برجسته،
آیت ‏الله «مهدی خالصی» (1304 ش)
اشاره:
آیت‏الله مهدی خالصی کاظمی از افاضل قرن 14 هجری،
از بزرگان علمای اسلام و فقهای دینی است که در
امر به معروف و نهی از منکر و قیام به وظائف سعی وافر داشت. وی در کاظمین، مدرسه بزرگی دایر کرد و کتاب‏های بسیاری
وقف طلاب نمود. آیت‏الله خالصی جهت ترویج احکام اسلامی چندین مرتبه با حکومت وقت بغداد مخالفت نمود و در این راه متحمل سختی‏های فراوان گردید. اواخر عمر معظم لَه در ایران به تألیف تصنیف و حل امور قضائی و دیگر وظائف دینی گذشت.
تداخل اغسال، تلخیص رسائل شیخ مرتضی انصاری، شرح کفایه و قواعد فقهیه از جمله آثار اوست.
آیت‏الله خالصی سرانجام در 17 فروردین 1304 ش برابر با
12 رمضان 1343 ق در مشهد مقدس بدرود حیات گفت.

* روز بهوَرز
اشاره:
به دنبال تحقیق گسترده‏ای که وزارت بهداشت در سال 1363 ش برای آگاهی از وضعیت خدمات بهداشتی و درمانی انجام داد، این نتیجه به دست آمد که چهل درصد از مرگ و میرهای کشور در 5 سال اول زندگی کودکان اتفاق می‏افتد و هشتاد درصد آن نیز در یک سال اول زندگی است. بنابراین می‏توان با آموزش‏های عمدتاً ساده و اولیه از وقوع این مرگ و میرها جلوگیری کرد.
این نتائج سرآغاز تلاش در مسیر راه‏اندازی شبکه‏های بهداشتی درمانی به نام «خانه بهداشت» در روستاهای کشور و تربیت نیروهای اصیل و بومی به نام «بهورز» شد. واکسیناسیون کودکان و آموزش مادران در زمینه رعایت بهداشت، از مهم‏ترین وظائف بهورزان می‏باشد. بهورزان در ارتباطی صمیمی با
مادران روستایی و تلاشی گسترده توانسته‏اند میزان
مرگ و میرِ مادران را به علت عوارض حاملگی و زایمان، از
140 درصد هزار تولد زنده در سال 1363 به 54 مورد در
صدهزار تولد زنده در سال 1370 تقلیل دهند و این
به معنای جلوگیری از مرگ 1720 مادر در سال است.
این آمار در سال‏های بعد نیز پیشرفت قابل ملاحظه‏ای داشته است. از این رو و در راستای تکریم و بزرگداشت بهورزان زحمتکش، روز هفدهم فروردین هر سال، با عنوان
روز بهورز، نامگذاری شده است.

* درگذشت فاطمه طاهری ،
بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون (1391ش)
اشاره:
این بازیگر با نام کامل فاطمه صفرطاهری اصفهانی در سال 1318 در تهران متولد شد و پس از اخذ دیپلم از سال 1336 فعالیت هنری‌اش را با حضور در تئاتر آغاز کرد و از سال 1366 نیز با فیلم «تحفه‌ها» وارد سینما شد. از فیلم‌ها و مجموعه‌های تلویزیونی این بازیگر می‌توان به گل پامچال، سایه همسایه، خاله سارا، طوبی، روز باشکوه، پهلوانان نمی‌میرند، زیر بام‌های شهر، دبیرستان خضرا، هامون، سفر جادوئی، انفجار در اتاق عمل،
شهر در دست بچه‌ها، نرگس، دیدار در استانبول،
رابطه پنهانی، طعمه، مستاجر، آبادانی‌ها، جای امن، مهریه بی‌بی، راه افتخار، بی‌قرار، مرد آفتابی،‌ زن امروز، تارهای نامرئی، طوطیا، شوخی، دختری به نام تندر، میهمان مامان، پشت پرده مه و گرگ و میش اشاره کرد. حضور در سریال «دارا و ندار» از آخرین فعالیت‌های بازیگری طاهری بود و در حال حاضر نیز سریال تعطیلات نوروزی از این بازیگر از شبکه آی‌فیلم پخش می‌شود.
وی صبح پنجشنبه 17 فروردین در منزل خود
در شهرک بوعلی دچار عارضه سکته قلبی شد .

* تشییع جنازه محمدعلی شاه در پاریس با شرکت عده زیادی از شاهزادگان و سران کشورهای اروپائی (1303ش)
اشاره:
در این مراسم احمدشاه و سلطان عبدالحمید
پادشاه مستعفی عثمانی در صف مقدم تشییع کنندگان محمد علی شاه بودند.

* محمود ریاض معاون نخست وزیر و وزیر امور خارجه جمهوری عربی متحده به تهران وارد شد .(1350ش)

* امیرعباس هویدا نخست وزیر
آن زمان،  به دعوت فهد ولیعهد
عربستان سعودی به آن کشور عزیمت نمود.(1355ش)
* موضوع اعتصاب غذای
زندانیان سیاسی ابعاد وسیع بین المللی پیدا کرد و توجّه تمام محافل سیاسی و مطبوعاتی دنیا را جلب کرد.(1357ش)

* عبدالحسین میرزا فرمانفرما،
والی کرمانشاه که در تهران توقف داشت با سپاهی از قزاقان ایرانی و
سواران دولتی با توپخانه از تهران
آهنگ کرمانشاه کرد. (1291ش)

* محمدعلی فروغی رئیس الوزرای سابق به سمت وزیر اقتصاد ملی
تعیین شد. (1309ش)

* 16 جمادی الثانی درگذر تاریخ

* وفات محدث ایرانی تبار «ابن‏ هُمام اسکافی» در بغداد(336 ق)
اشاره:
ابن هُمام در سال 258 قمری دیده به جهان گشود و در دوران تحصیل از محضر اساتیدی همچون احمد
بن ادریس قمی، عبدالله‏بن جعفر حمیدی و پدرش بهره برد. وی در عصر خود از بزرگ‏ترین مورخان شهر بغداد به شمار می‏رفت. از آثار وی می‏توان به «الانوار فی التاریخ الائمه(ع)» اشاره کرد. این عالم بزرگ در بغداد وفات یافت و در مقابر قریش به خاک سپرده شد.

* درگذشت «ابن دراج قسطلی» شاعر و کاتب مشهور اندلسی(421 ق)
اشاره:
ابوعمر احمد بن محمد بن عاص مشهور به ابن دَرّاج از بزرگ‏ترین شاعران اندلس بوده و نماینده‏ی اصلی اعتلای این سرزمین در پایان قرن چهارم و ابتدای
قرن پنجم محسوب می‏شد. وی سبک نوینی در قالب‏های شعر قدیم عربی پدید آورد و اشعارش علاوه بر آثار ادبی، منبع موثقی از اتفاقات آن دوران است.

* وفات «ابن سرّاج» ادیب، شاعر و فقیه مالکی در اندلس(508 ق)
اشاره:
(ابن سرّاج) ادیب، شاعر و فقیه مالکی در خانواده‏ای اهل دانش و فضل در عصر ملوک الطوائف اندلس متولد شد. دانش‏اندوزی خود را نزد جد و پدرش که
بزرگ اندلس به شمار می‏رفتند، آغاز کرد.
در پی فوت پدر، ابن سرّاج که به استادی در علم نحو شهرت داشت، به تدریس پرداخت.

* 6 آوریل درگذر تاریخ

* الحاق سرزمین پرتغال به
استعمار اسپانیا (1580م)

* کشف قطب شمال توسط
«رابرت پیری» دریاسالار آمریکایی (1909م)
* ورود آمریکا به جنگ جهانی اوّل و اعلان جنگ به آلمان
(1917م)

* حمله ارتش آلمان نازی به یوگسلاوی و یونان در جریان جنگ جهانی دوم (1941م)

* آغاز حمله هواپیماهای ژاپنی
به ناوهای متفقین در جریان
جنگ جهانی دوم
(1945م)

* درگذشت «چیان‏کایچک» سیاست‏مدار چینی و رئیس جمهور سابق چین ملی (1975م)

* وقوع کودتا در سودان و سقوط «جعفر نُمیری» رئیس جمهور پیشین سودان (1985م)

* یورش وحشیانه رژیم بعث عراق به اماکن مقدسه نجف و کربلا
(1991م)
اشاره:
پس از حمله آمریکا و متحدان به عراق و اخراج نیروهای بعث از کشور کویت، مردم مسلمان و ستم‏دیده عراق که طی سال‏های دیکتاتوری حاکمان حزب خون‏خوار بعث، خواهان سرنگونی نظام صدام بودند، فرصت را غنیمت شمردند و با استفاده از ضعف دولت مرکزی، قیام سراسری خود را بر ضد رژیم بعث
آغاز کردند.
در این زمان و در حالی که قیام مردمی، نقاط حساس کشور را در برمی‏گرفت، با توطئه سران کشورهای مهاجم، نیروهای اشغال‏گر، خاک عراق را تخلیه کردند تا راه صدام برای تار و مار کردن مردم انقلابی عراق باز شود.
در این هنگام، رژیم صدام مرتکب بزرگ‏ترین جنایات ضدانسانی گردید و هرگونه مقاومت را به شدیدترین وجه ممکن سرکوب نمود.
در جریان انتفاضه، صدام حتی از به کارگیری سلاح‏های شیمیایى علیه ملت خویش دریغ نکرد و در کنار آن، صدها هزار تن را به خاک و خون کشید. هم‏چنین پس از آن که عده‏ای از مردم، برای در امان ماندن از دست مزدوران بعثی به حرم مطهر
امام حسین(ع) در کربلا و امام علی(ع) در نجف اشرف پناه برده بودند، نیروهای نظامی عراق با یورش به زائران روزه‏دار، گروهی از مردم را از دم تیر گذراندند و به ساحت مقدس آن دو امام بزرگوار اسائه ادب کردند. در پی این جسارت،موجی از خشم و نفرت، مسلمانان جهان و به ویژه شیعیان را فرا گرفت و آنان با برپایی راهپیمایی‏های متعدد خشم خود را به این جنایت‏ها و جسارت‏ها نشان دادند.

* آغاز جنگ داخلی و قبیله‏ای
در کشور آفریقایی «رواندا»
(1994م)