|
قوی‌ترین اتم‌شکن ساخته‌شده تا به حال؛ پس از به کار افتادن در ماه آینده ممکن است اکتشافات عجیبی مانند ماده نامرئی یا ابعاد اضافی در فضا را امکانپذیر کند.
اما برخی از منتقدان نگرانند که این شتاب‌دهنده با نام "تصادم‌دهنده بزرگ هادرون" (Large Hadron Collider) یا LHC از هیجان‌انگیزترین حدس‌های فیزیکدانان فراتر رود: آیا ممکن است این شناب‌دهنده سیاهچاله‌ای ایجاد کند که بتواند کره زمین را ببلعد؟ یا ذراتی را از خود بیرون دهد که سیاره را به توده داغ مرگباری بدل کند؟
اما دانشمندان در "سازمان پژوهش هسته‌ای اروپا" که با حروف ابتدایی نام فرانسویش سرن (CERN) نامیده می‌شود، که گروهی از آنها در طول یک نسل بر روی این شتاب‌دهنده 5.8 میلیارد دلاری کار کرده‌اند، می‌گویند چنین فرضیاتی بی‌پایه است.
به گزارش آسوشیتدپرس از شهر میرین در نزدیک ژنو پایتخت سوئیس محل آزمایشگاه‌های سرن، لین اوانس، سرپرست این طرح می‌گوید: "روشن است که هنگامی که LHC شروع به کار کند، جهان به پایان نخواهد رسید."
دیوید فرانسیس، فیزیکدانی که بر روی شناساگر عظیم ذرات ATLAS در این شتاب‌دهنده کار می‌کند، در پاسخ به این سوال که آیا در مورد ایجاد سیاهچاله‌ها یا ایجاد ذرات فرضی مرگبار به نام stranelets نگران نیست، لبخند می‌‌زند.
او می‌گوید: "اگر احتمال می‌دادم، چنین وقایعی رخ دهد، این جا نمی‌‌ماندم."
انتظار نمی‌رود که به کار افتادن آزمایشی این ماشین که آن را بزرگترین تجربه علمی تاریخ بشر نامیده‌اند، پیش از ماه آگوست (مرداد ماه) آغاز شود، و رسیدن آن به قدرت کامل ماه‌ها طول خواهد کشید. اما هنگامی که این شتاب‌دهنده برای تصادم ذرات به کار بیفتد، انتظار بر این است که یافته‌های حیرت‌انگیزی به دست آید.
دانشمندان قصد دارند که نشانه‌هایی از "ماده تاریک" و "انرژی تاریک" نامرئی که بیش از 96 درصد از جهان را تشکیل می‌دهد، به دست آورند و امیدوار هستند که بتوانند نگاهی به ذرات گریزپای "بوسون هیگز" (Higgs boson) بیندازند- ذرات تا به حال کشف‌نشده‌ای که تصور می‌رود ماده جرمش را از آنها به دست می‌آورد.
این شتاب‌دهندده می‌تواند شواهدی بر وجود بعدهای اضافی در فضا به دست آورد که موهبتی برای نظریه ابرریسمان است. این نظریه بیان می‌کند که کوارک‌ها، ذراتی که اتم‌ها را تشکیل می‌دهند، رشته‌هایی درحال ارتعاش ریزی هستند.
این نظریه می‌تواند بسیاری از پرسش‌های پاسخ‌داده‌نشده فیزیک را حل و فصل کند، اما نیاز به وجود 10 بعد در فضا دارد- بسیار بیش از سه بعد فضایی که دستگاه‌های حسی ما می‌توانند درک کنند.
ایمنی این شتاب‌دهنده که انرژی هفت بار بیشتر از قوی‌ترین دستگاه رقیبش، در آزمایشگاه فرمی در شیکاگو استف برای سال‌ها مورد بحث بوده است. مارتین ریس ،فیزیکدان، احتمال این که یک شتاب‌دهنده باعث ایجاد فاجعه‌ای جهانی شود را یک در 50 میلیون تخمین می‌‌زند، که احتمالی بسیار ناچیز است،اما حدود احتمال برنده‌شدن در برخی از لاتاری‌هاست.
در مقابل، گروه دانشمندان سرن این ماه گزارشی منتشر کردند، که نتیجه می‌گیرد، "هیچ خطر قابل تصوری" برای یک رویداد فاجعه‌بار وجود ندارد."
این گزارش به طور اساسی یافته‌های یک گزارش ایمنی سرن در سال 2003 را مورد تایید قرار می‌دهد، و هیاتی متشکل از پنج دانشمند برجسته که با سرن مرتبط نبودند، از جمله یک برنده جایزه نوبل، نتایج آن را پذیرفته‌اند.
دانشمندان سرن با رد سناریوهای مصیبت‌باری که برای این شتاب‌دهند تصویر می‌شود، به پرتوهای کیهانی اشاره می‌کنند، که از 4.5 میلیارد سال پیش هنگام تشکیل منظومه شمسی، کره زمین را بمباران می‌کنند و باعث تصادم‌های ذرات مشابه آنهایی می‌شوند که در شتاب‌دهنده روی می‌دهد. وو در این مدت کره زمین به بقای خود ادامه داده است.
جان الیس،فیزیکدان نظری انگلیسی در سرن می‌گوید: "LHC تنها همان کاری را دوباره انجام می‌دهد که طبیعت در هر ثانیه انجام می‌دهد، و برای میلیاردها سال در حال انجام دادن آن بوده است."
هنگامی که LHC به نهایت قدرتش برسد، دو دسته از پروتون‌ها دور یک حلقه عظیم 11000 بار در ثانیه در دوجهت مخالف خواهند گشت. آنها در دون دو لوله به قطر شلنگ آتش‌نشانی حرکت خواهند کرد، و در خلائی سرعت خواهند گرفت که سردتر و خالی‌تر از فضای بیرونی است.
مسیر این پروتون‌ها بوسیله مغناطیس‌های به شدت سردشده انحنا برخواهد داشت- تا این دسته‌های ذرات در این حلقه‌ها هدایت شوند، و مانع از آن شوند که دسته‌های پروتون مانند یک مشعل جوشکاری مغناطیس‌های اطراف را سوراخ کنند.
مسیر این دسته‌های ذرات با یکدیگر تقاطع خواهد کرد، و معدودی از این پروتون‌ها در شناساگرهای استوانه‌ای با یکدیگر تصادم خواهند کرد. این دو شناساگر بسیار بزرگ در واقع دوربین‌های دیجیتال عظیمی هستند که هر یک هزاران تن وزن دارند، و می‌توانند در هر ثانیه میلیون‌ها عکس بگیرند.
این شناساگرها هر سال 15 پتابایت داده تولید می‌کنند که معادل انبوهی از سی‌دی‌ها با ارتفاع 20 کیلومتر است. برای تجزیه و تحلیل این داده‌ها شبکه‌ای جهانی پرسرعتی از کامپیوترها مورد نیاز خواهد بود. |