2 دهه پيش بود كه جسي جكسون اين جمله بسيار پرمعنا را بر زبان راند كه وقتي با موضوعات حساس و تنشزا روبهرو ميشويد، همواره سعي كنيد هيچيك از طرفين مناقشه را تهييج يا تحريك نكنيد.
اين جمله هشداردهنده جكسون در منازعه ميان فلسطينيها و صهيونيستها كاملا مصداق پيدا ميكند؛ اما متاسفانه تاكنون هيچ كس به آن توجهي نكرده است. در اين ميان بخصوص مقامات كاخ سفيد همواره به سياستهاي داخلي خود و افكار عمومي صهيونيستها توجه بيشتري از خود نشان دادهاند و از سوي ديگر اين افكار عمومي جهان عرب بوده است كه با بيتوجهي و بياعتنايي مقامات آمريكايي روبهرو شده است.
درواقع آمريكاييها همواره از ترس واكنش منفي افكار عمومي صهيونيستها، برخوردي ملايم و آرام با رهبران صهيونيستها داشتهاند و با تحت فشار قرار دادن رهبران عرب، موجب مشروعيتزدايي از آنها نزد افكار عمومي جهان عرب شدهاند.
پس از سخنراني سال گذشته اوباما در قاهره، بسياري از كارشناسان به اين باور رسيدند كه پس از مدتها رئيسجمهوري بر سر كارآمده است كه برخلاف اسلاف خود براي افكار عمومي اعراب، ارزش و اهميت قائل است؛ اما اوباما پس از ملاقات با نتانياهو در كاخ سفيد در كنفرانس خبري خود، جملاتي گفت كه موجب ياس و سرخوردگي تمام ناظران و كارشناسان شد.
در اينجا بايد اعتراف كرد درخواست اوباما از نتانياهو براي توقف شهركسازي و تهديد به تحريم اجلاس خلع سلاح خاورميانه، درواقع تعارفي بيش از سوي رئيسجمهور آمريكا نبوده است.
بسياري از مفسران آمريكا نيز از نوع رفتار كاخ سفيد بسيار متحير شده بودند، البته افكار عمومي منطقه احساسي توام با دلسردي و خشم و عصبانيت از نوع رفتار مقامات كاخ سفيد داشتند. البته شايد اوباما واقعا تصميم به حل و فصل منازعه خاورميانه داشته باشد؛ اما شرايط فعلي نشان ميدهد كه دولت وي قادر به انجام چنين كاري نيست.
در ساير موارد از جمله اصرار اوباما نسبت به حضور نتانياهو و محمود عباس در كنار خود در سپتامبر سال گذشته يا فشار بر فلسطينيها براي عدم حمايت از گزارش گلدستون؛ همگي دال بر ناكارآمدي رئيسجمهور آمريكا در حل و فصل منازعات موجود در خاورميانه است.
نكته مهم ديگر اين است كه جملات و تعابير زيباي استفاده شده از سوي اوباما، هيچ نتيجه ملموسي در پي نداشته است و به نظر ميرسد واقعيت، چيزي وراي جملات زيباي اوباماست.
شايد در نگاه اول بتوان گفت كه شهركسازيها در ظاهر متوقف شده است؛ اما به گزارش «صلح اكنون» برخي از ساختوسازها همچنان ادامه دارد و فشارها بر فلسطينيها در قدس شريف تشديد پيدا كرده است.
از سوي ديگر اين رژيم مردم غزه را به نوعي به گروگان گرفته است و رفتار خشونتآميز شهركنشينان و مقامات فلسطينيها بر ضد ساكنان كرانه باختري همچنان ادامه دارد اما بهرغم تمام مشكلات و عدم پيشرفت در 5 دور گفتگوي غيرمستقيم ميان فلسطينيها و صهيونيستها، اوباما هماكنون خواستار انجام مذاكرات مستقيم ميان آنهاست؛ هرچند محمود عباس پيششرطهايي را در اين مورد مطرح كرده است.
البته در كنفرانس خبري 6 جولاي شاهد هيچگونه نشانهاي مبني بر آمادگي صهيونيستها براي پذيرش شرايط محمود عباس نبوديم هرچند آمريكاييها خود با غرور خاصي تغيير رفتار صهيونيستها در بيتالمقدس و كمرنگ شدن محاصره غزه را نتيجه تلاشهاي مستمر خود ميدانند اما فلسطينيهايي كه سالهاست تحت ظلم و ستم قرار گرفتهاند، به هيچ عنوان نميتوانند به وعدههاي روساي جمهور ايالات متحده اطمينان كنند.
سخنان اخير اوباما به نوعي آب سردي بر پيكر اعراب بود. آنها حالا ديگر نميتوانند شاهد پيروزي ديگري از سوي صهيونيستها باشند و ديگر به رئيسجمهور آمريكا هيچ اعتمادي ندارند.
هفتهنامه الاهرام
مترجم: عليرضا ثمودي
جام جم آنلاين