خون‌دماغ شدن در فصل تابستان يكي از مشكلات رايج است كه ديدن يا تجربه كردن آن نيز ممكن است براي بعضي افراد ترسناك باشد، اما در چنين شرايطي بايد سعي كنيد آرام باشيد. بيشتر خون‌دماغ‌ها بدتر از آنچه هستند به نظر مي‌آيند، اما معمولا مشكل خاصي نيست.
حتي اغلب اين موارد را مي‌توان در خانه رفع كرد. حتما مي‌دانيد بيني بخشي از بدن است كه در موقعيتي آسيب‌پذير قرار دارد و داراي رگ‌هاي خوني ريزي است كه به راحتي دچار خونريزي مي‌شوند. از اين رو چندان هم عجيب نيست اگر بر اثر ضربه يا دلايل ديگر خونريزي كند. اين خونريزي نيز ممكن است شديد يا خفيف باشد.

علت‌ها
در برخي موارد علت اصلي خونريزي بيني مشخص نيست يا پي بردن به آن كاري ساده نخواهد بود. اما ضرباتي كه به بيني وارد مي‌شوند از علل شايع خون‌دماغ شدن هستند. حتي وارد شدن ضربه‌اي به صورت يا دستكاري بيني از داخل مي‌تواند علت اين حالت باشد.
افراد با فشار خون بالا نيز مستعد خونريزي بيني هستند. مصرف برخي از داروها نيز در بروز اين مشكل موثر است.
خشكي مخاط بيني نيز مي‌تواند منجر به بروز خونريزي شود. اين مورد بخصوص در آب و هواي خشك يا طي ماه‌هاي زمستان وقتي كه هواي محيط به دليل استفاده از وسايل گرم‌كننده، خشك و گرم مي‌شود شايع است. همچنين بودن زير آفتاب داغ به مدت طولاني مي‌تواند اين حالت را موجب شود.

چگونه خونريزي را متوقف كنيم؟
هنگام بروز خون‌دماغ آرامش خود را حفظ كنيد. صاف و بي‌حركت و مستقيم بنشينيد و سر خود را اندكي به جلو خم كنيد، زيرا چرخش به عقب باعث مي‌شود تا خون به گلوي شما برسد. وارد شدن خون به گلو مشكلاتي را ايجاد‌مي‌كند. با شست و انگشت اشاره سوراخ‌هاي بيني را نگه داريد و اگر خون وارد دهان شما شد، آن را بيرون بريزيد زيرا ممكن است موجب استفراغ و تحريك شود.
همان‌طور كه آرام و خونسرد نشسته‌ايد، سعي كنيد سرتان را بالاتر از سطح قلب نگه داريد. به اين معني كه دراز نكشيد يا سرتان را ميان پاهاي خود قرار ندهيد. حداقل به مدت 5 دقيقه بيني را نگه داريد و در صورت لزوم براي توقف خونريزي اين كار را تكرار كنيد. تا زماني كه خونريزي متوقف شود، بيني خود را فشار دهيد.
هنگامي كه خونريزي متوقف شد، به هيچ وجه كاري كه ممكن است دوباره آن را شروع كند و موجب تحريك بيني شود انجام ندهيد.

چه زماني به پزشك مراجعه كنيم؟
يك بار خون‌دماغ شدن و قطع آن نيازي به پزشك و درماني خاص ندارد، اما اگر خونريزي براحتي متوقف نشود يا اگر شدت دارد و حجم زيادي خون از دست مي‌رود يا اگر پس از خونريزي احساس ضعف و بي‌حالي مي‌كنيد (كه احتمالا به‌دليل از دست رفتن خون است) به پزشك مراجعه كنيد.
همچنين اگر خون‌دماغ ادامه‌دار و طولاني است يا مرتب تكرار مي‌شود مراجعه به پزشك را فراموش نكنيد.

پيشگيري
اگر شما آمادگي خون‌دماغ شدن را داريد، هواي خانه را بررسي كنيد تا به اندازه كافي مرطوب باشد. براي اين كار مي‌توانيد از دستگاه‌هاي بخور استفاده كنيد تا رطوبت خانه به ميزان كافي تامين شود.
همچنين مفيد است اگر داخل بيني خود را نيز مرطوب نگه داريد. اگر شما مستعد خونريزي مكرر بيني هستيد، خوب است بيني‌تان را با پماد چرب نگه داريد.
سعي كنيد به بيني فشار يا ضربه وارد نشود و به مدت طولاني در معرض نور آفتاب قرار نگيريد. اگر حس مي‌كنيد خونريزي بيني به دليل بيماري خاصي است، حتما و فوري از پزشك مشورت بگيريد.

منبع: .medicinenet
مترجم : نيلوفر اسعدي بيگي‌