* 24  دی  در گذر تاریخ

*  رحلت حکیم و فقیه بزرگوار، آیت ‏الله  «سید ابوالحسن رفیعی قزوینی» (1353 ش)
اشاره:
آیت‏الله ابوالحسن رفیعی قزوینی در
سال 1270ش (1310ق) در قزوین به دنیا آمد و دروس حوزوی را در قزوین و تهران گذراند. وی در تهران از محضر عالمان نامداری همچون: میرزا عبدالنبی نوری،
میرزا حسن کرمانشاهی و محمدعلی شاه‏آبادی استفاده کرد و در علوم معقول و منقول به مدارج والایی دست یافت. پس از ورود آیت‏الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی به قم، ایشان نیز به این شهر عزیمت کرد و به تدریس و تألیف پرداخت. میرزای قزوینی پس از سالیانی راهی قزوین گردید و حوزه آن دیار را رونقی دوباره بخشید. در حلقه درس این حکیم الهی، شاگردان برجسته‏ای پرورش یافتند که حضرات آیات: حسن‏زاده آملی، محمد امامی کاشانی و امام خمینی از آن جمله‏اند. آیت‏الله رفیعی از افراد نادری است که علوم عقلی و نقلی را به خوبی فرا گرفته و مدارج عالی کمال را پیمود. از سیدابوالحسن رفیعی قزوینی آثار متعددی بر جای مانده که مسئله رجعت، کتاب حج و خمس استدلالی از آن جمله‏اند. وی سرانجام در 24 دی ماه 1353ش برابر با اول محرم 1395ق در
83 سالگی درگذشت و در حرم
حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد.

 *  بازار استان زنجان در اعتراض به حادثه 19 دی قم تعطیل بود (1356ش)

  *  کلاس های درس مدرسه علوم دینی مروی تهران در اعتراض به وقایع قم، تعطیل تعطیل شد.(1356ش)

*  انتصاب آیت‏ الله «سیدعلی خامنه‏‌ای» به امامت جمعه تهران توسط «امام خمینی» (1358ش)
اشاره:
سومین امام جمعه تهران آیت الله سیدعلی خامنه ای در 40 سالگی به این سمت منصوب شدند.مقام معظم رهبری در آن زمان عضو شورای انقلاب اسلامی بود و هیچ مسئولیت اجرایی بر عهده نداشتند. از 24 دی سال 1358 به مدت 75 هفته متوالی تهران قرائت سوره جمعه را با تلاوت آیت الله خامنه ای شاهد بود تا در تاریخ شش تیر 1360، هدف سوءقصد منافقین قرار گرفتند.

* استقبال بی ‏سابقه مردم پاکستان از آیت ‏الله  «خامنه ‏ای»
رئیس جمهور وقت ایران (1364ش)
اشاره:
آیت‏الله سید علی خامنه‏ای رئیس جمهور وقت اسلامی ایران در اولین مرحله از سفر دوره‏ای خود به چند کشور آسیایی و آفریقایی وارد پاکستان شد و مورد استقبال وسیع و گسترده مردم مسلمانِ این کشور همسایه قرار گرفتند. استقبال پرشور مردم از رئیس جمهور ایران که به عنوان مهمان رسمی دولتِ پاکستان وارد این کشور شده بودند نشان دهنده علاقه مردم مسلمان پاکستان به انقلاب و نظام اسلامی حاکم بر آن به شمار می‏رود. در این سفر سه روزه، رؤسای جمهور دو کشور خواستار گسترش روابط دو جانبه تجاری، صنعتی، کشاورزی، فرهنگی و نفتی شدند.

* درگذشت «دکتر احمد تَفَضُّلی» ایران شناس معاصر(1375ش)
اشاره:
استاد احمد تفضّلی در سال 1316 ش در اصفهان به دنیا آمد. وی در رشته زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران فارغ‏التحصیل شد و سپس در رشته فرهنگ و زبان‏های باستانی ایران در دانشگاه لندن به تحصیل پرداخت و مدرک کارشناسی ارشد و دکترای خود را در همین رشته کسب نمود. او استاد برجسته دانشگاه تهران، عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی و در حوزه زبان‏های باستانی، دارای شهرت جهانی بود. وی به پاس ترجمه کتاب نخستین انسان و نخستین شهریار در تاریخ افسانه‏ای ایران، به دریافت جایزه کتاب سال 1369 جمهوری اسلامی ایران نائل شد. دکتر تفضُّلی همچنین به پاس تصحیح انتقادی گزیده‏های زادِسْپِرمْ و ترجمه آن به فرانسه به اخذ جایزه بین‏المللی کتاب در سال 1374 نائل آمد. ایشان همچنین به جهت خدمات به ادبیات فارسی به عنوان زبان علمی جهانی، به عنوان نخستین استاد از قاره آسیا، موفق به دریافت دکترای افتخاری از شورای علمی دانشگاه دولتی سن پترزبورگ فدراسیون روسیه شد. سرانجام این دانشمند برجسته ایرانی در 24 دی ماه 1375 ش در 59 سالگی دار فانی را وداع گفت و رخ در نقاب خاک کشید.

* درگذشت مترجم شهیر معاصر استاد «محمد قاضی» (1376 ش)
اشاره:
استاد محمد امامی قاضی که بعدها به محمد قاضی تخفیف شهرت داد، در مردادماه 1292ش در مهاباد به دنیا آمد. وی پس از اخذ لیسانس به کارهای متنوع اداری و دولتی روی آورد و به دلیل تسلط به زبان فرانسه، به ترجمه آثار برجسته ادبی و تاریخی جهان پرداخت که بی‏شک آشنایی نسل کنونی با حجم عظیمی از رمان‏های مشهور غرب، مرهون تلاش و ذوق‏ورزی‏های محمد قاضی است. نثر ترجمه‏های او چنان شیوا و رسا و بدون تعقید و گره است که آثارش را به واقع سرمشقی برای دیگر مترجمان ساخته است. قاضی به جز ترجمه آثاری از قبیل: دُن کیشوت، سپید دندان، جزیره پنگوئن‏ها، تاریک‏ترین زندان و مهاتما گاندی و... که جزء برترین آثار ادبی جهان محسوب می‏شوند، چند داستان و نیز کتابی درباره سرگذشتِ ترجمه‏هایش و کتابی با عنوان خاطرات یک مترجم دارد که در آن با بیانی بسیار جذاب از دوران کودکی و زندگی خود سخن گفته است. محمد قاضی گرچه بیش از سی سال از آخر عمر خود را تنها با عینک می‏دید و با سمعک می‏شنید و با صوتک سخن می‏گفت، اما تا واپسین روزهای عمر، از کار و خلاقیت باز نایستاد و بر گنجینه نفیس آفرینش‏های ادبی خویش گوهری دیگر می‏افزود. این استاد مترجم، سرانجام پس از تحمل سال‏ها بیماری، در 24 دی ماه 1376 ش در 84 سالگی دارفانی را وداع گفت و پیکرش بنا بر وصیت او در زادگاهش مدفون گردید.

*  22  ربیع الا ول   د ر گذر تاریخ

* وقوع غزوه‏ ی «بنی ‏نضیر» و بیرون راندن یهودیان از مدینه (4 ق)
اشاره:
پس از واقعه‏ی غزوه‏ی احد و شکست سپاه اسلام در برابر بت‏پرستان و مشرکان قریش، فرصتی برای یهودیان مقیم مدینه به دست آمد تا علیه پیامبر اسلام(ص) و مسلمانان مدینه توطئه و دسیسه نمایند. از جمله این که آنان با ترفندهایى قصد کشاندن پیامبر(ص) به داخل قلعه‏ی بنی‏نضیر را نموده تا در آن جا به وی آسیبی رسانند. مسلمانان جهت تأدیب آنان و خفه کردن نطفه‏ی نفاق، به قلعه‏ی آنان هجوم آورده و پس از 6 روز محاصره، یهودیان بنی‏نضیر را وادار به تسلیم نمودند. آنان با پیامبر(ص) مصالحه نمودند که جلای وطن کرده و سرزمین و خانه‏های خود را در اختیار مسلمانان قرار دهند.

*  درگذشت «محیی الدین مغربی» منجم آندلسی (682 ق)
اشاره:
محی الدین مغربی ریاضی‏دان و منجم آندلسی در زادگاهش فقه را آموخت اما چون گرایش بیشتری به ریاضی و نجوم داشت به مطالعه در این علوم روی آورد و دانش بسیار اندوخت. محی الدین مدتی به عنوان دستیار خواجه نصیرالدین طوسی در رصد خانه‏ی مراغه به کار اشتغال داشت و در این مدت، تجارب بسیار با ارزشی کسب کرد. وی دارای تألیفاتی از قبیل شکل القطاع و نیز تحریر اصول اقلیدس می‏باشد.

* شهادت «شیخ خلیفه مازندرانی» رهبر نهضت سربداران‏ توسط مغولان (736 ق)
اشاره:
شیخ خلیفه مردی پاکیزه روزگار بود از اهالی مازندران که چندی را در نزد شیخ بالو زاهد آملی هم قریه خود که از اقطاب مازنداران بشمار می رفت، تلمذ و شاگردی کرد،‌ اما چون آنچه را که به دنبالش بود در محضر ایشان نیافت، تصمیم گرفت تا به محضر شیوخ و عرفای دیگر بشتابد. در این ایام شیخ رکن الدین علاء الدوله سمنانی جزء شیوخ بزگ زمان خود بود. لذا شیخ به محضرش شتافت تا گمشده خود را در کنار او بیابد. لیکن آنچه را که می جست در محضر او نیز نیافت. چنانکه روزی شیخ علاء از وی پرسید : « به کدام مذهب از مذاهب اربعه معتقدی » و شیخ خلیفه جواب داد « ای شیخ آنچه من می طلبم از این مذهب ها بالاتر است.» و همین جواب کافی بود تا از محضر شیخ علاء الدوله سمنانی نیز خارج شود و به دامن شیخی دیگر از شیوخ زمان یعنی خواجه غیاث الدین هبه الله حموی در بحر آباد جوین بشتابد. لیکن در بحرآباد نیز به خواسته خود نرسید و لذا رخت سفر بر بست و در سبزوار اقامت گزید.سبزوار در این ایام مأمن شیعیان اثنی عشری بود. سکنی گزیدن شیخ خلیفه در مسجد جامع سبزوار و تعالیم او در مسجد باعث گرد آوری افراد زیادی در اطراف او گشت که به تبع پیرو و مرید او شدند.
بدین ترتیب آوازه شهرتش در اطراف و اکناف پیچیده و صاحبان قدرت را به وحشت انداخت. بالاخره علمای درباری که دست در دست حکام داشتند فتوایی صادر کردند با این مضمون که شخصی در مسجد ساکن است و حدیث دنیا می گوید و چون منعش می کنند،‌ منزجر نمی شود و اصرار می نماید. این چنین کس واجب القتل است یا نه » و اکثر فقهای رسمی زمان فتوی دادند که « باشد». پس از مرگ شیخ خلیفه مازندرانی   یارانش به ویژه یکی از شاگردانش به نام شیخ حسن جوری دست از مبارزه علیه مغولان و عمال سرسپرده آنها بر نداشت و نهضت شیعی سربداران را بنیانگذاری کرد . شیخ خلیفه مازندرانی در واقع رهبر روحانی و معنوی نهضت سربداران محسوب می شد .

*  14  ژانویه  در گذر تاریخ

*  مرگ «جورج بِرِکلی» اسقف و فیلسوف ایرلندی (1753م)

   * درگذشت «سرگئی کورولف» نخستین طراح سفینه ‏های فضایی شوروی (1966م)   

  *  ترور «ابوایاد» مبارز فلسطینی توسط عوامل سازمان موساد (1991م)