* 16 آذر درگذر تاریخ
* روز دانشجو به مناسبت کشتار دانشجویان معترض به حضور آمریکائیان در دانشگاه تهران (1332ش)
اشاره:
سه ماه و نیم بعد از کودتای 28 مرداد 1332 و بازگشت شاه به قدرت، نیکسون، معاون رئیس جمهور آمریکا، راهی ایران گردید تا نتیجه سرمایه گذاری 21 میلیون دلاری سازمان جاسوسی سیا را که در راه کودتا و سرنگونی دولت مصدق هزینه کرده بود، از نزدیک مشاهده کند. دانشجویان
دانشگاههای تهران، در اعتراض به این سفر، تظاهرات پرشوری علیه رژیمِ کودتا برپا کردند که این اعتراضات در روز پانزدهم آذر، به خارج از دانشگاه کشیده شد.
صبح روز 16 آذر 1332، گارد شاهنشاهی برای اولین بار وارد صحن دانشگاه شد و
سه نفر از دانشجویان معترض به نامهای: مصطفی بزرگنیا، احمد قندچی و مهدی شریعت رضوی را به شهادت رساندند. رژیم، در روز بعد بدون توجه به این جنایت خود، دکترای افتخاری حقوق را در این دانشگاه به نیکسون اعطاء کرد. از آن تاریخ، به ویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، این روز به عنوان روز دانشجو نام گرفته است.
* آغاز پخش آزمایشی
شبکه جام جم (1376ش)
* مرکز آمار ایران اعلام کرد جمعیت تهران از مرز چهار میلیون نفر گذشت(1353ش)
* 14 صفر درگذر تاریخ
* شهادت «محمد بنابی بکر»
از یاران امام علی(ع)
در مصر توسط معاویه (38 ق)
اشاره:
محمد بن ابی بکر ابن ابی قَحافه، یکی از یاران وفادار امام علی(ع) بود که مادرش، اسماء دختر عُمِیس پس از ابوبکر با
امام علی(ع) ازدواج کرد. او از کودکی در دامان علی(ع) تربیت شد و به شایستگی،
مهر علی در دلش جای گرفت. از این رو، وی از حواریّون و اصحاب خاصِّ آن حضرت شد و مورد عنایت ویژهی امام قرار داشت.
محمد در جنگ جمل در رکاب امیرالمؤمنین بود که از جانب امام به حکومت مصر انتخاب شد. امّا مردم مصر از دَرِ نیرنگ با او وارد شده و در این هنگام، سپاه معاویه به فرماندهی عمروعاص بر مصر تاخت در حالی که مردم مصر، علیه او شورش کردند. جنگ شدیدی روی داد تا این که لشکر محمد بن ابی بکر رو به ضعف نهاد. سرانجام، محمد دستگیر و به فجیعترین وجهی به شهادت رسید. او علاوه بر شجاعت و شهامتِ زایدالوصفی که داشت، از علم و درایت و فهم و فراست و زهد و عبادتِ فوقالعادهای برخوردار بود. امیرالمؤمنین علی(ع)، چون خبر
شهادت محمد بن ابی بکر را شنید، سخت بیتابی نمود و چندین بار در
خطبههای خویش، وی را به این صفات میستود.
* رحلت «ابن شدّاد»
فقیه و مورخ مسلمان (632 ق)
اشاره:
ابوالمحاسن بهاءالدین مشهور به ابن شدّاد در سال 539 ق در موصل به دنیا آمد و در دوران کودکی قرآن را حفظ کرد.
سپس علومی چون حدیث، تفسیر و قرائت قرآن را فراگرفت و در این رشتهها مهارت بسیار یافت. پس از چندی، برای کسب دانش بیشتر به سرزمینهای مختلف اسلامی سفر کرد و هنگامی که به شام رسید، کتابی را که دربارهی جهاد و آداب و احکام آن نوشته بود به صلاحالدین ایوّبی هدیه کرد. دوستی بین
ابن شدّاد و صلاحالدین ایوبی همچنان ادامه یافت و او همچون مشاور و مورخ، در تمام سفرها به خصوص در
جنگهای معروف صلیبی، همراه صلاح الدین بود. این دوستی موجب شد که ابن شداد بتواند شرح مستند وقایع دوران صلاح الدین ایوبی را بنویسد. یکی از همین نوشتهها - که بیشک
اهمیت بسیاری در زمینهی تاریخ نگاری دارد - کتاب النّوادِرُ السُّلطانیه نام دارد. همچنین دَلایِلُ الاحکام در احادیث فقهی در
چهار جلد و العَصا دربارهی
حضرت موسی(ع) از دیگر آثار اوست.
ابن شداد در 93 سالگی درگذشت.
* تولد «ملامحمد محسن
فیض کاشانی» صاحب 3 تفسیر بر قرآن به نامهای تفسیرهای «صافی»، «اصفی» و «مصفی» (1007 ق)
اشاره:
ملامحمدمحسن بن شاه مرتضی کاشانی، حکیم، محدث، مفسر، متکلم، عارف و شاعر در کاشان متولد شد. او پس از فراگیری دورهی مقدمات، از محضر دو استاد بزرگ عهد خود در شیراز به نام سید ماجد صادقی بحرانی و ملاصدرای شیرازی بهره گرفت. ملامحسن کاشانی پس از مدتی به تَشرَّف دامادی ملاصدرا رسید و عنوان فیض
را برگزید.
تفسیرهای «صافی»، «اصفی» و «مصفی» از تألیفات او است. آثارش را تا 200 اثر ذکر کردهاند که از مهمترین آنها میتوان به تفسیر صافی، نوادِرُالاخبار، الوافی، الأنوار و الأسرار و کتاب علمُ الیقین اشاره کرد. هم چنین ملامحمد باقر مجلسی (صاحب بحارالأنوار)، سید نعمتالله جزائری، قاضی سعید قمی، ملامحمد صادق و... و دهها عالم فاضل، از جلمه شاگردان فیض کاشانی میباشند.
ملامحسن در 1091 ق در 84 سالگی در کاشان بدرود حیات گفت و در همان شهر به خاک سپرده شد.
* رحلت فقیه بزرگ
«شیخ محمدتقی بجنوردی»
عالم و فقیه بزرگ (1314 ق)
اشاره:
آیت الله حاج شیخ محمدتقی بجنوردی، عالمی شهیر و فقیهی باتقوا بود. او از حاکمان و دنیاداران دوری میگزید و در میان مردم جایگاهی بس رفیع داشت. آیت الله بجنوردی مجالس با شکوهی در منزل خود برای بزرگداشت و تجلیل از حضرت امام حسین(ع) و اقامهی مراسم عاشورا برپا میکرد، که همچنان بیش از یک قرن است که ادامه دارد و هر ساله
برپا میشود. این عالم عامل، که آثار و برکاتی از ایشان دیده شده است، پس از فوت، در
حرم مطهر رضوی(ع)، در نزدیک درگاه ورودی به مسجد گوهرشاد مدفون گردید.