نقاشيهاي هنرمندانه رامبراند براي قرنها است که بازديد کنندگانش را مبهوت ساخته است اما اکنون مطالعه اي جديد دلايلي علمي را براي توضيح زيبايي آرامبخش اين آثار ارائه کرده است.
رامبراند با کشيدن هر چه بيشتر جزئيات در اطراف و داخل چشمهاي سوژه هايش به ذاتي ترين جاذبه هاي چهره انسانها دست پيدا مي کرده است، ويژگي که بيننده را در تجربه اي آرامش بخش غرق مي کند.
"استيو دي پائولا" از دانشگاه بريتيش کلمبيا مي گويد شايد رامبراند بنيانگذار تکنيک نقاشي باشد که در آن نگاه بيننده در اطراف چهره سوژه هدايت شده و حسي ويژه و آرامش بخش را براي بيننده متجلي مي کند.
هنرمندان عصر رنسانس تکنيکهاي متفاوتي براي درگير کردن مخاطبان خود استفاده مي کردند. بسياري از آنها علوم و دانش جديد نورپردازي، فاصله بندي و چيدمان، و پرسپکتيو را در اين زمينه به کار مي گرفتند.
به منظور جداسازي و تعيين عواملي که در جادوي پرتره هاي رامبراند پنهان شده اند محققان از برنامه تفسير رايانه اي براي خلق دوباره و عکس مانند چهار نمونه از مشهور ترين پرتره هاي به جا مانده از اين نقاش مشهور از تصاوير خود وي و ديگر مدلها استفاده کردند.
با تقلد تکنيک رامبراند، دي پائولا بر روي مناطقي از چهره مدلهاي نقاشي از قبيل چشمها تمرکز بيشتر و دقيقتري کرد. وي سپس حرکات چشم بينندگان در حالي که آنها به تصاوير اصلي از مدلها و پرتره هاي شبيه سازي شده رامبراند نگاه مي کردند را رديابي کرد.
به گفته وي در هنگام نمايش پرتره هاي شبيه سازي شده رامبراند بينندگان به سرعت بر روي چشمهاي پر از جزئيات متمرکز مي شوند و براي مدت طولاني به آن خيره مي شوند، در نتيجه حرکات چشم آرامتر مي شود. همچنين انتقال از لبه هاي شفاف تا کدر که به مرزهاي پيدا و پنهان شهرت دارند، چشمهاي بينندگان را به آرامي در اطراف چهره هدايت مي کنند.
اين مطالعه اولين مطالعه اي است که به صورت ويژه به تعيين تاثير اين تکنيک راهنماي چشم بر روي بينندگان پرداخته و منشاء آن را به رامبراند نسبت داده است.
بر اساس گزارش لايو ساينس، بينندگان در عين حال پرتره هاي حاوي اين راهنماهاي چشمي را به عکسهايي يکپارچه از جزئيات تابلوهاي نقاشي ترجيح مي دادند. به گفته محققان شايد رامبراند از چگونگي رفتار چشمهايش هنگام مشاهده يک نقاشي آگاه بوده است يا اينکه اين تکنيک را به صورت کاملا آگاهانه پايه گذاري کرده است، اما به هر حال وي درک درستي از چگونگي عملکرد چشمهاي انسان را به ثبت رسانده است.

مهر