همشهری آنلاین- مهدی تهرانی
به واسطهی قدمت و سابقهی تاریخی؛ گونهی سینمای جنگی؛ همواره یکی از اولین ژانرهای شکل گرفته در تاریخ سینما دسته بندی میشود.
سینمای جنگی قدمتی همپای خود سینما دارد. قبل از آغاز جنگ جهانی اول در سال 1914 ژانر جنگی شاید به صورت مستقل مفهومی نداشت اما پس از درگیر شدن اروپاییها در این جنگ؛ فیلمهای خبری و مستندهای گزارشی که طی سالهای 1914 تا 1918 ساخته شدند به نوعی پایه گذار این نوع سینما بودند.
ژانر جنگی به نوعی مربوط به فرهنگ ملتهاست.پس از جنگ جهانی اول بسیاری از کشورهای اروپایی نسبت به ساخت و سازهای سینمایی اقدام کردند. سینمای داستانی جنگی؛ در واقع بیانگر رشادتها و ایثارگریهای جوانان این کشورها بود.
البته بدیهی است که بسیاری از این فیلمها نیز براساس وقایع حقیقی تاریخ جنگ ساخته نمیشدند.اما هر چه بود این فیلمها با ملیت و فرهنگ کشورهای اروپایی گره خورده بود.
با اینهمه در ابتدای جنگ جهانی دوم و به ویژه پس از پایان آن و در طی سالهای 1945 تاکنون ژانر جنگی یکی از مهم ترین گونههای سینمایی نام گرفته است.
در این میان بسیاری از تولیدات سینمایی در ژانر جنگی بیانگر ظلم مضاعف دولت فاشیست هیتلری بود.سینمای آمریکا در این میان به سبب داشتن استودیوهای فراوان از همان ابتدای شروع جنگ حهانی دوم تولیدات سینمایی زیادی در ژانر جنگی داشت.
حتی چارلی چاپلین فقید نیز با ساخت فیلم دیکتاتور بزرگ که یک کمدی درام جنگی بود سهم خود را ادا کرد.بر این اساس ژانر جنگی زیرمجموعههای فراوانی را نیز در برگرفت.
از کمدی درام جنگی گرفته تا فیلمهای بیوگرافیک جنگی و یا حتی آثار عاطفی همگی در این ژانر پرطرفدار ساخته شدند.
با اینهمه سینمای جنگی فقط مختص به جنگهای جهانی نبوده است. جنگ داخلی آمریکا که بین سالهای 1862 تا 1866 انجام گرفت؛ با داستان معروف برباد رفته؛ در سال 1939به روی پرده ی نقرهای رفت و تاکنون یکی از پراعتبارترین و مهمترین ساختههای اینگونه است.
جنگهای دیگر نظیر جنگ کره و جنگ ویتنام نیز دستمایهی ساخت و سازهای فراوان بودهاند. برخی جنگهای داخلی نیز در بین کشورهای سراسر دنیا صورت گرفته و برخی از آنان نیز بهانهای برای ساخت و ساز شدند.
در واقع سینمای جنگی به سبب قواعد ژانر این توانایی را داشت تا بتواند بهتر فجایع جنگ را به تصویر بکشد و همین تصاویر بیانگر رشادتهای ملتها باشد و همچنین متجاوز را بهتر معرفی نماید.
سینمای جنگی تاریخی نیز همیشه جایگاه خودش را داشتهاست.از دیرباز جنگهای معروف مربوط به روم باستان و دیگر جنگهای شاخص تاریخی روی پردهی سینما جان گرفتهاند.
باید درنظر داشت در بسیاری از فیلم های جنگی مبنای تاریخی و حقایق آن در نظر گرفته نشدهاند اما فیلم های جنگی در مجموع توانستهاند سهم تاریخی خود را ادا نمایند.
در کشور خودمان نیز آثار مربوط به جنگ ایران و عراق و حماسههای مربوط به دفاع مقدس به روی پرده سینما راه یافتهاند که امیدواریم این تولیدات هرچه بیشتر و با کیفیت فنی بهتر تولیداتش ادامه داشته باشد.
در ذیل نمونههایی از فیلمهای مربوط به ژانر جنگی را میبینید که پیش از این در سرویس سینمایی همشهری آنلاین مورد نقد و تحلیل قرار گرفته بودند:
شرح تصویر: نمایی از فیلم "نجات سرجوخه رایان" ساخته استیون اسپیلبرگ محصول 1998.یکی از بهترین فیلمهای ژانر جنگی در تمام تاریخ سینما