25  خرداد در گذر تاریخ
*  تشکیل «مجلس عالی» در تهران و عزل محمد علی شاه از سلطنت  (1288 ش)
اشاره:
پس از فتح تهران به دست مجاهدان و پناهنده شدن محمد علی شاه قاجار به سفارت روسیه، در روز
بیست و پنجم خردادماه 1288ش برابر با بیست و هفتم جمادی‏الثانی 1327 ق، همه گروه‏های مردم تهران برای دیدار و عرض تبریک به سرداران فاتح تهران، به جانب آنان شتافتند. سپس اجتماعی باشکوه با حضور پانصد تن از نمایندگان مجلس، مجاهدان و شخصیت‏های برجسته تشکیل شد که نام «مجلس عالی» گرفت و در همان جا تصمیمات مهمّی اتخاذ شد. براین اساس، محمد علی شاه از سلطنت خلع و فرزند خردسالش به نام احمد شاه در دوازده سالگی به سلطنت انتخاب شد. همچنین مقرر گردید تا هنگام بلوغ وی، علیرضا خان عضدالمُلک به عنوان نیابتِ سلطنت، وظایف او را به عهده گیرد. در این جلسه، چون هیئت وزیران تشکیل نشده بود، هیئتی به جای آن مأمور رسیدگی به امور کشور گردید.

*  سردار محتشم بختیاری،
وزیر جنگ با حفظ سمت
بجای یپرم خان ریاست نظمیه را عهده دار شد (1291ش)

*  رحلت عالم مجاهد و فقیه جلیل آیت ‏اللَّه «سیدمصطفی مجتهد کاشانی» (1298ش)
اشاره:
آیت‏ اللَّه سیدمصطفی بن سیدحسین مجتهد کاشانی نجفی در حدود سال 1230ش (1267ق) در کاشان به دنیا آمد. وی پس از گذراندن مقدمات ابتدائی، در حوزه درس پدرش قرار گرفت و فقه و اصول و معقول و منقول و ریاضیات را فرا گرفت. سیدمصطفی کاشانی سپس راهی اصفهان شد و از محضر عالم بزرگ،
شیخ محمدتقی رازی تهرانی اصفهانی معروف به صاحب حاشیه معالم بهره گرفت تا به درجه رفیع اجتهاد رسید. وی در بیست و پنج سالگی در حالی که جامع علوم و ماهر در فقه، اصول، تفسیر و حکمت و ریاضی بود راهی تهران گردید و پس از فوت پدر عالمش، چندین سال ریاست علمی و مرجعیت مذهبی مردم را برعهده گرفت. آیت‏اللَّه سید مصطفی کاشانی در سال 1274ش، پس از سفر حج، ساکن نجف اشرف شد و با ایجاد حوزه درسی خویش، در شمار علمای بزرگ آن سامان قرار گرفت. این عالم مجاهد در جریان اشغال عراق توسط انگلستان در بحبوحه جنگ جهانی اول، به همراه علمای بزرگ دیگر، قیام مردمی ضد استعمار انگلیس را اداره و رهبری کرد و در این راه، جانفشانی‏های فراوانی از خود نشان داد. این عالم سترگ از آن پس ساکن کاظمین گردید و تا پایان عمر در آن شهر مسکن گزید. آیت‏اللَّه سید مصطفی کاشانی سرانجام پس از عمری سرشار از خدمت علمی و مجاهده، در
 25 خرداد 1298ش برابر با اواسط رمضان 1337ق در 68 سالگی در کاظمین بدرود حیات گفت و در همان‏جا به خاک سپرده شد. لازم به ذکر است که عالم مجاهد و فقیه بزرگ آیت‏اللَّه سید ابوالقاسم کاشانی، رهبر مذهبی نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران و مبارز دوران ستم‏شاهی، فرزند ایشان می‏باشد.

*  تصرف قزاق‏خانه رشت توسط انقلابیون جنگل (1299ش)
اشاره:
چند روز پس از اعلان جمهوری در گیلان، انقلابیون جنگل از نیروهای قزاق رشت خواستند یا به نیروهای انگلیسی مستقر در ایران حمله کنند یا با تحویل سلاح خود، به شهرهای خویش بازگردند. اما نیروهای قزاق چون خود را تحت فرمان حکومت مرکزی می‏دانستند این امر را منوط به اجازه مرکز کردند. بنابراین چون مذاکرات انقلابیون و قزّاقان به بن بست رسید، جنگلی‏ها تصمیم به تسخیر قزاق خانه رشت گرفتند. از این رو از بامداد بیست و پنجم خرداد 1299 ش، نبرد سختی بین
 دو طرف درگرفت و تلفات زیادی وارد آمد. در نهایت پس از به توپ بستن قزاق‏خانه توسط جنگلی‏ها، نیروهای قزّاق تسلیم شدند. ولی به دستور میرزا کوچک خان جنگلی، اسیران، آزاد شد و به شهرهای خود بازگشتند. فتح قزاق خانه، هر چند موقعیت جنگلی‏ها را در این منطقه افزایش داد ولی دولت مرکزی از این مسئله به راحتی نگذشت و تا سرکوبی کامل نهضت جنگل پیش رفت تا این که به شهادت
میرزا کوچک خان جنگلی و پایان
 قیام جنگل     انجامید.

* ایستگاه تلویزیون آمریکا در
 مبارک آباد تهران آتش گرفت (1354ش)

* محمد انورسادات رئیس جمهوری معدوم مصر برای دیدار شش روزه وارد تهران شد (1355ش)

*  برگزاری ششمین کنفرانس عمومی خبرگزاری‏های کشورهای غیرمتعهد «پوول» (1371 ش)

*  برگزاری اجلاس بین ‏المجالس اسلامی در تهران (1378ش)
اشاره:
اولین اجلاس بین المجالس کشورهای اسلامی، به منظور تأسیس اتحادیه مجالس کشورهای اسلامی با پیام مقام معظم رهبری حضرت آیت‏اللَّه خامنه‏ای و سخنان حجت‏الاسلام سید محمد خاتمی،
 رئیس جمهور، در محل سالن اجلاس سران کنفرانس اسلامی در تهران آغاز به کار کرد. در این اجلاس سه روزه، رؤسا و هیئت‏های پارلمانی بلندپایه حدود پنجاه کشور اسلامی به منظور تأسیس سازمان مجالس کشورهای اسلامی گرد هم آمدند که از این میان، رؤسای مجالس 28 کشور به همراه نائب رئیسان و رؤسای کمیته‏های خارجی، حضور داشتند. در این اجلاس، ایران به ریاست سازمان مجالس کشورهای اسلامی انتخاب شد و یکی از مهم‏ترین کارهای این سازمان، ارتباط مجالس کشورهای مسلمان با یکدیگر عنوان گردید. در این اجلاس، اساسنامه اتحادیه تصویب شد و
جمهوری اسلامی ایران به مدت 2 سال به ریاست آن دست یافت. این کنفرانس هر دو سال یکبار در یکی از کشورهای عضو تشکیل جلسه خواهد داد. شورای کنفرانس، کمیته اجرائی و دبیرخانه، سه نهاد این اتحادیه می‏باشد که دبیرخانه آن در تهران واقع است.

*  گشایش موزه تماشاگه زمان در تهران (1378)
اشاره:
موزه تماشاگه زمان در مکانی زیبا و قدیمی ارائه دهنده‌ی زیبنده‌ترین ساعت‌های فرانسوی، آلمانی، سوئیسی، انگلیسی و روسی دو قرن اخیر است که در
سال ١٣٧٨ تأسیس شده است٠ این موزه با داشتن حدود ٢٠٠ ساعت قدیمی در ساختمانی دو طبقه به بررسی مباحث: زمان در اساطیر، ساعت‌های آفتابی، شنی، سوختنی، آبی، آبی مکانیکی، ساعت‌های مکانیکی و گاه شماری‌ها و تقویم‌ها می‌پردازد٠ ساعتهای این موزه بیشتر در قرن ١٩ و به حالت‌های کوکی (هفته کوک، ماه کوک، سال کوک)، کوکی با کلید، اتوماتیک و فنری و به صورت‌های فقط ساعت، نیم زن (سر نیم ساعت زنگ می‌زند)، ربع زن، زنگ زن، دارای تقویم و منازل ماه (حرکت ماه را در تمامی روزهای ماه نشان میدهد)، و شماطه‌دار ساخته شده است در طبقه همکف ساعت‌های دیوارکوب، طاقچه‌ای و ایستاده، تعداد اندکی ساعت‌های سفری و یک ساعت ساچمه‌ای است که بیشتر از مارک‌های کرنر، ویکتورپایلارد، ال مارشان، بالتازار، مورسترک،هتزینگر، پل بور، تیسوت، نیفانی، دنیرو و کاندو و از جنس برنز ساخته شده اند٠ در طبقه بالا ساعتهای جیبی (آویزی ، یک در ، سفری ،دودر و سه در ) مچی ، دستنبدی ، ساعت در فندک و ساعت انگشتری است که همگی از جنس طلا هستند٠در میان این ساعت ها که بیشتر از مارک های یونیور سال ، زنیت ،مووادو ، پتک فیلیپ ، واشرون و کنستانتین ، کارتیه ، امگا ، مک کیب ، شوپارد، تیسوت ،لانژین ، پیازه ، ریکا ، بوم و مرسیه ، کروم ، هری وینستون و بولگاری است ساعت هائی دیده میشود که در نوع خود بسیار کم نظیر است.ساعت های سفری که برخی متعلق به شخصیت های سیاسی دوره قاجار و پهلوی و برخی متعلق به شخصیتهای سیاسی کشورهای دیگر است.در اتاقی گاهشماری ها ،تقویم های کهنی همچون تقویم دائمی معروف به اصطرلاب ١٠٠ ساله (١٤٠٠-١٣٠١) چاپ بغداد ، تقویم ٩٥ ساله هجری قمری (١٢٣٦-١٣٦٨) چاپ بغداد ، تقویم تجاری سال ١٣١٣، تقویم رفومی سال ١٢٤٥ شمسی ، گاهنامه ١٣١١ ( اهداء شده از طرف سید جلال الدین تهران به ملک الشعرا) و سکه هائی که معرف گاهشماری های مختلف است ، قرار دارد. دینار در زمان رضا پهلوی که معرف گاهشماری هجری شمسی بوده و دو سکه ی درهم در زمان های یزدگرد ساسانی و عبدالملک بن مروان اموری که یکی معرف گاهشماری یزدگردی (پارسی قدیم ) و دیگری معرف گاهشماری هجری قمری است.همچنین نام برخی دانشمندان ساعت سازی ایران همچون ابوریحان بیرونی ، اکبردانا سرشت ، سید حسن تقی زاده ، احمد بیرشک ، ذبح الله بهروز و محمد محیط طباطبائی همراه با عکس هائی قاب شده از آنها بر دیوار همان اتاق قرار دارد.اتاق پایانی این موزه مربوط به سنگ هائی از دوره های مختلف زمین شناسی است که تغییرات زمان را به صورت میلیون سالی نشان میدهد. نمونه سنگ هائی که از دوره های کامبرین ، اردویسین ، دونین ،کربنیفر، پرمین ،تریاس ،ژوراسیک ،کرتاسه ،پالئوژن و نئوژن به جا مانده است.
* 16  شعبان  در گذر تاریخ

*  درگذشت «ابن دَهّان» ادیب و شاعر مسلمان(612 ق)
اشاره:
ابوبکر، مبارک بن ابی‏طالب بن مبارک بن سعید ملقب به وجیه واسطی و مشهور به ابن دَهان، ادیب و شاعر نابینای مسلمان در جمادی الثانی 532 یا 534 ق در شهر واسط در عراق به دنیا آمد. او پس از مدتی به همراه پدر رهسپار بغداد شد و از محضر دانشمندان نام‏آوری همچون ابن خَشّاب و ابوالبرکات ابن الانباری استفاده برد و از عالمانی نظیر یحیى بن ثابت و
 احمد بن مبارک نیز حدیث شنید. او در همه‏ی علوم متدوال زمان خود از جمله فقه، تفسیر قرآن، طب و نجوم از مهارتی بسیار برخوردار بود و اشعاری دلنشین می‏سرود و به زبان‏های فارسی، ترکی، رومی، هندی و ارمنی تسلط داشت. ابن دَهّان را در هوش، دانش، فروتنی و بردباری و چیره‏دستی در علوم متداول زمان ستوده‏اند. گفته‏اند که هیچ‏گاه خشمگین نشد و حتی آن‏گاه که به عمد می‏خواستند وی را به خشم آورند موفق نگردیدند. اگرچه از آثار ابن دهّان جزء چند قصیده، اثری دیگر باقی نمانده است، اما برخی از مؤرخان معتقدند که او در علم نحو نیز دارای تألیفاتی است. ابن دَهّان سرانجام در هشتاد سالگی در بغداد درگذشت و در همان شهر به خاک سپرده شد.

*  دستیگری  و  تبعید «سیدجمال‏الدین اسدآبادی»
 به دستور «ناصرالدین شاه» (1308 ق)
اشاره:
سیدجمال الدین اسدآبادی در شعبان سال 1254 ق در اسدآباد همدان به دنیا آمد.
وی در ده سالگی همراه پدر به قزوین رفت و در مدت دو سال، در حوزه‏ی علمیه‏ی آن شهر،به فراگیری علوم اسلامی پرداخت. سیدجمال الدین سپس عازم تهران شد و در درس آقا سیدمحمدصادق طباطبائى همدانی حاضر گردید و توسط ایشان ملبس به لباس روحانیت شد. او در
 سال 1266 ق راهی نجف اشرف گردید و در محضر شیخ انصاری به کسب علوم تفسیری، حدیث، فقه، اصول، کلام، منطق، فلسفه، ریاضی، طب، هیئت و نجوم همت گماشت. سید در 1270 ق راهی هندوستان شد. وی در آنجا به سلطه‏ی استکباری انگلیس بر هند پی برد و به مقابله علیه آن پرداخت. او جهت شناسائى دنیای اسلام و راه‏های مقابله با استعمار، مسافرت‏های متعددی را به نقاط مختلف جهان انجام داد و فعالیت‏های گسترده‏ای را آغاز کرد. سیدجمال الدین اسدآبادی اتحاد
دنیای اسلام با تمسک به قرآن و نیز بیرون راندن
استعمار انگلستان ازسرزمین‏های اسلامی را می‏خواست و در این راه از هیچ تلاشی فروگذار نمی‏کرد. سید جمال الدین در
سال 1308 ق از طرف ناصرالدین شاه به خارج از کشور تبعید شد. وی در 1310 وارد مرکز
خلافت عثمانی در اسلامبول گردید، ولی بعدها
 سلطانِ عثمانی علیه او کارشکنی کرد و در سال 1314 وی را مسموم کرد و به شهادت  رسانید.
سیدجمال الدین در اسلامبول مدفون است.

*  وفات آیت الله سید محمود شاهرودی (1395 ق)
اشاره:
سید محمود فرزند سید علی در سال 1301 یا1293ه .ق در روستای «قلعه آقا عبدالله » شاهرود به دنیا آمد. در محضر ملا محمدکاظم خراسانی، آقا ضیاءالدین عرافی و میرزا حسن نائینی به مراتب عالی اجتهاد دست یافت. وی 50 سال به تدریس خارج فقه و اصول پرداخت. پس از رحلت سید ابوالحسن اصفهانی عده زیادی به تقلید از وی روی آوردند. با این حال سید محمود به زهد و تقوا شهرت داشت. وی در16 شعبان 1395ه .ق وفات یافت.

*  14   ژوئن  در گذر تاریخ

* درگذشت «ادوارد فیتز جرالد» نویسنده، مترجم و شاعر انگلیسی (1880م)

*  وقوع فاجعه هولناک طغیان رود یانگ تِسه در چین (1931م)

*  کشف نیروی بخار آب توسط
«دنیس پاپن» طبیعی‏دان فرانسوی (1707م)
 
* تولد «خانم هارِیْت بِیچراستو» نویسنده معروف آمریکایی (1811م)

* آغاز تجاوز نیروهای فرانسوی به کشور الجزایر (1830م)

* تصرف پاریس توسط ارتش آلمان نازی در جریان
جنگ جهانی دوم (1940م)

*  مرگ «ژاک ژان دو مورگان»
 باستان ‏شناس معروف فرانسوی (1924م)

*  درگذشت «خورخه بورخس» نویسنده بزرگ آمریکای لاتین (1986م)