* 8 خرداد در گذر تاریخ
* آغاز انتشار روزنامه «صور اسرافیل» در دوران مشروطه (1286 ش)
اشاره:
اولین شماره نامه هفتگی صوراسرافیل چند ماه
پس از پذیرش مشروطیت ایران در هشتم (یا یازدهم) خرداد 1286
از چاپ خارج شد و به دست مردم رسید. این روزنامه با پیشنهاد و کوشش میرزاجهانگیرخان شیرازی معروف به صور اسرافیل و علی اکبر دهخدا اداره و منتشر میشد.
جهانگیرخان این روزنامه را با هدف تکمیل معنی مشروطیت
و حمایتِ مجلس شورای ملی و کمک به روستائیان، ضعفاء، فقراء و مظلومین انتشار میداد. در آغاز، صوراسرافیل هفتهای یکبار منتشر میشد. تا آن وقت، ادبیات و انشاء ایرانی عموماً و روزنامهها، خصوصاً به طرز نگارش قدیم، سراسر الفاظ مسجَّع، پرتکلف و بیحقیقت و بدون معنی و خالی از سود و اثر بود.
این روزنامه در تغییر نگارش تأثیر فراوانی داشت. روزنامه صوراسرافیل در طول انتشار خود دچار مشکلاتی
شد. چندین بار نویسنده آن را تکفیر کردند و
چند بار بساط روزنامهنویسی آن را در هم پیچیدند. این روزنامه سرانجام پس از 32 شماره انتشار و
در پی به توپ بستن مجلس توسط محمد علی شاه قاجار
و پس از قتل میرزا جهانگیرخان، مدتی تعطیل شد
تا اینکه دهخدا آن را چند شماره در اروپا منتشر کرد و پس از مدتی برای همیشه تعطیل شد.
* تصویب قانون تأسیس دانشگاه تهران توسط مجلس شورای ملی (1313 ش)
اشاره:
به موجب قانون تأسیس دانشگاه، مصوَّب هشتم خرداد 1313،
در این تاریخ، از مدارس عالی آن زمان از قبیل دارالمعلّمین عالی، مدرسه حقوق و علوم سیاسی و
مدرسه عالی طبّ، دانشگاه تهران تشکیل شد و اجزاء مختلف آن
به سرعت ایجاد گردید. تا قبل از آن، در نقاط مختلف کشور،
مدارس قدیمهای وجود داشت که در آنها، علوم اسلامی
و بسیاری از مباحث مربوط به علوم عقلی و نقلی تدریس میشد. مجموعه این مدارس و ایجاد مدارس عالی دیگر
نظیر دارالفنون و دارالمعلّمین و همچنین لزوم وحدت و
تمرکز در اداره این مدرسههای عالی سبب شد که وزارت فرهنگ به روش جدید طرح دانشگاهی را تدوین نماید. این لایحه به مجلس شورای ملی ارسال و در هشتم خرداد 1313 به تصویب رسید.
سرانجام در تاریخ پانزدهم بهمن 1313 شمسی،
سنگ بنای دانشگاه تهران نیز گذاشته شد و پس از مدتی
به پذیرش دانشجو اقدام نمود.
* رحلت عالم امامی و فقیه اصولی
آیت اللَه «میر سید علی فانی اصفهانی»
اشاره:
آیتالله میر سیدعلی فانی اصفهانی در سال 1294 ش
در اصفهان به دنیا آمد. وی از نه سالگی
به تحصیل مقدمات علوم اسلامی روی آورد و
پس از طی مقدمات و سطوح، در محضر حضرات آیات:
سید محمد نجف آبادی و میرسیدعلی نجف آبادی
به درجات بالای علمی دست یافت. آیتالله فانی،
پس از نیل به درجه اجتهاد، از اصفهان راهی نجف اشرف
شد و در مدت اقامت سی ساله در آن شهر به تدریس فقه
و اصول، تفسیر، کلام و اخلاق و... مشغول شد.
ایشان در سال 1352 ش به ایران مراجعت نمود و
در قم به تدریس خارج فقه و اصول پرداخت. آثار باقی مانده
از آیتالله فانی اصفهانی، متجاوز از هشتاد جلد کتاب میباشد که عموماً در علوم اسلامی همچون فقه، اصول، کلام، فلسفه و تفسیر نگاشته شده است.
دستور حج و عمره، فوائد رجالیه، اربعین حدیث و تفسیر سوره فاتحه و... از جمله آثار ایشان است.
این عالم امامی و فقیه اصولی سرانجام در هشتم خرداد 1368
در 74 سالگی درگذشت.
* طوفانی با سرعت 100 کیلومتر
در ساعت شهر تهران
را به هم ریخت(1351ش)
اشاره:
این طوفان علاوه بر خسارات مالی زیاد
چهار کشته و سه زخمی باقی گذاشت.
* درگذشت حبیب الله کسمائی ، فیلمنامه نویس سینمای ایران
(1381-1309)
* جریمه بیست نوع تخلف رانندگی افزایش یافت(1352ش)
* حداکثر جریمه رانندگی
پانصد تومان شد (1354ش)
* سیل مهیب تبریز 8 کشته
برجای گذاشت و صدها خانه
ویران شد(1350ش)
* ورود اتومبیل های خارجی
به ایران جدید روزانه
به دویست دستگاه
افزایش یافت (1355ش)
* آغاز به کار
مجتمع مس سرچشمه (1361 ش)
* 29 رجب در گذر تاریخ
* وفات همسر گرامی رسولخدا، «حضرت خدیجه» به روایتی
(سه سال قبل ازهجرت)
اشاره:
حضرت خدیجه(س) پس از 25 سال زندگی مشترک با پیامبر اکرم(ص) در سن 65 سالگی، وفات یافت و
در منطقهی حَجون مکه دفن گردید. وی در سن 40 سالگی
با رسول خدا(ص) ازدواج نمود و ثمرهی ازدواج آنها،
دو پسر و چهار دختر به نامهای قاسم، عبداللَّه، زینب، رقیه، امکلثوم و حضرت فاطمهی زهرا(س) بود.
آن حضرت نخستین زنی بود که به دین اسلام گروید و
تمام اموال خود را در راه ترویج اسلام در اختیار پیامبر اکرم(ص)
گذاشت. یکی از روزهایی که در آن احتمال رحلت آن حضرت
نقل شده، 29 رجب است.
* درگذشت «ابن قُتَیبه»
محدث و ادیب (276 ق)
اشاره:
عبدالله بن مسلم دینوری معروف به ابن قُتَیبه، قرآن پژوه، محدث، شاعر و ادیب مسلمان در سال 213 ق در کوفه
به دنیا آمد. پس از تحصیل به قضاوت در دینور
(در غرب ایران) پرداخت و سپس در بغداد،
نوزده سال به تدریس، تألیف و تکمیل آثار علمی خود همت گماشت.
ابن قُتیبه به یُمن کتابهایش مورد توجه عالمان و
دانش پژوهان قرار گرفت، هرچند وی از جنجالهای زمان
دوری گزید و در کارهای سیاسی دخالت نمیکرد. تأویلُ مشکلِ القرآن، تفسیر غَریبِ القُرآن، و معانی الشِّعر
از جمله تألیفات اوست.
* رحلت آیتاللَه «سیدمحمد هادی میلانی» فقیه بزرگ و مرجع
عالی مقام شیعه (1395 ق)
اشاره:
حضرت آیت الله سید محمد هادی میلانی
در محرم سال 1313 ق در نجف، در خانوادهای اهلِ علم
و معنویت به دنیا آمد. اجداد او همه از ساداتِ حسینیِ
شهر مدینهی منوره و از فرزندانِ امام چهارم
حضرت علی بن الحسین(ع) بودند.
پس از اتمام دروس مقدماتی، به درس حضرات آیات: ابوالحسن اصفهانی، میرزای نایینی و آقاضیاءالدین عراقی حاضر شد و در طول 23 سال حضور در دروس و
محافل علمی این بزرگان، توانسته بود بر آراء و
نظرات قویترین اساتید مسلط شود. آیت الله میلانی علاوه بر مهارت در فقه، در علومی همچون فلسفه، تفسیر و علوم قرآنی نیز تبحّر داشت و این دروس را تدریس مینمود.
جلسات درس ایشان در حوزهی بزرگ نجف بسیار با شکوه
بود و شاگردان فراوانی از جمله آیات عظام:
حسین وحید خراسانی، سید عباس صدر، محمدتقی جعفری، سیدمحمدباقر طباطبائى و... در محضر درس او
به مدارج بالای علمی دست یافتند.
هم چنین آثار فراوان علمی آیت الله میلانی در کتب گوناگون
معظمٌ له متبلور شده است. محاضراتٌ فی الفِقهِ الامامیَّه
در ده جلد، قادَتُنا کیفَ نَعرِفهُم در نُه جلد و... از جمله تألیفات
این مرجع بزرگ تقلید به شمار میروند. این عالم بزرگ
در سال 1373 ق وارد شهر مشهد شده و با حضور خود،
حوزهی علمیهی مشهد را رونقی دوباره بخشید. سرانجام این عالم ربانی که در اواخر عمرِ خود،
از همراهی با نهضت اسلامی مردم علیه رژیم پهلوی غافل نبود در سال 1395 ق برابر با 1354 شمسی
در 82 سالگی دار فانی را وداع گفت و پس از تشییعی با شکوه،
در جوار مرقد مطهر امام رضا(ع) به خاک سپرده شد. گفته میشود که تأیید شرعی برای اعدام حسنعلی منصور،
نخستوزیر خائن رژیم منحوس پهلوی، از جانب آیتالله میلانی به اعضای هیئت مؤتلفهی اسلامی، صادر شده بود.
* رحلت آیتالله
«میرزا جواد سلطان القراء» (1418 ق)
* 29 می در گذر تاریخ
* تصرف بندر «قُسطَنطنیّه»
پایتخت امپراتوری روم شرقی
توسط ترکان عثمانی (1453م)
* تولد «آندره سِلِسیوس» منجم، فیزیکدان و محقق سوئدی (1701م)
* اختراع ماشین بخار توسط «دنی پاپَن» فیزیکدان فرانسوی (1707م)
* مرگ «هَمْفْری دِیوی» شیمیدان و مخترع انگلیسی و پدر الکتروشیمی (1829م)
* مرگ «اواریست گالوا»
نابغه ریاضی فرانسه (1832م)
* فتح «اِوِرِسْتْ»
مرتفعترین قله جهان (1953م)
* حمله هواپیماهای جمهوری خواهان اسپانیا به ناو آلمانی (1937م)
* تولد باب هوپ (2003-1903)
* اختراع بالگرد توسط «سیکورِسکی» مبتکر لهستانی (1908م)