* اول  اردیبهشت درگذر تاریخ

* درگذشت «ملک‏الشعراء بهار» ادیب و سیاستمدار (1330 ش)
اشاره:  
استاد محمدتقی بهار پسر ملک الشعرا محمد کاظم صبوری در سال 1266 ش در مشهد به دنیا آمد. از هفت سالگی به سرودن شعر روی آورد و از مظفرالدین شاه در 18 سالگی لقب ملک الشعرایی گرفت. وی از محضر ادیب نیشابوری استفاده برد و علی‏رغم منع پدر از سرودن شعر، به دلیل علاقه و استعداد ذاتی، به این هنر گرائید.
 محمدتقی بهار پس از مرگ پدرش دنبال تکمیل تحصیلات علمی را به منظور تقویت بنیه‏های شاعری گرفت و به مرور سرآمد همه شاعران معاصر ایران گردید، تا جایی که به عنوان آخرین استاد شعر کلاسیک فارسی شناخته شد و آوازه جهانی پیدا کرد. بهار بعدها به
 خدمت  دولت درآمد و پس از مدتی ا شتغا ل د ر مناصب دولتی، در سلک آزادی خواهان و مشروطه‏طلبان جای گرفت.
 بهار فعالیت‏های سیاسی خود را از آغاز
نهضت مشروطه آغاز کرد و در این راه متحمل
رنج زندان و تبعید و آوارگی گردید. در همه این احوال از آن روزها و شب‏ها که ملک الشعرا بهار، عمر خود را در زدوخوردهای سیاسی و روزنامه‏نگاری و حبس و تبعید و خدمت در مجلس شورای ملی می‏گذرانید تا آن ساعت‏ها که با لحن دلچسب و سخنان دل‏انگیز و اشارات دلنشین خود در کلاس درس اشتغال داشت، حتی در ایام بیماری و آخرین روزهای زندگی،
 ذهن خلاقش از آفرینش معانی و موضوعات جدید باز نایستاد و مجموعه‏های شعری پدید آورد. از لحاظ ادبی نیز اهمیت شعر بهار بیشتر از آن جهت است که او زبان فصیحِ پیشینیان را به بهترین و دل انگیزترین صورت در سخن خود به کار برده است. بهار با اطلاع وافری که از زبان فارسی و ادبیات قبل از اسلام داشت، به خلق ترکیبات جدید و وارد کردن بسیاری از لغات متروک لهجه‏های کهن درآثار خود توفیق یافت. تصحیح و حاشیه تاریخ سیستان و مجملُ‏التواریخ و تألیف سبک‏شناسی نثر فارسی و دیوان اشعار و چند نوشتار سیاسی از جمله آثار اوست. استاد محمدتقی بهار سرانجام در اول اردیبهشت 1330 ش در 64 سالگی
به مرض سل درگذشت.
* اعزام روحانیون به سربازی پس
از ماجرای حمله به مدرسه فیضیه
(1342 ش)
اشاره:
تهاجم وحشیانه مزدوران بعث رژیم پهلوی به
مدرسه فیضیه در دوم فروردین 1342، عکس‏العمل شدید مراجع عظام، طلاب و فضلای حوزه و مردم مسلمان را به دنبال آورد. با گسترش تظاهرات و حمایت‏های گسترده از طرف اقشار مختلف مردم و علما و مراجع داخل و خارج کشور، رژیم درمانده، دست به یک سلسله حرکت‏های ایذایی زده و
جنگ روانی حساب شده‏ای را از طریق رسانه‏های گروهی آغاز کرد. یکی از این حرکت‏ها، طرح مسئله اعزام طلاب به سربازخانه‏ها بود که در تاریخ
اول اردیبهشت 1342 به صورت وحشیانه‏ای انجام گرفت. مأموران حکومتی در کوچه و خیابان به دستگیری طلاب جوان پرداخته و ضمن نادیده انگاشتن معافیت تحصیلی آنان، این افراد را به پادگان‏ها
اعزام می‏کردند.
 در واکنش به این عمل،حضرت امام خمینی(ره) به طلاب فرمودند: «شما هر کجا باشید، سربازان امام زمان هستید. رسالت سنگینی که بر عهده دارید روشن ساختن و آگاه کردن سربازان و درجه‏داران است. خود را از نظر روحی و جسمی قوی سازید.» اعزام روحانیان به سربازی نه تنها باعث هضم آنان در سربازخانه‏ها نشد، بلکه آنها در آن وضعیت نیز به مبارزات روشنگرانه خود ادامه دادند و این‏گونه شد که در پادگان‏ها و در میانه بدنه ارتش هم نهضت اسلامی و امام خمینی(ره) یارانی پیدا کرد که در تداوم و پیروزی انقلاب، مثمر ثمر بود.

* رحلت فقیه بزرگوار آیت‏ الله
«میرزا علی غروی علیاری تبریزی» (1376 ش)
اشاره:
آیت‏الله حاج میرزا علی غروی علیاری تبریزی در سال 1280 ش (1319 ق) در بیت علم و تقوا در تبریز زاده شد. او که از نوادگان عالم بزرگ و
 فقیه جلیل، آیت‏الله حاج ملاعلی علیاری بود، پس از پشت سر گذاشتن دروس مقدماتی، راهی نجف اشرف گردید و سالیان بسیار در محضر حضرات آیات:
سید ابوالحسن اصفهانی، ضیاء الدین عراقی، میرزای نائینی، سید ابوتراب خوانساری و سیدعلی آقا قاضی، زانوی ادب زد.
وی در این دوران، مبانی علمی خود را در اخلاق، فقه، اصول، کلام، رجال، عرفان، حکمت و فلسفه استوار ساخت و درجوانی به دریافت اجازات متعدد روایی و اجتهادی از علمای بزرگ نجف نائل آمد. معظم له در 31 سالگی به درخواست جدّ عالی قدرش، آیت‏الله محمد حسن علیاری به تبریز بازگشت و به مدت 65 سال به تحقیق، تدریس، تألیف و پرورش شاگردان اشتغال ورزید. از آن فقیه سترگ نوشتارهای فراوانی به جای مانده که تقریرات درس خارج
 فقه حضرات آیات: عراقی، نائینی، سیدابوالحسن اصفهانی و نیز شرح عروة الوثقی در 15 جلد از آن جمله است. آیت‏اللَّه علیاری سرانجام در چنین روزی برابر با
 13 ذی‏حجّه 1417 ق در 96 سالگی درتبریز بدرود حیات گفت و پس از تشییعی با شکوه، در
 حرم حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد.

* روز بزرگداشت شیخ اجل «مصلح‏الدین سعدی شیرازی»
اشاره:
شیخ مصلح الدین سعدی شیرازی در حدود
 سال 606 ق در میان خاندانی از عالمان دین در شیراز ولادت یافت. وی در اوان جوانی برای تحصیل علوم ادبی و دینی راهی نظامیه بغداد شد و سپس به عراق و شام و حجاز سفرکرد. سعدی در اواسط قرن هفتم به شیراز بازگشت و منظومه حِکمی بوستان را در
سال 655 ق و گلستان را در مواعظ و حِکم به نثر مُسجّع و آمیخته با قطعات اشعار دل‏انگیز در سال656 ق، نگاشت. وی از آن پس، قسمت عمده عمر خود را در زادگاه خود گذراند تا این که در سال 691 ق
در 85 سالگی درگذشت و در خانقاه خود به خاک سپرده شد.
در سخن سعدی، غزل عاشقانه آخرین حد لطافت و زیبایی را درک کرده و لطیف‏ترین معانی در ساده‏ترین، فصیح‏ترین و کامل‏ترین الفاظ آمده است. سعدی در حکمت و موعظه و ایراد حِکَم و امثال از هر شاعر پارسی گوی موفق‏تر است و نثر مزین و آراسته و شیرین و جذاب او در گلستان، بهترین نمونه نثرهای فصیح فارسی می‏باشد. در جمهوری اسلامی ایران،
 اول اردیبهشت به عنوان روز سعدی نامگذاری شده است که همه ساله در مراسم‏های ویژه، گرامی
داشته می‏شود.
* سازمان تعاون مصرف شهر و روستا با سرمایه پانصد میلیون ریال با یازده فروشگاه در تهران و شهرستانها کار خود را آغاز کرد.(1352ش)
اشاره:
سازمان تعاون مصرف شهر و روستا با سرمایه
پانصد میلیون ریال با یازده فروشگاه در تهران و شهرستانها کار خود را آغاز کرد. دکتر باقر عاقلی مدیر عامل سازمان مزبور اعلام نمود این سازمان پلی مطمئن بین شهر و روستا خواهد بود.

*  21 جمادی الثانی در گذر تاریخ
* درگذشت «محسن بن علی تنوخی» ادیب، شاعر و مورخ مشهور مسلمان
(384 ق)
اشاره:
محسن بن علی تنوخی ادیب و مورخ مسلمان در شعر و ادب، استعداد سرشاری داشت و اشعار بسیاری از خود بر جای گذاشت.
تنوخی در مدتی کوتاه، مراتب علمی و دینی متداولِ زمانِ خود را طی کرد و سپس به شغل قضاوت پرداخت. کتاب الفَرَجُ بَعد الشِّدَّة، شامل مجموعه‏ای از وقایع تاریخی و اجتماعی آن دوران است که وی آن را با دقت و ظرافت خاصی تألیف کرده است. هم‏چنین کتاب دیگر تنوخی، المساجد نام دارد که حاوی حکایات و فرازهای اخلاقی است.

* رحلت عالم ربانی، آیت‏الله
«سید محمد حسن میرجهانی»(1413ق)
اشاره:
حاج سید محمد حسن میرجهانی طباطبایى اصفهانی فرزند میرسید علی در ذیقعده‏ی سال 1319 ق
در یکی از روستاهای اصفهان و بیت دانش و تقوا چشم به جهان گشود. ایشان پس از فراگیری علوم مقدماتی در اصفهان، به حوزه‏ی علمیه‏ی نجف اشرف هجرت کرد و پس از بهره‏گیری از درس حضرات آیات: آقا ضیاءالدین عراقی، سید ابوالحسن اصفهانی و
شیخ عبدالله مامقانی، به مدارج بالای علمی دست یافت. آیت الله میرجهانی سپس راهی مشهد مقدس گردید و به هدایت و ارشاد مردم و تألیف و تصنیف پرداخت. از آثار این عالم فرزانه می‏توان به کتاب‏های مصباحُ البلاغه در 2 جلد، نوائبُ الدُّهور در 4 جلد، ولایت کلّیه در 2 جلد و چندین اثر دیگر اشاره کرد. از ویژگی‏های آیت اللَّه میرجهانی، عشق به آستان اهل بیت(ع) زهد و قناعت، تقوا و تَهجُّد و کوشش در تألیف کتب اسلامی تبلور بیشتری دارند. این عالم ربانی در 94 سالگی بدرود حیات گفت و در جوار مقبره‏ی علامه مجلسی در اصفهان به خاک سپرده شد.
رحلت عالم ربانی، آیت‏الله «سید محمد حسن میرجهانی»(1413ق)
حاج سید محمد حسن میرجهانی طباطبایى اصفهانی فرزند میرسید علی در ذیقعده‏ی سال 1319 ق در یکی از روستاهای اصفهان و بیت دانش و تقوا چشم به جهان گشود. ایشان پس از فراگیری علوم مقدماتی در اصفهان، به حوزه‏ی علمیه‏ی نجف اشرف هجرت کرد و پس از بهره‏گیری از درس حضرات آیات: آقا ضیاءالدین عراقی، سید ابوالحسن اصفهانی و شیخ عبدالله مامقانی، به مدارج بالای علمی دست یافت. آیت الله میرجهانی سپس راهی مشهد مقدس گردید و به هدایت و ارشاد مردم و تألیف و تصنیف پرداخت. از آثار این عالم فرزانه می‏توان به کتاب‏های مصباحُ البلاغه در 2 جلد، نوائبُ الدُّهور در 4 جلد، ولایت کلّیه در 2 جلد و چندین اثر دیگر اشاره کرد. از ویژگی‏های آیت الله میرجهانی، عشق به آستان اهل بیت(ع) زهد و قناعت، تقوا و تَهجُّد و کوشش در تألیف کتب اسلامی تبلور بیشتری دارند. این عالم ربانی در 94 سالگی بدرود حیات گفت و در جوار مقبره‏ی علامه مجلسی در اصفهان به خاک سپرده شد.
* 21 آوریل در گذر تاریخ
*  به سلطنت رسیدن اولین پادشاه انگلستان (827م)

* تولد «هیپولیت تِن» مورخ و ادیب معروف فرانسوی (1828م)

* آغاز دومین جنگ امپراتوری ایران و روم در زمان پادشاهی ساسانیان (359م)

* مرگ «ژان باتیست راسین» شاعر و درام نویس بزرگ فرانسوی (1699م)

* مرگ «مارک توایْن» نویسنده و داستان‏ نویس معروف آمریکایی (1910م)
* درگذشت دکتر «کلیم صدیقی»
رهبر پارلمان مسلمانان انگلستان (1995م)

* درگذشت علامه اقبال لاهوری،
متفکر برجسته پاکستانی (1938م)