16 بهمن- 5 ربیع الثانی 1435- 5 فوریه
* 16 بهمن در دفاع مقدس
* شهادت شهید احمد قاسمی (1359ش)
اشاره:
شهید احمد قاسمی یکی از گلهای پرپرشده روحانیت است که در پنجم اردیبهشتماه سال ۱۳۴۰ش در روستای سقی از توابع شهرستان گناباد چشم به جهان هستی گشود. دوران طفولیت را در کانون مهر و محبت والدینی متدین، پاک و ساده سپری نمود. در هفتمین بهار زندگیاش راهی مدرسه شد تا الفبای رشد و کمال را بیاموزد و برای آینده اسلام فرد مؤثری باشد. پس از گذراندن تحصیلات اولیه، جذبه محبت سالار عشق به او مهلت نداد و احمد را حجرهنشین دلدار کرد. تحصیلات حوزوی را در مدرسه علمیه امام رضا (ع) شهرستان گناباد آغاز نمود سپس برای ادامه تحصیل به مشهد مقدس هجرت کرد. وی در مشهد در دروس حضرت آیتالله العظمی خامنهای (حفظهالله) شرکت میکرد و با بعضی از روحانیون چون شهید معظم، حجتالاسلام والمسلمین کامیاب و حجتالاسلام والمسلمین فرزانه و حجتالاسلام والمسلمین عجم در ارتباط بود. در مجالس مهم و محافل مذهبی و سیاسی شرکت میکرد و یکی از پایهگذاران این مجالس ارزشمند بود. مخالفت با گروهکهای معاند اسلام و انقلاب، بحث و جدل با منافقین و مخالفت با بنیصدر از جمله فعالیتهای این روحانی انقلابی بود. با شروع جنگ تحمیلی، فرمان جهاد پیر جماران، خمینی کبیر (قدسسره) را لبیک گفت و عازم جبهههای نبرد حق علیه باطل شد. دو بار در میدان عشق و جانبازی حضور پیدا کرد تا اینکه در تاریخ شانزدهم بهمنماه سال ۱۳۵۹ هجری شمسی در سن نوزده سالگی بر اثر اصابت ترکش خصم به بدن این سرباز فداکار امام زمان (عج) در منطقه عملیاتی میمک، به آرزوی دیرینه خود رسید و در جوار اولیای الهی در غرفههای بهشتی قرار گرفت. بعد از شهادت احمد، برادرانش اسلحه او را به دوش گرفتند و عازم میدان جهاد شدند. مفقودالاثر قاسمی دومین ایثارگر از این خانواده میباشد که در ۴ خردادماه ۱۳۶۱ش در جبهههای نبرد مفقودالاثر گردیده است.
* 16 بهمن در گذر تاریخ
* انتخاب مهندس «مهدی بازرگان» به عنوان رییس دولت موقت انقلاب اسلامی (1357 ش)
اشاره:
مهمترین واقعه پس از ورود امام خمینی(ره) به ایران، انتخاب مهندس مهدی بازرگان به عنوان رییس دولت موقت بود. در پی جلسه اعضای شورای انقلاب، به پیشنهاد اعضا و موافقت حضرت امام، مهندس مهدی بازرگان، رهبر ملیگرایان و نهضت آزادی، به ریاست دولت موقت انقلاب اسلامی انتخاب شد و مأمور تشکیل کابینه گردید. امام در حکم انتصاب مهندس بازرگان، تصریح نمودند که اعضای دولت موقت بدون در نظر گرفتن وابستگی حزبی و بر اساس صلاحیت و کفایت و توانایی برای اداره امور انقلاب انتخاب شوند. ولی بازرگان برخلاف تأکید امام، همه وزرای کابینه را از میان لیبرالها و ملی گرایان برگزید و جملگی از اعضای نهضت آزادی ایران و جبهه ملی بودند. سیاست هیئت دولت موقت در طول نه ماه کار خود، در چندین مسأله از قبیل: تأکید بر کلمه جمهوری اسلامی، مجلس خبرگان قانون اساسی، پاکسازی عناصر فاسد و طاغوتی و جایگزینی افراد صالح و نیز برخورد با ضد انقلاب، سلطنتطلب و تجزیهطلبها و برخی موارد سیاست خارجی، با رهنمودهای حضرت امام خمینی منافات داشت. تا این که دولت موقت در پانزدهم آبان 1358، پس از تسخیر لانه جاسوسی آمریکا در تهران، به صورت دستهجمعی استعفا دادند و زمینه برای انتخابات ریاست جمهوری مهیا گردید. حضرت امام مدتها پس از استعفای بازرگان چندین بار در سخنرانیهای خود گفتند: انتخاب بازرگان اشتباه بود و من قلباً راضی به این امر نبودم.
* اعتراف سازمان سیا بر ناکامی در پیشبینی مسائل انقلاب اسلامی ایران (1357ش)
اشاره:
مسؤولین سازمان سیا اعتراف کردند: این سازمان در رابطه با پیشبینی مسائل ایران ناکام بوده است. چیزی که ما پیشبینی نمیکردیم این بود که یک پیرمرد 78 ساله پس از 14 سال تبعید، مردم ایران را به این شکل به هم پیوند بزند.
* اعلان رسانه های گروهی آمریکا بر قطع حمایت از دولت «بختیار» (1357 ش)
اشاره:
امام در مصاحبه ای با خبرنگاران داخلی و خارجی نظر خودشان را بیان کردند و فرمودند که من سلطنت شاه را قانونی نمی دانم. در همین روز 35 هزار آمریکایی، خاک ایران را ترک کردند. رسانه های جمعی اعلام کردند دولت آمریکا تماس خود را با شاه قطع کرده است و حتی اردشیر زاهدی، سفیر او را که خود را به آمریکا نزدیک می دانست نپذیرفته اند. شاپور بختیار اعلام کرد که حاضر به همکاری با طرفداران امام خمینی است.
* عزیمت هشت هزار یهودی از ایران به اسراییل در پی فراگیری نهضت اسلامی ایران (1357 ش)
* درگذشت استاد «علی اکبر کسمایی» مترجم و نویسنده بنام ایران (1372 ش)
اشاره: استاد علی اکبر کسمایی در دی ماه 1299 ش در تهران متولد شد و پس از اخذ لیسانس در رشته معقول و منقول، برای ادامه تحصیل در روزنامهنگاری به مصر رفت. این سفر فرصتی بود تا هم با استادان نامدار مصری مثل طه حسین، توفیق الحکیم و عباس عقاد آشنا شود و هم در زبان و ادبِ عرب، تبحّر و مهارت یابد. کسمایی پس از بازگشت به ایران در زمینههای روزنامه نگاری و روابط عمومی به کار پرداخت و مدتی سردبیر برخی مجلات شد. او به همکاری با روزنامه اطلاعات پرداخت و پنجاه سال با این روزنامه همکاری کرد. کسمایی به زبانهای فرانسوی، انگلیسی و عربی تسلط داشت و علاوه بر کتابهایی که تألیف کرده است، چند کتاب از این زبانها به فارسی ترجمه کرده است که تألیف عشق بزرگان، علل شکست آلمان و جاسوس انگلیسی، ترجمه گلهای وحشی و احوال و آثار فرانکلین از آن جملهاند. وی سرانجام در 16 بهمن 1372ش در 73 سالگی درگذشت.
* رحلت حجتالاسلام و المسلمین «جلیل هنروَر خویی» (1376 ش)
اشاره: حجتالاسلام حاج شیخ جلیل هنرور خویی در سال 1305 ش (1345 ق) در شهرستان خوی در آذربایجان غربی به دنیا آمد و در نوجوانی به فراگیری علوم دینی اشتغال ورزید. وی در مدت چهارده سال، ادبیات و سطوح عالی فقه و اصول را به خوبی آموخت و از سال 1337 ش، مدیریت یکی از مدارس علمیه شهر را به مدت بیست سال بر عهده گرفت. وی در این مدت و تا پایان عمر، به تدریس علوم دینی پرداخت و دهها نفر از فضلا و طلاب را تربیت نمود. وی از بام تا شام را یکسره به تدریس معارف اهل بیت، گرهگشایی از کار مردمان، پاسخگویی به مشکلات دینی مردم و اداره مساجد و مدارس میگذراند و اوقات بیکاری را مصروف مطالعه کتابهای مختلف مینمود. از این رهگذر، بر تفسیر، تاریخ، حدیث و ادبیات عرب و عجم تسلطی فراوان داشت و همه مطالب را به حافظه خود سپرده بود. از حجت الاسلام هنرور خویی که از برخی علمای قم و نجف اجازات متعدد داشت، کتاب توضیح الاسماء در بیان وجه تسمیه پیامبران و امامان و علمای شیعه و سنّی و نیز شرح حال یکی از علمای بزرگ برجای مانده است. وی سرانجام در 16 بهمن 1376ش برابر با 7 شوال 1418ق در 71 سالگی رحلت کرد و در خوی به خاک سپرده شد.
* فرزند سفیرکبیر آلمان در ایران هنگام پاک کردن اسلحه شکاری خود کشته شد(1350ش)
* پیروزی خانم مارگارت تاچر در انتخابات (1353ش)
اشاره:
در انتخابات انگلستان خانم مارگارت تاچر که 49 سال دارد و زمانی وزیر فرهنگ بود در اولین دور انتخابات حزب محافظه کار با 130 رأی در مقابل 119 رأی ادوارد هیث نخست وزیر سابق و رهبر حزب محافظه کار انگلستان را شکست داده خود به رهبری حزب محافظه کار رسید
* مدیرعامل صندوق بین المللی پول در رأس یک هیئت وارد تهران شد(1353ش)
* هواری بومدین رئیس شورای انقلاب و رئیس شورای وزیران الجزایر گفت، خود را از ایران و ایران را از خود می دانیم(1353ش)
* در تمام شهرستانها، راهپیمائی و تظاهرات به طرفداری آیت الله خمینی و علیه رژیم و دولت بختیار همچنان ادامه دارد(1357ش)
* متن فرمان امام خمینی برای تعیین مهندس مهدی بازرگان به عنوان رئیس دولت موقت (1357ش)
اشاره:
متن فرمان به این شرح است: بسم الله الرحمن الرحیم. جناب آقای مهندس مهدی بازرگان بنابر پیشنهاد شورای انقلاب بر حسب حق شرعی و حق قانونی ناشی از آراء اکثریت قاطع قریب به اتفاق ملت ایران که طی اجتماعات عظیم و تظاهرات وسیع و متعدد در سراسر ایران نسبت به رهبری و جنبش ابراز شده است. و به موجب اعتمادی که به ایمان راسخ شما به مکتب مقدس اسلام و اطلاعی که از سوابقتان در مبارزات اسلامی و ملی دارم جنابعانی را بدون در نظرگرفتن روابط حزبی و بستگی به گروهی خاص مأمور تشکیل دولت موقت می نمایم تا ترتیب اداره امور مملکت و خصوصاً انجام رفراندوم و رجوع به آراء عمومی ملت درباره تغییر نظام سیاسی کشور به جمهوری اسلامی و تشکیل مجلس مؤسسان از منتخبین مردم جهت تصویب قانون اساسی جدید را بدهید. مقتضی است که اعضای دولت موقت را هرچه زودتر با توجه به شرایطی که مشخص نموده ام تعیین و معرفی نمائید. کارمندان دولت و ارتش و افراد ملت با دولت موقت شما همکاری کامل نموده و رعایت انضباط را برای وصول به اهداف مقدس انقلاب و سامان یافتن امور کشور خواهند نمود. موفقیّت شما و دولت موقّت را در این مرحله حساس تاریخی از خداوند متعال مسئلت می نمایم. روح الله الموسوی الخمینی
* بازرگان نخست وزیر موقت، برنامه و وظایف دولت موقت را بیان کرد(1357ش)
اشاره:
و گفت از وظایف عمده دولت موقت اینست که یک همه پرسی برپا کند تا نظر مردم را درباره تغییر رژیم و تحول آن به جمهوری دموکراتیک اسلامی بپرسد. سپس این وظیفه را خواهد داشت که انتخابات مجلس مؤسسان را برگزار کند مجلسی که قانون اساسی آینده را تدوین خواهد کرد و وظیفه سوم نیز انتخابات برای مجلس خواهد بود که به موجب قانون اساسی جدید تشکیل می شود و پس از تشکیل این مجلس دولت رسمی تعیین خواهد شد.
* مجلس شورای ملی در جلسه علنی خود لوایح: انحلال سازمان اطلاعات و امنیت کشور و محاکمه نخست وزیر و وزیران و مقامات عالی رتبه را به تصویب رساند(1357ش)
* دیوان عالی کشور پاکستان حکم اعدام ذوالفقار علی بوتو را تأیید کرد(1357ش)
* امام خمینی طی اطلاعیه ای از احساسات پاک مردم به مناسبت بازگشت به وطن تشکر کردند(1357ش)
* خسرو قشقائی پس از 25 سال تبعید به ایران بازگشت(1357ش)
* 33 نفر از دانشجویان هندی به جرم برپایی تظاهرات علیه محمدرضا پهلوی در مقابل سفارت ایران دردهلی نو و کنسولگری ایران در بمبئی توسط پلیس هند دستگیر شدند.(1356ش)
اشاره:
همچنین بنابر خبرگزاری رویتر، 105 نفر از تظاهر کنندگان که در تظاهرات قبل دستگیر شده بودند آزاد شدند؛ اما قاضی شهر دهلی نو از آزادی تظاهر کنندگان ایرانی تا زمانی که هویت واقعی خود را افشا نکنند، خودداری کرد.
* روزنامه تایمز چاپ لندن مقاله ای به قلم «لرد چالفنت » به چاپ رساند(1356ش)
اشاره:
و از قول نویسنده این مقاله که در پی سفرش به ایران از مسائل جاری این کشور آگاه شده بود، نوشت : «وی به خوبی آگاه است که در ایران عمل خلاف حقوق بشر انجام می گیرد و هنوز در مورد زندانیان سیاسی شکنجه اعمال می شود و آزادی مطبوعات وجود ندارد»
* در پی تظاهرات دانشجویان در اعتراض به سفر فرح دیبا به شمال هند، میان تظاهرکنندگان و مأموران درگیری ایجاد شد و 14 نفر از افراد پلیس مجروح گردیدند. (1356ش)
* 5 ربیع الثانی در گذر تاریخ
* درگذشت «خرقی مروزی» ریاضی دان (532ق)
اشاره:
او از مردم خرق، از توابع مرو، و از دانشمندان علم ریاضى و مولفان مشهور در تاریخ و جغرافیا و ریاضى بود. خرقى در دربار خوارزمشاهیان مقامى بلند داشت و از معدود دانشمندان عصر انحطاط علوم در تمدن اسلامى است. آثار وى: «منتهى الادراک»؛ «التبصره فى علم الهیئه».
* انتشار روزنامه ی «وقایع اتفاقیه» به دستور امیرکبیر (1267ق)
اشاره:
نخستین روزنامهی فارسی زبان ایران در ابتدا «اخبار دارُ الخلافه» نام داشت و از شمارهی دوم به وقایعِ اتّفاقیّه تغییر نام یافت. انتشار این روزنامه در سومین سال سلطنت ناصرالدین شاه قاجار و به دستور میرزاتقی خان امیرکبیر، صدر اعظم با کفایت آن دوره آغازشد. مدیریت و سردبیری این روزنامه بر عهدهی حاج میرزا تذکرهچی بود و اخبار آن هم تحت نظارت امیرکبیر گردآوری میشد. مطالبی که در این روزنامه چاپ میشد اخباری از دولت ایران، جهان و ترجمهی مقالات علمی از مطبوعات اروپا و نیز آگهی بود. چهل و یک شماره ازاین روزنامه در عصر صدارت امیرکبیر منتشر شد و چهل و نهمین شمارهی آن حاوی خبر قتل این شخصیت کاردان و میهن دوست بود. وقایع اتفاقیه تا 472 شماره منتشر شد و بعدها تحت نامهای دیگری از جمله روزنامهی دولت عِلیّهی ایران منتشر گردید.
* 5 فوریه در گذر تاریخ
* مرگ «جوسْتْ وَندل» شاعر و درام نویس بزرگ هلندی (1679م)
* کشف گاز کربنیک توسط «جوزف بلاک» شیمیدان انگلیسی (1757م)
* کشف کشور «سیرالئون» در غرب قاره افریقا (1460م)
* تولد «هنری هرْتْزْ» فیزیکدان و ریاضیدان آلمانی (1857م)
* درگذشت «توماس کارْلایِل» نویسنده و متفکر انگلیسی (1881م)
* اعلام جمهوری مکزیک در قاره امریکا (1917م)