اگر روي آوردن به سيگار در دوران نوجواني انجام گيرد، بنابراين كنار گذاشتن آن دشوارتر و احتمال اينكه بعد از ترك اعتياد اعضاي بدن سالم نمانند خيلي زياد است؛ ازاين‌رو پيشگيري اوليه هزينه كمتري به همراه داشته و مؤثرتر است.
براي آنكه اعتياد، به يك بيماري كودكانه تبديل نشود، بايد تمام تلاشمان را به سمت يك هدف متمركز كنيم: جوانان نبايد شروع به سيگار كشيدن كنند.
سيگار اغلب به جذبه و موفقيت ربط داده مي‌شود. از هر دو كودك يك نفر در دوران نوجواني به دام سيگار مي‌افتد تا اطرافيان را مبهوت خود كند، از ديگران تقليد كند و آن‌را سمبل عبور به دوران بزرگسالي و استقلال مي‌داند. چنانچه شما والدين سيگار مي‌كشيد، بايد از خود بپرسيد چگونه فرزندتان را از سيگار كشيدن منصرف كنيد، چه زماني اين موضوع را پيش بكشيد و چه گفت‌وگويي را درپيش گيريد.
در 80درصد موارد افراد سيگاري نخستين سيگار را در دوران نوجواني كشيده‌اند.
زمـــاني‌كــه فرزندان ما كمابيش به توصيه‌ها، ممنوعيت‌ها و توجيهات پزشكي توجه مي‌كند، بهترين زمان براي پيشگيري است. به‌طوركلي مي‌توان به اختصار آنان را به 3 گروه سني تقسيم كرد و در هر سن از روشي استفاده كرد.
البته براي صحبت كردن با آنان در مورد اين موضوع سن ايده آلي وجود ندارد؛ هر چه زودتر در مورد آن صحبت شود بهتر است. با اين‌حال، كودك بنا به سنش حرف‌شنوي متفاوتي دارد.
دوران كودكي
از سن 8 تا 12 سالگي كودكان به حد كافي ديد صريح و روشني از سيگار دارند. آنها مي‌دانند كه سيگار براي سلامتي مضر است، بوي بدي مي‌دهد و چشم‌ها را مي‌سوزاند. كودك با چشمان خود مي‌بيند كه افراد سيگاري خانواده به سختي آن‌را ترك مي‌كنند. در اين سن، كودك تشنه آگاهي در مورد همه موضوعات است. از اين‌رو بايد بتوان در مورد اثرات مضر سيگار روي دستگاه تنفسي- تصوير نايژه‌هاي يك فرد سيگاري- و تمام اعضاي بدن و مواد مضري كه در دود سيگار وجود دارد با او صحبت كرد.
دوران نوجواني
در اين سن، گاه گفت‌وگو با والدين دشوار است (نوجوان در اين سن والدينش را مظهر قدرت و اقتدار مي‌بيند و مي‌خواهد از اين اقتدار رهايي يابد.)، شخصيت آنان همانند بدنشان كاملا شكل مي‌گيرد، استدلال علمي و عقلاني بازتاب كمتري دارد، احتمال ابتلا به سرطان كاملا بعيد به‌نظر مي‌رسد و سيگار كشيدن مربوط به ميهماني‌ها و جشن‌ها و زماني كه براي رفع خستگي در كنار دوستانشان هستند، مي‌شود. از اين‌رو بهتر است دلايلي كه او به سيگار كشيدن وامي‌دارد تحليل كنيد و او را بر آن داريد از خود بپرسد كه آيا واقعا به سيگار كشيدن نياز دارد؟ در سني كه او به‌دنبال مدل‌هاي جديد هويت مي‌گردد بايد از استدلال‌هاي روانشناختي بهره گيريد و « سيگار» را از چشم او بيندازيد.
• سيگار به معناي آزادي نيست بلكه بدترين نوع وابستگي‌هاست. سيگاري‌ها به بندهايي كه سيگار به دور آنها پيچيده است افتخار نمي‌كنند.
•سيگار كشيدن مسيري ضروري به دوره بزرگسالي نيست: پك‌زدن به سيگار چيزي شبيه به مكيدن انگشت شست است كه لذت دهاني به‌‌همراه دارد.
• سيگار كشيدن هزينه گزافي به همراه دارد: با توجه به مقدار پول توجيبي‌اي كه دريافت مي‌كنند، خريد پاكت‌هاي سيگار مي‌تواند مقدار قابل‌توجهي از پولشان را مصرف كند و خريد سي دي، بازي‌هاي ويدئويي، لباس و چيزهاي ديگر را كاهش مي‌دهد.
• سيگار كشيدن وسيله‌اي براي جذبه و اغواگري نيست: بوي باقيمانده سيگار روي لباس يا بدن، دندان‌هاي زرد و نفس فرد سيگاري حقيقتا نشانگر جذبه نيست.
• تأثير سيگار روي فعاليت‌هاي ورزشي (كم آوردن نفس) همچنين مي‌تواند استدلال مهمي باشد.
اواخر سن بلوغ
در اين سن، تحولات دوران بلوغ به‌طور طبيعي رايج‌تر هستند. در اين دوره نوجوان توجه بيشتري به استدلال‌هاي علمي نشان مي‌دهد. با اين استدلال كه سيگار موجب مرگ مي‌شود فرد غيرسيگاري را در انتخابش تقويت كنيم و در مورد فرد سيگاري بهتر است وابستگي او را تجزيه و تحليل كنيم و از اثرات سيگار كه موجب افزايش خطر بيماري‌هاي قلبي و عروقي مي‌شود با او صحبت كنيم.
فرزند شما در هر سني كه باشد، نقش و تصوير والدين و نزديكان بسيار مهم است. با گوش دادن به حرف‌هايش، با همراهي او در امتناع از سيگار كشيدن و يا ترك كردن سيگار، شما نخستين مخاطبان او خواهيد بود و با سيگار نكشيدن و يا ترك كردن سيگار مي‌توانيد الگوي كاملي برايش باشيد.
سيگار يا تلفن همراه
خبر خوب از انگلستان حاكي از آن است كه نوجوانان كمتر از گذشته به سمت سيگار مي‌روند وهمچنين تعداد جواناني كه صاحب يك دستگاه تلفن همراه هستند بيش از پيش رو به افزايش است. اين دو تمايل بارز از سال1996 مي‌تواند به يكديگر مرتبط باشد. فرضيه منتشر شده از كميته مبارزه با سيگار با خرسندي اعلام مي‌دارد كه جوانان به تلفن همراه بيشتر از سيگار «وابسته» هستند.
ارقام منتشر شده در روزنامه پزشكي انگلستان شيوا و رسا است. بين سال‌هاي 1996 و1999، درصد نوجوانان سيگاري 15 ساله از 30درصد به 23درصد كاهش داشته است. با شروع سال 90 گرايش واقعي از سيگار به سمت موبايل مشاهده شده است. در عين حال، درصد جواناني كه داراي تلفن همراه هستند به سرعت افزايش يافته و در گروه سني 15 تا 17 سال به 70درصد رسيده است.
آيا موبايل نماد جديدي از سركشي در جوانان است؟
سيگار و موبايل دو محصولي هستند كه نماد ترك دنياي كودكي و ورود به زندگي بزرگسالي هستند.
در گذشته، تبليغاتي كه براي سيگار صورت مي‌گرفت دربردارنده مفاهيمي چون آزادي، استقلال و سركشي بود. امروزه، همان ويژگي‌ها به موبايل نسبت داده مي‌شود. اما در جايي كه تصوير و حركات فرد سيگاري تا اندازه‌اي از مد افتاده هستند، تلفن همراه با تكنولوژي مدرنش درخشيده و قلمرو جديدي را براي تسخير نويد مي‌دهد.
همشهري آنلاين- ترجمه سپيده حسينعلي عراقي