26 آبان - 13 محرم -17 نوامبر

* 26 آبان دردفاع مقدس

* عملیات سوسنگرد 2 در سوسنگرد به طور مشترک بین سپاه و ارتش (1359ش)
اشاره:
در چنین روزی عراق در ادامه فعالیت و فشار خود برای تسخیر سوسنگرد، بار دیگر تانکها را وارد شهر کرد . چند دستگاه تانک تا ده متری مسجد جامع ( مقر نظامی شهر ) پیشروی کرد که با انهدام دو دستگاه آن، این حمله متوقف و به شکست منجر شد .

* شهادت سرلشکر پاسدار «مهدی زین ‏الدّین» فرمانده لشکر 17 علی ‏بن ابی‏طالب(ع) (1363ش)
اشاره:
سردار رشید اسلام، شهید مهدی زین‏الدین در سال 1338 ش در خرم آباد لرستان و در یک خانواده مذهبی به دنیا آمد. دوران تحصیلات متوسطه را که مصادف با تبعید شهید آیت‏اللَّه سیداسداللَّه مدنی به خرم آباد بود در جوار پرفیض ایشان پشت سر گذاشت. علاقه متقابل آیت‏اللَّه مدنی به مهدی زین‏الدین موجب شد که او بیشتر اوقات را در کنار آن عالم فرزانه سپری کند. مهدی در سال 1356 رتبه چهارم شرکت کنندگان کنکور سراسری از دانشگاه شیراز را اخذ نمود. خانواده شهید زین‏الدین در اوایل انقلاب اسلامی به شهرستان قم مهاجرت کردند. شهید زین‏الدین پس از انقلاب اسلامی فعالیت‏های خود را از جهاد سازندگی شروع کرد و سپس به عضویت رسمی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درآمد. وی در آزادسازی کردستان از سیطره ضدانقلاب، فعالیت‏های فراوانی به عمل آورد و پس از شروع جنگ تحمیلی مسؤولیت‏های مختلفی به عهده گرفته و تا زمان شهادتش، در عملیات‏های متعددی شرکت نمود، تا اینکه به سبب لیاقت توصیف ناپذیرش مفتخر به فرماندهی لشکر 17 علی بن ابیطالب(ع) قم گردید. سرانجام سردار مهدی زین‏الدین به همراه برادرش مجید، در یکی از مناطق کردستان از سوی ضدانقلاب شربت شهادت نوشیدند و پس از تشییعی با شکوه در گلزار شهدای قم در کنار هم به خاک سپرده شدند.

* 26 آبان در گذر تاریخ

* درگذشت استاد «ابراهیم پورداود» محقق و ایران‏شناس برجسته (1347ش)
اشاره:
استاد ابراهیم پورداود در سال 1264 ش در شهرستان رشت به دنیا آمد. وی پس از آموختن دروس ابتدایی به تهران رفت و پس از فراگیری حکمت و طب قدیم، برای ادامه تحصیل عازم بیروت و سپس فرانسه شد. استاد پور داود پس از اقامت کوتاهی که در ایران داشت، در آلمان مطالعات عمیق خود را درباره آیین، زبان و فرهنگ ایران باستان آغاز کرد و کتاب اَوِستا را محور اصلی پژوهش خود قرار داد. وی همچنین برای تکمیل مطالعات و پژوهش‏های ایران‏شناسی خود به هندوستان رفت و به تدریس در دانشگاه پرداخت. این محقق برجسته در سال 1315 جهت تدریس در دانشکده ادبیات و حقوق دانشگاه تهران دعوت شد. از آن پس در ایران ماندگار گردید. وی در سال 1317 به عضویت پیوسته فرهنگستان جهانی هنر و دانش درآمد و در سال 1346 به پاس خدمات انسان دوستانه‏اش، از دربار واتیکان نشان علمی دریافت کرد. وی در نهایت پس از 27 سال تدریس مداوم، در سال 1342، با عنوان استاد ممتاز از دانشگاه بازنشسته شد. استاد پور داود سرانجام در سال 1347 در هشتاد و سه سالگی در گذشت. پورداود یکی از شایسته‏ترین و ارجمندترین فرزندان ایران زمین و نمونه کامل یک استاد در سطح جهانی بود که در شیرازه بندی کارنامه باستانی ایران رنج فراوان برد و آثاری عرضه کرد که فرهنگ ایران باستان، آناهیتا و هرمزنامه از آن جمله‏اند.


* برقراری روابط دیپلماتیک بین ایران و لیبی (1358ش)
اشاره:
در چنین روزی در سال 1358 ه ش روابط دیپلماتیک بین ایران و لیبی از سر گرفته شد . این روابط از قبل ار انقلاب قطع شده بود. به این علت که معمر قذافی ، رهبر لیبی ، حکومت پهلوی در ایران را وابسته به امپریالیسم آمر یکا می دانست که منافع غرب و رژیم اشغالگر قدس را برمنافع کشورهای عربی وفلسطینیان ترجیح می دهد. لیبی از نیروهای ضد رژیم پهلوی در ایران حمایت می کرد.

* خروج اتباع آمریکا، شوروی و انگلستان از ایران در جریان انقلاب اسلامی (1357 ش)

* 13 محرم در گذر تاریخ

* وفات محقق شهیر «شیخ محمدصالح مازندرانی» داماد علامه‏‌ی مجلسی (1080 ق)
اشاره:
ملامحمد صالح بن احمد سروی مازندرانی ملقب به حسام الدین، داماد علامه محمدتقی مجلسی بود. همسر وی آمنه بیگم، بانوی بسیار فاضل، عالم و پرهیزکار بوده و ملاصالح را در حل مسایل علمی یاری می‏کرد. وی در نزد استادان بزرگواری مانند محمدتقی مجلسی، شیخ بهایى و ملاعبداللَّه شوشتری کسب علم کرد. وفات این عالم ربانی و محقق بزرگ در اصفهان روی داد و در کنار علامه مجلسی در جوار مسجد جامع اصفهان به خاک سپرده‏شد. حاشیه‏ی شرح لمعه، شرح روضه‏ی کافی و شرح زُبدةُالاصول شیخ بهایی از تألیفات ملا محمد صالح مازندرانی به شمار می‏روند.

* شهادت «عبداللَّه بن عفیف» به دست «عبیداللَّه بن‏زیاد» (61 ق)

اشاره:
نخستین اعتراض آشکار نسبت به جنایت عبیدالله بن زیاد در شهادت امام حسین(ع)، از سوی یکی از شیعیان کوفه، به نام عبدالله بن عفیف اَزدی برخاست. عبیدالله بن زیاد، پس از آن که اسیران واقعه‏ی کربلا را در مجلس خود با کلمات درشت و خشن، مورد اذیت و آزار قرار داد و آنان را سرزنش کرد، عبدالله بن عفیف که از شیعیان دلیر امیر مؤمنان و از زاهدان و عبادت پیشه‏گان کوفه بود، همین‏که نعره‏های نفرت‏انگیز عبیدالله را شنید، به خشم آمد و پاسخ عبیدالله را داد. عبیدالله بن زیاد که انتظار چنین پیش‏آمدی را نداشت و خیال می‏کرد که دیگر نفس در سینه‏های دوستان اهل بیت(ع) حبس شده است، با تکبر و خودخواهی تمام دستور داد او را دستگیر کرده و به نزدش ببرند. تلاش مأموران حکومتی برای دستگیری وی به خاطر حمایت افراد قبیله عبدالله ناکام ماند اما ماموران عبیدالله شبانگاه به سوی خانه عبدالله بن عفیف هجوم آورده و او را از خانه‏اش به بیرون کشیده و با ضربات شمشیر به شهادت رسانیدند. جنایات‏کاران حکومتی، سرش را از بدن جدا کرده و بدن او را به دار آویختند. بدین‏گونه نخستین جرقه‏ای که که می‏رفت کوفه را بار دیگر به حرکت درآورد و جنبش عظیمی را پی‏افکند، به دست مزدوران پلید اموی به خاموشی گرایید. ولی شش سال بعد، شیعیان کوفه و دوستداران اهل بیت(ع) انتقام خویش را از عاملان جنایت کربلا گرفتند و آنان را به دست مختاربن‏ابی‏عبیده ثقفی به اشد مجازات رسانیدند.
* رحلت «عمر صوفی رازی» منجم و ریاضی‏دان (376 ق)
اشاره:
ابوالحسین عبد الرحمن بن عمر صوفی رازی در چهاردهم محرم سال 291ه.ق در شهر ری و در خانواده عمر صوفی که اهل فسای فارس بود متولد شد .
ابوالحسین عبد الرحمن بن عمر صوفی رازی انواع علوم زمانه به ویژه نجوم و ریاضیات را در زادگاه خود ری فرا گرفت. و در اصفهان و شیراز در دربارهای ابن عمید وزیر و عضد الدوله دیلمی به تحقیق و رصد پرداخت.
ابوالحسین عبد الرحمن بن عمر صوفی رازی (396ـ 291ه.ق) مقدمات علوم را در ری آموخت. در سال 337ه.ق در اصفهان به خدمت ابن عمید (ابوالفضل محمدبن حسین) وزیر معروف آل بویه به سر می برد. در سال349در دربار عضد الدوله دیلمی در اصفهان می زیست و درسال 359ه.ق شیراز به رصد پرداخت. وی منجم دربار عضدالدوله دیلمی بود و کتاب نفیس صورالکوکب را به وی تقدیم نمود. وی دراین کتاب براساس مشاهده و رصد به تعیین موقعیت ستارگان در آسمان و صورتهای فلکی ناشی از آن پرداخته است.
ابوالحسین عبد الرحمن بن عمر صوفی رازی در سال 337ه.ق به خدمت ابن عمید (ابوالفضل محمد بن حسین ) وزیر معروف آل بویه درآمد. در سال 349ه.ق در دربار عضد الدوله دیلمی(آل بویه) در اصفهان رفت و علاوه بر آن در سال 359ه.ق در شیراز به رصد ستارگان پرداخت و تمام فعالیتهای با خود با تالیف کتابی عنوان صورالکوکب به عضد الدوله تقدیم کرد. زمان و علت فوت : ابوالحسین عبد الرحمن بن عمر صوفی رازی در سیزدهم محرم سال 376ه.ق درری به کهولت سن درگذشت. چنانکه ابوریحان بیرونی نگاشته است ماخذ ابوالحسین عبد الرحمن بن عمر صوفی رازی در تالیف کتاب صورالکوکب، اندازه گیری و مشاهده بوده است . وی عمر خود را در فن معرفت صورالکوکب (تصاویر نجومی و صور فلکی ) صرف کرده تاآنجاکه به همه زوایا و دقایق آن پی برده است . از این رو وی در هندسه به اشکال هندسی گوناگون توجهی خاص نمود.
* درگذشت «ملاعبداللَّه شوشتری» عالم و فقیه مسلمان (1021 ق)
اشاره:
ملاعبداللَّه شوشتری، سال‏ها در حوزه‏ی علمیه‏ی نجف تحصیل کرد و از محضر اساتید برجسته‏ی این مرکز دینی بهره برد. او سپس به ایران مراجعت نمود و به تدریس و تربیت شاگردان پرداخت. ملاعبداللَّه شوشتری در زهد و تقوا شهرت فراوانی داشت و در ساده‏زیستی زبانزد خاص و عام بود. او بر کتاب‏های مختلف حاشیه نوشت و آن‏هارا تشریح کرد. شوشتری، گذشته از آن که در علم و عمل به احکام دین از پیشتازان محسوب می‏شد، در توجه به مردم و رفع مشکلات و همدلی در مصائب آن‏ها نیز مشهور بود و در نزد مردم محبوبیت ویژه‏ای داشت.

* 17 نوامبر در گذر تاریخ

* مرگ «کاترینِ کبیر» ملکه معروف روسیه (1796م)

* مرگ «رابرت اوُوِن» فیلسوف اجتماعی (1858م)

* گشایش کانال سوئز در مصر و اتصال دریای سرخ و مدیترانه (1869م)

* درگذشت «رابرت براوْنینگ» شاعر و فیلسوف برجسته انگلیسی (1889م)

* تأسیس «مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق» برضد رژیم بعث این کشور (1982م)