22 آبان -9 محرم -13 نوامبر



* 22 آبان در گذر تاریخ

* شهادت شهید محمدمهرزاد سلمانی (1357ش)
اشاره:
شهید محمدمهرزاد سلمانی در سال ۱۳۲۵ش در شهرستان لاهیجان از استان گیلان چشم به جهان هستی گشود. محمدمهرزاد در همان شهرستان محل تولدش بالید و بزرگ شد تا در مقطعی حساس از تاریخ میهنش، تأثیرگذار باشد. آری! روز‌ها و ماه‌ها از پی هم گذشت و محمدمهرزاد در جمع مردم متدین و باایمان زادگاهش، عشق به مکتب سرخ حسینی را آموخت و در جلسات ذکر اهل بیت علیهم‌السلام با داستان زندگی فرزندان زهرای اطهر سلام‌الله آشنا شد. زمانی‌ که حضرت امام خمینی قدس‌سره نسبت به عملکرد رژیم طاغوتی پهلوی اعتراض نمودند، محمدمهرزاد نیز هم‌چون بسیاری دیگر از انسان‌های بیدار زمانه خویش، در کسوت یاران روح‌الله، فریاد بلند «مرگ بر شاه» سر داد و پایه‌های پوسیده حکومت ستم‌شاهی را بیش از پیش به لرزه درآورد. محمدمهرزاد در ایام کوتاه زندگی دنیوی خویش در جهت حفظ ارزش‌های الهی و تلاش برای تقویت و گسترش آن‌ها تا مرز آرمیدن در جوار حق که آرزوی هر انسان وارسته‌ای است، پیش رفت. محمدمهرزاد سلمانی سرانجام در تاریخ بیست و دوم آبان‌ماه سال ۱۳۵۷ هجری شمسی، دقیقاً سه ماه پیش از پیروزی نهایی نهضت بزرگ اسلامی ملت سرفراز ایران، در سن سی و دو سالگی توسط مزدوران رژیم ستمگر پهلوی به مقام عظمای شهادت دست یافت و عاشورائی گشت.

* اجتماع بزرگ مردم تهران درباره تعیین نوع حکومت در مقرّ محمدعلی شاه قاجار (1287 ش)
اشاره:
در گیرودار نهضت مشروطه‏خواهی، در بیست و دوم آبان 1287 ش به دستور شیخ فضل‏اللَّه نوری، اجتماع بزرگی در باغ شاه، مقر محمدعلی شاه قاجار، با شرکت روحانیون، رجال، معاریف، بازرگانان، اصناف و مالکین تشکیل شد و مذاکراتی پیرامون نوع حکومت در ایران آغاز گردید. شیخ فضل اللَّه فریاد برآورد، مشروطه با شریعت سازگار نیست و تلگراف‏هایی را که از طرف بعضی از روحانیون شهرها و مردم در مخالفت با مشروطه غیر مشروعه رسیده بود قرائت کرد. سرانجام نامه‏ای به شاه نوشته و از شاه خواستند از مشروطه صرف نظر نماید .عده زیادی این نامه را امضا کردند که امضاء اول مربوط به شیخ فضل‏اللَّه نوری بود. در پی این درخواست علما ومردم، محمدعلی شاه هم آن را تایید نمود.

* رحلت فقیه مبارز و نستوه آیت ‏اللَّه «شیخ عبداللَّه مازندرانی» از رجال دوران مشروطه(1291 ش)
اشاره:
آیت‏اللَّه شیخ عبداللَّه مازندرانی در حدود سال 1219 شمسی (1256 ق) در بار فروش مازندران به دنیا آمد و مقدمات را در زادگاهش فراگرفت. سپس به عراق مهاجرت کرد و در کربلا از محضر عالم بزرگ، شیخ زین‏العابدین مازندرانی استفاده کرد. وی از آن‏جا راهی نجف اشرف شد و نزد اساتید نامداری همچون شیخ‏مهدی کاشف الغطاء و ملامحمد فاضل ایروانی و به ویژه میرزا حبیب‏اللَّه رشتی به مدارج والای علمی دست یافت به طوری که در زمان حیات اساتیدش، در زمره مدرسان مطرح و برجسته حوزه نجف به شمار می‏رفت. شیخ‏عبداللَّه مازندرانی پس از فوت میرزا حبیب اللَّه رشتی به عنوان یکی از مراجع تقلید، مورد توجه شیعیان به ویژه اهالی گیلان و مازندران قرار گرفت و عده زیادی، از ایشان تقلید می‏کردند. این عالم مجاهد در جریان نهضت مشروطه به همراه آخوندملامحمدکاظم خراسانی و میرزا خلیل، در حوزه نجف، به عنوان یکی از سه رهبر دینی و فکری این جنبش مردمی عمل می‏کرد و با صدور اعلامیه‏های متعدد و رهنمودهای سازنده، به هدایت مردم می‏پرداخت. از شیخ عبداللَّه مازندرانی آثار متعددی بر جای مانده که رساله الوقف، شرح شرایع، کتاب التجاره و کتاب الرَّهن و... از آن جمله‏اند. این فقیه سترگ سرانجام در روز بیست و دوم آبان 1291ش برابر با چهارم ذی‏حجّه 1330ق در هفتاد و دو سالگی جان به جان آفرین تسلیم کرد و در صحن شریف علوی در نجف اشرف به خاک سپرده شد.

* یورش ساواک به منزل «امام خمینی»(ره) در قم و ربودن هزاران جلد کتاب و اسناد ایشان (1346ش)
اشاره:
حضرت امام خمینی(ره) قبل از تبعید به نجف، در منزلی در مقابل مدرسه حجتیه قم، محلی به عنوان کتابخانه و محل درس و بحث طلاب تاسیس کرده بودند که مورد مراجعه فراوان طلاب واقع گردید. ساواک که از فعالیت این مکان در جهت معرفی حضرت امام هراسناک شده بود، در چنین روزی در سال 1346، به آنجا و نیز بیت آن حضرت در قم یورش برد و کلیه کتاب‏ها و نشریات و جزوات موجود که بالغ بر ده هزار جلد بود، به همراه اوراق و اسناد تاریخی به یغما برد. از آن پس دَرِ کتابخانه بسته شد و رفت و آمد به آنجا، ممنوع اعلام گردید.

* تحریم کالاهای آمریکایی توسط جمهوری اسلامی ایران (1358 ش)
اشاره:
در پی تسخیر لانه جاسوسی آمریکا در تهران توسط دانشجویان مسلمان پیرو خط امام در سیزدهم آبان 1358، مقامات آمریکایی، ایران را به عکس العمل‏های شدید سیاسی، اقتصادی و نظامی از جانب خود تهدید نمودند. در این حال مسؤولان جمهوری اسلامی، در دومین روز اشغال سفارت آمریکا، ابتدا مسأله تحریم صادرات نفتی ایران به آمریکا را مطرح کردند و از پانزدهم آبان 1358، صدور نفت ایران به ایالات متحده قطع شد. در ادامه ، وزارت بازرگانی، فروش کالاهای آمریکایی را ممنوع اعلام نمود و سپس جامعه داروسازان ایران، از جامعه پزشکان خواست از تجویز داروهای آمریکایی خودداری نماید. از آن سو، کارتر، رییس جمهور وقت آمریکا نیز دستور قطع خرید نفت از ایران را صادر کرد. با افزایش تنش میان ایران و آمریکا و حل نشدن مسأله گروگان‏ها، در بیست چهارم آبان 1358 دارایی‏های ایران در آمریکا مسدود و بلوکه شد تا اینکه روابط سیاسی دو کشور در فروردین 1359 ش به صورت رسمی قطع گردید. دولت آمریکا از آن پس همه گونه تهدید، تحریم، تجاوز و دخالت در امور جمهوری اسلامی ایران را سرلوحه اعمال زورگویانه خود قرار داد و قصد داشت تا ایران را در جهان منزوی سازد. این تلاش‏ها هر چند جمهوری اسلامی را در برهه‏هایی تحت فشار قرار داد ولی در هر حال، ایران اسلامی، سرافرازانه در برابر آمریکا ایستاده و آرمان‏های ارزشی خود را دنبال می‏کند.

* درگذشت «مهرداد بهار» شاعر و سخنور معاصر (1373ش)
اشاره:
مهرداد بهار فرزند ملک الشعرا محمدتقی بهار در سال 1308 ش به دنیا آمد. از 1326 وارد عرصه سیاست شد و به حزب توده پیوست. در سال‏های بعد به عنوان یکی از دانشجویان فعّال دانشکده ادبیات دانشگاه تهران، مسؤول بخش تشکیلات سازمان دانشجویان شد. مهرداد بهار در سال 1330 به اتفاق دوستانش، بر اعضای شورای عالی دانشگاه شورید که به اخراج او از دانشگاه انجامید. پس از اخراج از دانشگاه و مرگ پدرش، راهی زندان گردید و پس از آزادی بار دیگر به فعالیت سیاسی پرداخت و 2 بار دستگیر و زندانی شد. مهرداد بهار در سال 1338 به انگلستان رفت و در دانشگاه لندن، نخستین فدراسیون دانشجویان مبارز علیه پهلوی را بنیان نهاد و به رهبری آن رسید. در آن هنگام، حزب توده بر آن بود که چپ‏ها را از جبهه ملی جدا کند. بهار و برخی از اعضای رهبری کنفدراسیون، از دستور رهبری حزب توده سرباز زدند که باعث اخراج او از حزب توده شد. وی از سال 1344 به کلی دست از سیاست کشید و به ایران مراجعت کرد و به پژوهش فرهنگ ایران باستان پرداخت. مهرداد بهار سال‏ها در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران و چند دانشکده دیگر به تدریس پرداخت. اساطیر ایران، رستم و سهراب، سخنی چند درباره شاهنامه، ادبیات مانوی و تخت جمشید و... از جمله آثار اوست. مهرداد بهار سرانجام در بیست و دوم آبان 1373 در 65 سالگی درگذشت و در بهشت زهرا به خاک سپرده شد.

* رحلت عالم ربانی، آیت ‏اللَّه «سید ابراهیم احمدی موسوی زنجانی» (1378ش)
اشاره:
آیت‏اللَّه سیدابراهیم احمدی موسوی زنجانی در سال 1303ش (1343ق) در یکی از روستاهای ابهر در استان زنجان به دنیا آمد و پس از طی دوران کودکی و نوجوانی، به تحصیل علوم دینی روی آورد. وی در 18 سالگی به قم مهاجرت کرد و طی پنج سال برخی مقدمات و سطوح را فرا گرفت. آیت‏اللَّه احمدی پس از آن به نجف اشرف کوچید و پس از فراگیری سطوح عالیه، در درس خارج حضرات آیات: میرزا باقر زنجانی، سید عبدالهادی شیرازی، سید محسن حکیم، شیخ حسین حلی و سید عبدالاعلی سبزواری حاضر شد. وی در طی این سال‏ها از آیات عظام: آقابزرگ تهرانی، شیخ محمدحسین کاشف الغطاء، شیخ عبدالکریم زنجانی، سید محمود شاهرودی، شیخ محمدکاظم شیرازی و شیخ عبدالحسین رشتی و اساتید خود، اجازات متعدد روایی، اجتهاد و حسبیه دریافت کرد و به مدارج والای علمی و اخلاقی دست یافت. آیت‏اللَّه احمدی زنجانی همچنین سفرهای متعددی برای تبلیغ دین به کویت، اردن، سوریه، لبنان، عراق و ترکیه نمود. وی سراسر عمر خود را به تحصیل، تدریس، تالیف و تبلیغ دین گذراند و آثار فراوانی از خود به یادگار گذاشت که تاریخ زنجان، فقه الشیعةُ الامامیه، فضائل اهل‏بیت و آثار المعاصی از آن جمله‏اند. این عالم بزرگوار سرانجام در 22 آبان 1378ش برابر با 5 شعبان 1420 ق در 75 سالگی بدرود حیات گفت و در یکی از روستاهای اطراف تاکستان، در جوار مزار پدرش به خاک سپرده شد.

* تعداد وسائط نقلیه در تهران به مرز پانصد هزار رسید(1351ش)
* به دنبال تصویب قانون منع توقیف اشخاص در قبال تخلف از انجام تعهدات مالی به دولت صدها نفر از زندان ها آزاد شدند(1352ش)

* 9 محرم در گذر تاریخ

* تاسوعای حسینی (61 ق)
اشاره:
روز تاسوعا یا روز نهم ماه محرم آخرین روزی است که حسین بن علی (ع) سومین امام شیعیان و یارانش شبانگاه آن را درک کرده‌اند و این روز به شب عاشورا پیوند خورده‌است. این روز در نزد شیعیان از اهمیت بالایی برخوردار است. شیعیان این روز را منتسب به عباس بن علی (ع) نیز می‌دانند، و این روز را بسان روز عاشورا گرامی داشته و در آن به سوگواری می پردازند. تاسوعا بزرگداشت شهادت اسوه ایثار، ادب و دلاوری بزرگ مردی است که با گذشت بیش از هزار و چهارصد سال ، هنوز تاریخ، روشن از کرامت های اوست و نام او با وفا و ادب و مردانگی همراه است.

* جواب ردّ حضرت ابوالفضل ‏العباس (ع) به امان نامه‏ ی شمربن ذی ‏الجوشن (61ق)
اشاره:
شمر بن ذی ‏الجوشن در عصر روز نهم محرم، چون دید که عمربن سعد مهیّای نبرد با امام حسین(ع) است، به نزدیک خیام حسینی آمد و بانگ زد که: فرزندان خواهرم کجایند؟ منظورش حضرت عباس و سه برادرش به نام‏های عبداللَّه، جعفر و عثمان بود که از فرزندان فاطمه‏ی ام‏البنین(س) بودند. آن مجلّله از قبیله‏ی بنی‏کلات و شِمر هم از همین قبیله بود. امام حسین(ع) که صدای شمر را شنید به برادرانش دستور داد که جواب شمر را بدهید، اگرچه او فاسق است ولیکن با شما قرابت و خویشی دارد. حضرت عباس(ع) به همراه سه برادرش به نزد شمر رفتند. شمر برای آنان، امان نامه‏ای آورده بود، مشروط بر این که از یاری حسین(ع) دست بردارند و سپاهش راترک گویند. حضرت عباس(ع) فرمود: بریده باد دست‏های تو و لعنت باد بر امانی که برای ما آورده‏ای. ای دشمن خدا! ما را امر می‏کنی که دست از برادر و مولای خویش برداریم و سر در طاعت ملعونان برآوریم. آیا ما را امان می‏دهی ولی برای پسر رسول خدا(ص) امانی نیست؟ شمر از شنیدن این پاسخ دندان‏شکن، خشمناک شد و به لشکرگاه خویش برگشت. در این شب، امام حسین(ع) برادر خود حضرت اباالفضل را به اردوگاه دشمن فرستاد که آن شب را مهلت بخواهد، برای این که امام و یارانش به نماز و راز و نیاز با خداوند بپردازند.

* 13 نوامبردر گذر تاریخ

* مرگ «وارن اِرْپه» معروف به «ارپنوس» مؤسس نهضت خاورشناسی هلند (1624م)
* تولد «جِیمز کلارْکْ ماکسْوِل» بنیان ‏گذار قوانین نور و الکتریسته (1831م)
* تولد «رابرت استیونسون» شاعر و رمان‏نویس انگلیسی (1850م)
* استقلال کامل لوکزامبورگ از هلند (1890م)
* مرگ «ایگناس گولْدْزیهِر» خاورشناس برجسته اروپایی (1921م)
* آغاز کنفرانس محدود کردن تسلیحات بین ‏المللی (1921م)
* کودتای نظامی در سوریه به رهبری «حافظ اسد» (1970م)
* وقوع توفان عظیم و گردباد وحشتناک در بنگلادش (1970م)