18 مهر در دفاع مقدس

* اشغال منطقه موسیان توسط ارتش رژیم بعث عراق در روزهای آغاز جنگ (1359 ش)
اشاره:
شهر موسیان در شش کیلومتری مرز ایران و عراق در استان خوزستان و از شهرهای عرب زبان ایران است که کمتر از بیست روز پس از آغاز جنگ، به همراه روستاهای اطراف آن به تصرف ارتش عراق درآمد. کل جمعیت این شهر که در زمان حمله نیروهای عراقی شامل پانصد و هشتاد خانواده بودند به اسارت قوای متجاوز درآمدند. همچنین پس از اشغال منطقه، ارتش جنایتکار بعث طبق روش همیشگی خود، این شهر و سی و سه روستای اطراف آن را به وسیله مواد منفجره و بلدوزر ویران نمود و به تلی از خاک تبدیل کرد. شهر مرزی موسیان به همراه بخش‏های دیگری از سرزمین ایران، بعد از حدود هفتاد ماه اشغال، در اولین روزهای عملیات غرور آفرین فتح المبین، در فروردین 1361ش از دست قوای بعثی آزاد شد و به آغوش میهن اسلامی بازگشت.

* شهادت شهید علی شکراللهی (1365ش)
اشاره:
شهید علی شکراللهی در نوزدهم اردیبهشت ۱۳۳۰ش در شهرستان محلات از توابع استان مرکزی چشم به جهان هستی گشود. این شهید بزرگوار پس از انجام خدمت سربازی، به شغل کارگری اشتغال پیدا کرد تا این‌که به خدمت شهرداری درآمد. به‌دنبال تجاوز ناجوانمردانه نیروهای رژیم بعثی عراق به مرزهای جمهوری اسلامی ایران، علی شکراللهی عازم عرصه‌های نبرد حق علیه باطل گردید. این سرباز جان‌برکف سپاه اسلام در عملیات آزادسازی فاو به‌وسیله مواد شیمیایی مجروح شد. شکراللهی پس از بهبودی برای دومین‌بار به سوی جبهه‌های نور عزیمت کرد و این‌بار به آرزوی دیرینه خود که لقای پروردگار بود، دست یافت. آری! شهید علی شکراللهی در تاریخ هجدهم مهرماه سال ۱۳۶۵ هجری شمسی در سن سی و پنج سالگی در جاده اهواز - شوشتر عاشورائی گشت و هم‌نشین
شهدای کربلا گردید.

* شهادت شهید یزدان احمدنژاد (1366ش)
اشاره:
شهید یزدان احمدنژاد در سی‌ام فروردین ۱۳۴۳ش در روستای لاکوژده از توابع بندر کیاشهر چشم به جهان هستی گشود. یزدان، دوران تحصیل را در بندر کیاشهر گذراند. پیشه اصلی خانواده‌اش کشاورزی بود و یزدان نیز از‌‌ همان کودکی به‌واسطه تلاش و کار در مزرعه، خیلی زود با رنج و مشقت‌های زندگی آشنا شد و در نوجوانی با کوله‌باری از تجربه همواره یار و غمخوار والدینش در سختی‌ها و مشکلات بود به‌طوری‌که پدر و مادرش بسیار به او متکی بودند و بسیار نیز او را دوست می‌داشتند. یزدان نیز بسیار مهربان بود، از کودکی نماز می‌خواند و در فعالیت‌های مذهبی و مسجد شرکت می‌کرد. سال ۱۳۵۷ش با این‌که نوجوانی ۱۴ ساله بود اما به‌همراه عده‌ای دیگر کفن به تن، در تظاهرات شرکت می‌کرد. هنگامی‌که یزدان به سن سربازی رسید، پدر بزرگوارش به‌دلیل علاقه وافر و دلبستگی زیادی که به وی داشت، تمایل چندانی به سربازی رفتن او نداشت و بسیار تلاش کرد که یزدان را از رفتن به خدمت باز دارد؛ اما بالاخره یزدان با اصرار زیاد نام‌نویسی نمود. او به والدینش گفته بود: «اگر ما نرویم چه کسی امام را یاری کند؟ انقلاب را چه کسی حفظ کند؟ امام حسین (ع) را نیز همین‌گونه تنها گذاشتند...» یزدان بسیار به فکر خانواده‌اش بود و از آنجا که خانه‌ای که در آن ساکن بودند قدیمی بود، با همت خود در قطعه زمینی که داشتند، اقدام به بنای خانه‌ای جدید نمود و تا پیش از اعزام به خدمت، کارهای اصلی ساخت آن را انجام داد. یزدان، دوره آموزشی‌اش را در مراغه آذربایجان شرقی گذراند و درنهایت، به خرم‌آباد اعزام شد. سرانجام یزدان احمدنژاد در تاریخ هجدهم مهرماه سال ۱۳۶۶ هجری شمسی در خرم‌آباد لرستان بر اثر اصابت ترکش ناشی از بمباران بعثی‌ها به درجه رفیع شهادت نائل آمد.

18 مهر در گذر تاریخ

* درگذشت «سلطان الواعظین شیرازی» محقق، مؤلف و واعظ شهیر مسلمان (1350ش)
اشاره:
سید محمد شیرازی فرزند اشرف الواعظین حاج علی اکبر (معروف به اکبرشاه) در حدود سال 1275 ش (1314 ق) در تهران متولد شد و مقدمات را در تهران فرا گرفت. وی در 12 سالگی به همراه پدرش به عراق رفت و مدت دو سال در کربلا، سطوح متوسطه را خواند. سپس در خدمت پدر به کرمانشاه عزیمت نمود و به تبلیغ شریعت پرداخت. سید محمد سپس برای تکمیل علم و کمال خویش به کشورهای عراق، سوریه، فلسطین، اردن، مصر و هندوستان مسافرت نمود و با گروه‏های بسیاری از یهودیان، مسیحیان، برهمائیان و مسلمانان اهل سنّت و... مناظرات دینی و مذهبی داشته است. مناظره سلطان الواعظین شیرازی با دو عالم بزرگ اهل سنت در پیشاور به مدت 10 شب و هر شب به مدت بیش از 8 ساعت در حضور گاندی، رهبر هند، بسیار معروف است. جریان مناظره‏های وی، در تمام جراید آن زمان هند درج گردید و مطالب این مناظره در کتابی با نام شب‏های پیشاور در بیش از هزار صفحه به چاپ رسید. علاوه بر آن، آثار گران‏بهایی از وی به جای مانده که صد مقاله سلطانی در ردّ بر یهود و نصارا و نیز گروه رستگاران یا فرقه ناجیه در دو جلد از آن جمله‏اند. سیدمحمد سلطان الواعظین شیرازی سرانجام در هجدهم مهر 1350 ش برابر با بیستم شعبان 1391 ق در 75 سالگی در تهران درگذشت و با تشییع باشکوهی در مقبره ابوحسین به خاک سپرده شد.

* درگذشت استاد «سیدکریم امیری فیروز کوهی» شاعر و ادیب معاصر (1363 ش)
اشاره:
استاد سیدکریم امیری فیروزکوهی متخلّص به امیر، در سال 1288 ش در دهکده فرح آباد فیروزکوه به دنیا آمد. وی علاوه بر تحصیلات کلاسیک، به فراگیری زبان عربی، ادبیات، منطق، کلام، حکمت و فقه و اصول همت گماشت و توانست به عربی هم شعر بگوید. آثار قلمی او حاشیه و تعلیقه بر کتب فلسفی، کلامی، رجالی و ادبی فراوان می‏باشد. همچنین در اغلب قالب‏های شعری از قبیل قصیده، غزل، مثنوی و... به استواری شعر گفته است. زمینه اصلی کار او غزل و قصیده و از حامیان و پیروان سبک هندی بود. غزلیات امیر در عین حال که دارای استحکام آثار استادان کهن است، لطافت شعر دوره صفوی و سبک هندی و مضامین بکر و خاص اندیشه این استاد را به همراه دارد. از جمله آثار امیری فیروزکوهی می‏توان به تصحیح دیوان صائب و مقدمه‏ای بر آن و نیز ترجمه‏ای از نفس المهموم شیخ عباس قمی و ترجمه مکاتیب نهج‏البلاغه اشاره کرد. استاد امیری فیروزکوهی در مهرماه 1363 ش در 75 سالگی در تهران دار فانی را وداع گفت و در حرم حضرت عبدالعظیم حسنی در ری مدفون گردید.
* درگذشت دکتر «مصطفی مقرّبی» ادیب و زبان شناس معاصر (1377 ش)
اشاره:
دکتر مصطفی مقرّبی در سال 1293 ش در تهران به دنیا آمد. وی پس از پشت سرگذاشتن دوران ابتدایی، وارد دانشسرای عالی شد و در 1315 ش لیسانس زبان و ادب فارسی گرفت. ایشان سپس همگام با تدریس به ادامه تحصیل پرداخت و موفق به اخذ دکترای زبان فارسی شد. دکتر مقربی از آن پس علاوه بر همکاری با سازمان کتاب‏های درسی، در تألیف و تدوین دایرة المعارف فارسی فعالیت داشت و به عنوان عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی برگزیده شد. از این ادیب معاصر آثار قلمی فراوانی بر جای مانده که ترجمه تاریخ جهان برای خردسالان، سقوط قسطنطنیه و تألیف هجده گفتار از آن جمله‏اند. همچنین مقالات زیادی از رشحات قلم و فکر استاد مقربی در مطبوعات کشور به جای مانده که می‏توان به مقالاتی که در زمینه‏های دستور زبان فارسی، زبانشناسی و حافظ پژوهشی و... اشاره نمود. سرانجام این ادیب فرزانه پس از سال‏ها پژوهش و تحقیق در مهرماه 1377 در 86 سالگی در تهران درگذشت و در قطعه فرهیختگان بهشت زهرا به خاک سپرده شد.

* درگذشت سید محمدعلی امام شوشتری دانشمند و محقق معروف (1351ش)

* قرار داد خرید یک کارخانه 450 میلیون تومانی ذوب آهن گازی با آلمان فدرال بسته شد(1352ش)

* سفر نلسون راکفلر معاون رئیس جمهوری پیشین آمریکا و فرماندار سابق نیویورک و همسرش به تهران (1356ش)

4 ذی الحجه درگذر تاریخ

* وفات متکلم اصولی «ابواسحاق اسفراینی» عالم بزرگ مسلمان (418 ق)
اشاره:
ابواسحاق اسفراینی ملقب به رکن الدین شافعی، معروف به استاد از دانشمندان مشهور ایرانی است که در علم فقه، اصول فقه و کلام و دیگر معارف دینی از مهارت‏های بسیار برخوردار بود. او در مدارس نیشابور که در آن زمان از مراکز بزرگ تحصیل علوم مختلف بود، به تدریس اشتغال داشت. الجامع فی اصول الدین و نور العین فی مشهدالحسین از جمله آثار اوست. ابواسحاق در 80 سالگی در نیشابور وفات یافت و در اسفراین به خاک سپرده شد.
9 اکتبر درگذر تاریخ

* مرگ «فرانسوا فوریه» فیلسوف و نظریه ‏پرداز فرانسوی (1837م)

* مرگ «سانتی رافائل» نقاش و معمار بزرگ ایتالیایی (1520م)

* درگذشت «فریدریش نُوالیس» شاعر برجسته آلمانی (1801م)

* تأسیس اتحاد سه گانه میان اتریش، آلمان و ایتالیا (1881م)

*اعلام جمهوری در چین پس از سقوط امپراتوری این کشور (1912م)

* روز ملی و تأسیس جمهوری «تایوان» (1949م)

* روز ملی و استقلال «فیجی» از استعمار انگلستان (1970م)