2 مرداد در گذر تاريخ
* صدور اعلاميه مشترك علماء در تأييد مرجعيت حضرت «امام خميني»(ره) (1342 ش)
اشاره:
پس از دستگيري حضرت امام خميني(ره) و رويداد واقعه 15 خرداد 1342، تعدادي از علماء و مراجع، از قم، مشهد و ديگر شهرها راهي تهران شده و ضمن تهيه نامه‏اي مبني بر تأييد مرجعيت ايشان خواستار آزادي حضرت امام گرديدند. تعدادي از مراجع عاليقدر و علماي اعلام كه در اين حركت شركت داشتند عبارتند از: سيّد شهاب‏الدين مرعشي نجفي، مرتضي حائري يزدي، سيّدمحمدهادي ميلاني، سيّدعلي بهبهاني، خادمي، جزائري، خسروشاهي، روح‏الله كمالوند، محمد صدوقي، سيّدروح‏الله خاتمي، سيّدمرتضي پسنديده، اكبر هاشمي رفسنجاني، صدرالدين حائري شيرازي، ابراهيم اميني و... . اين حركت و نيز ادامه اعتراضات مردمي در پي دستگيري حضرت امام، رژيم را به در پيش گرفتن سياست آرام سازي و تشنج زدايي وادار كرد و با حركتي نمايشي در صدد برآمد با آزاد نمايي رهبر نهضت اسلامي ايران، خشم‏ها را فرو نشاند. در نهايت حضرت امام در يازدهم مرداد 1342ش از طرف رژيم آزاد شدند و پس از مدت كوتاهي در منزلي در تهران در حالت حَصر قرار گرفتند.
* برگزاري دومين انتخابات رياست جمهوري و انتخاب شهيد «محمدعلي رجائي» (1360ش)
اشاره:
در حالي كه جمهوري اسلامي ايران درگير جنگي نابرابر بود و تمام توان و نيروي عناصر انقلابي در مسئله جنگ مصروف مي‏شد، اختلافات بين رئيس جمهوري و مجلس، اوضاع داخلي را آشفته مي‏كرد. سرانجام كارشكني‏هاي بني‏صدر و اختلاف آفريني او كار را به جايي رسانيد كه بنا به توصيه حضرت امام خميني(ره)، مجلس شوراي اسلامي مسئله عدم كفايت سياسي او را به بحث گذاشت و آن را تصويب كرد. پس از عزل بني صدر از مسند رياست جمهوري كه قبل از آن، حضرت امام نيز منصب فرماندهي كل قوا را كه به او تفويض كرده بودند از وي باز ستاندند، كشور در حالي مهياي دومين انتخابات رياست جمهوري مي‏شد كه اثر تلخ اين حادثه هنوز هم در كام ياران انقلاب وجود داشت. در اين انتخابات، زمينه‏اي فراهم شد تا لياقت كارداني و تعهد شهيد رجائي بيشتر از قبل آشكار شود. در نهايت در تاريخ دوم مرداد 1360 ش، انتخابات رياست جمهوري و مجلس شوراي اسلامي برگزار شد كه از مجموع چهارده ميليون و هفتصد و بيست و دو هزار راي ماخوذه، برادر محمدعلي رجائي در حدود سيزده ميليون راي را به دست آورد و به عنوان دومين رئيس جمهوري اسلامي ايران انتخاب شد. اين شهيد والامقام در حالي اين پست خطير را برعهده گرفت كه به تازگي، بني‏صدر مخلوع از ايران فراري شده و ايران پس از حادثه هفتم تير 1360، دوراني ويژه را مي‏گذارند. حكم رياست جمهوري محمدعلي رجائي در تاريخ يازدهم مرداد 1360 توسط حضرت امام تنفيذ شد و ايشان تا زمان شهادت به مدت كمتر از يك ماه، در اين پست خدمت كرد.
* درگذشت احمد شاملو ، شاعر (1379ش)
اشاره:
احمد شاملو، در ۲۱ آذر ماه سال ۱۳۰۴ هجري شمسي در تهران متولد شد. نام پدر حیدر شاملو، نام مادر کوکب عراقی شاملو و نام خواهران فروغ‌الزمان، قمرالزمان، شمس‌الزمان، سرور و سودابه. دوره کودکي را به خاطر شغل پدرش که افسر ارتش بود و هر چند وقت را در جايي ماموريت مي رفت، در شهرهايي چون رشت، سميرم، اصفهان، آباده و شيراز گذراند. بين سالهاي ۱۳۳۶ تا ۱۳۷۶ دفترهاي متعددي از اشعار شاملو منتشر ميشود: «هواي تازه /۱۳۳۶»، «باغ آينه/ ۱۳۳۹»، «آيدا در آينه» و «لحظه ها و هميشه/ ۱۳۴۳»، «آيدا: درخت و خنجر و خاطره/ ۱۳۴۴»، «ققنوس در باران/ ۱۳۴۵»، «مرثيه هاي خاک/ ۱۳۴۸»، «شکفتن در مه/ ۱۳۴۹»، «ابراهيم در آتش/ ۱۳۵۲»، «از هوا و آينه ها/ ۱۳۵۳»، «دشنه در ديس/ ۱۳۵۶»، «ترانه هاي کوچک غربت/ ۱۳۵۹»، «مدايح بي حوصله/ ۱۳۷۱» و «در آستانه/ ۱۳۷۶». احمد شاملو سرانجام در دوم مردادماه سال ۱۳۷۹ چشم از جهان فروبست و طي مراسم باشکوهي در امامزاده طاهر کرج به خاک سپرده شد.
15 رمضان در گذر تاريخ
* ولادت سبط اكبر،
امام حسن مجتبي(ع)(3 ق)
اشاره:
سيّد جوانان اهل بهشت، سبط اكبر،
ريحانة الرسول حضرت امام حسن مجتبي(ع) در 15 رمضان سال سوم (و به روايتي سال دوم) هجري قمري در مدينه‏ي منوره به دنيا آمد.
كنيه‏ي آن حضرت، ابومحمد و القاب ايشان، تقي، زكي و السبط مي‏باشد. امام حسن مجتبي(ع) پس از شهادت پدر بزرگوار خويش، مدتي امور خلافت مسلمانان را عهده دار گرديد
و مهياي جنگ با معاوية بن ابي سفيان شد. اما آن حضرت در پي خيانت گروه زيادي از ياران و لشكريانِ خود، تن به صلح با معاويه داد و از آن پس خلافت را رها كرد.
امام حسن مجتبي(ع) پس از مدتي از كوفه به مدينه بازگشت و به ارشاد، هدايت و امامت جامعه‏ي اسلامي پرداخت.
* حركت مسلم ابن ‏عقيل(ع)
از مكه به سوی كوفه(60 ق)
اشاره:
اعزام حضرت مسلم(ع) از سوي امام حسين(ع) به جانب كوفه پس از نامه‏هاي پي‏در پي و دسته‏جمعي كوفيان به امام حسين(ع) و دعوت از آن حضرت جهت برپا نمودن حكومت اسلامي و مبارزه با يزيد بن معاويه بود. مردم كوفه گرچه در ابتدا استقبال شاياني از مسلم بن عقيل(ع) به عمل آوردند وليكن با تطميع و تهديد حكومت عبيدالله بن زياد، سرانجام نماينده‏ي امام را تنها گذاشته و پس از مدتي حضرت مسلم بن عقيل به دست ابن‏زياد
به شهادت رسيد.
* ولادت «شيخ طوسي» دانشمند بزرگ اسلام و مؤسس حوزه‏ي علميه‏ي نجف (385 ق)
اشاره:
محمدبن حسن طوسي معروف به شيخ طوسي در 23 سالگي براي كسب علوم روز راهي بغداد گرديد و در حوزه‏ي درس شيخ مفيد و سيّد مرتضي جاي گرفت. پس از رحلت سيّد مرتضي در سال 436 ق، شيخ طوسي پيشواي مذهب تشيُّع گرديد و دوازده سال بعد از سيّد مرتضي، در بغداد زعامت شيعيان را برعهده گرفت. حلقه‏ي درسي شيخ طوسي پذيراي صدها عالم فاضل شيعه و سني بود و دانشوران بزرگي در حلقه‏ي درس او پرورش يافتند. آثار مكتوب شيخ طوسي، جزو مهم‏ترين و معتبرترين كتب شيعه مي‏باشند كه كتب «تهذيب» و «استبصارِ» ايشان از اركان حديث شيعه هستند. شيخ طوسي را تدوين كننده‏ي اساسنامه‏ي مكتب تشيع در فرهنگ و تمدن اسلامي مي‏شناسند. شيخ طوسي در اواسط قرن پنجم هجري، حوزه‏ي عظيم نجف اشرف را بنيان نهاد و اولين دانشگاه شيعه را تاسيس كرد. سرانجام اين عالم نامدار پس از عمري تلاش و خدمت، در محرم سال 460 ق در 76 سالگي به لقاي معبود شتافت و در منزل مسكوني‏اش در نجف اشرف به خاك سپرده شد.
* شهادت «زين الدين بن علي بن احمد» معروف به «شهيد ثانی» فقيه شيعه
(965 ق)
اشاره:
زين الدين بن علي بن احمد معروف به شهيد ثاني در سال 911 قمري ديده به جهان گشود. او پس از مدتي علاوه بر فقه شيعه، نسبت به فقه ساير مذاهب اسلامي‏نيز تبحر يافت. شهيد ثاني به شهرهاي مختلفي در شام، فلسطين، لبنان، مصر و آسياي صغير سفر كرد و تشنگان علم و معرفت را مستفيض نمود. معاندين كه تحمل اين عالم فرزانه را نداشتند، طرح قتلش را ريخته و ناجوانمردانه او را در 54 سالگي به شهادت رساندند. از شهيد ثاني آثار فراوان و متنوعي بر جاي مانده است كه «شرح لُمْعِه»، «غايةُالمُراد»، «مسالِكُ الافهام» و «روضُ الجنان» از جمله‏ي آن‏هاست.
* هفته ی كمك به محرومان و مستضعفان (15 تا 21 رمضان)
اشاره:
ماه مبارک رمضان، ماه دستگيري از مستمندان، فقيران و درماندگان است. گرچه انفاق در راه خدا در تمام ايام سال داراي پاداش و ثواب است اما در ماه مبارک رمضان داراي فضيلت برتري است؛ همچنان که رسول گرامي اسلام (ص) در خطبه شعبانيه فرمودند: «وتصدّقوا علي فقرائکم و مساکينکم»- و بر تهيدستان و مستمندان جامعه خويش انفاق کنيد- تا جايي که حضرت يکي از نامهاي اين ماه را «شهر المواساة»- ماه همدردي- ناميده و مردم را به حمايت و دستگيري از فقيران و مستضعفان فراخوانده است؛ لذا از تاريخ 15 تا 21 رمضان المبارک به عنوان هفته اطعام نيازمندان واکرام ايتام از سوي کميته امداد حضرت امام خميني(ره) نامگذاري شده است.
24 جولاي در گذر تاريخ
* تولد سیمون بولیوار ، فرمانده انقلابی و سیاستمدار ونزوئلائی(1783م)
* پايان جنگ هفت ساله بين امپراتوري ايران و روم با شكست روميان (579م)
* مرگ «كنت كلود هانري سن سيمون» فيلسوف معروف فرانسوي (1825م)
* تولد «اوتْمار مِرگِنْ تالِر» مخترع معروف آلماني (1854م) (ر.ك: 2 فوريه)
* مرگ «فردينانْدْ زيپْلين» مبتكر آلماني و مخترع بالن هدايت شونده (1917م)
* تصويب طرح واگذاری قيموميت سرزمين ‏های عربي خاورميانه (1921م) (ر.ك: 29 سپتامبر)
* مرگ «ريونو آكوتاگاوا» اديب برجسته و نويسنده معروف ژاپني (1927م)