ما هر وقت به تو مي‌رسيم، همه جاي بدنت درد مي‌كند ... هميشه مريضي ... فكر كنيم، پير شدي ،مدام درد داري...»
درد يك واكنش هيجاني است و مي‌تواند علل متفاوتي (علل جسمي، اجتماعي و روان‌شناختي) داشته باشد.
دردهايي كه جسمي‌اند، معمولا حاد هستند و اگر مزمن شوند، دليل كاملا واضحي از نظر علم پزشكي دارند.
چگونگي احساس درد در مغز ما پردازش مي‌شود و كاملا با وضعيت روحي و عاطفي ما ارتباط دارد.
دردهايي كه علل روان‌شناختي دارند، اكثرا مزمن هستند و بدون علت خاص به سمت مزمن شدن مي‌روند، زيرا مسايل دروني فرد با مكانيسم جا به جايي و به دليل عدم بروز هيجانات در افرادي كه درون‌ريز و خودخور هستند، ارتباط دارد.
من معمولا به خانواده هايي كه يكي از اعضاي خود را با جملاتي كه در ابتداي يادداشتم آورده‌ام توصيف مي‌كنند، مي‌گويم اين عضو خانواده شما درد دل‌هاي فراواني دارد كه به دليل شخصيت خاصش و يا به دليل‌ اهمال‌كاري شما اطرافيان، پنهان مانده اند و اين درد دل‌ها، به مرور خود را به صورت مردم ‌پسندتر، يعني همان درد‌هاي جسمي مختلف، نشان مي‌دهند. گويا شخص با بيان اين دردهاي جسمي، راحت‌تر مي‌تواند توجه ديگران را جلب كند. اين حالت در گروه‌هايي كه از نظر فرهنگي در سطح پاييني هستند، بيشتر ديده مي‌شود.
پس بهتر است به جاي طعنه‌زدن، به كسي كه از درد مزمن خود شكايت دارد، با او رابطه دوستي برقرار كنيم و دريابيم با زبان بي‌زباني به ما چه مي‌گويد.
گاهي دو نفر با شرايط جسماني يكسان و تشخيص بيماري يكسان داريم كه يكي دردش مزمن شده و ديگري بهبود مي‌يابد، چون شخص دوم از منابع عاطفي، شغلي و اجتماعي خوبي برخوردار بوده و او را درك كرده‌اند، يعني با محبت كردن به بيمار، پرداخت خسارت مالي به فرد پس از سانحه، موافقت مرخصي براي بهبود درد و بسياري كارهاي ديگر به فرد كمك مي كنيم تا زودتر بهبود يابد.
روان‌درماني، توان‌بخشي، شناخت درماني، وسايل كمكي مانند بيوفيدبك و در نهايت دارودرماني از اقداماتي است كه ما براي اين بيماران انجام مي‌دهيم.
دكتر محمدرضا خدايي - روان‌پزشك
عضو هيات علمي دانشگاه علوم بهزيستي و توان‌بخشي