25 تير در گذر تاريخ
* پناهندگي محمدعلي شاه قاجار به سفارت روس در پي تصرف تهران توسط مشروطه طلبان(1288ش)
* استعفاي دكتر مصدق از نخست وزيري و انتخاب قوام السلطنه به اين مقام توسط شاه (1331 ش)
اشاره:
دكتر محمد مصدق در روز 25 تير ماه 1331 ش، با شاه ملاقات كرد و ليست وزيران خود را تسليم محمدرضا پهلوي نمود. در اين ديدار، مصدق از شاه درخواست كرد تا پست وزارت جنگ هم با او باشد. زيرا مدعي بود كه نظاميان به حرف او اهميت نميدهند و در كارها، كارشكني ميكنند و با اين وضعيت، دولت نميتواند به فعاليت خود ادامه دهد. شاه با واگذاري وزارت جنگ به مصدق موافقت نكرد و مصدق به خانه بازگشت و بدون مشورت با احدي، استعفاي خود را براي شاه فرستاد. در نتيجه، شاه، قوامالسلطنه را به نخست وزيري برگزيد و او نيز در اولين روز زمامداري خود با انتشار اعلاميهاي، برخورد قاطع دولت با مخالفانش را اعلام نمود. اقدامات قوام كه مورد حمايت همه جانبه شاه بود، مردم و علماء را به صحنه كشاند و سرانجام اين وقايع، زمينهساز حضور گسترده مردم در قيام تاريخي 30 تير 1331 و بازگشت مصدق به قدرت گرديد.
* جلسه مهم سران نظام درباره تصميمگيري در مورد سرنوشت جنگ (1367 ش)
اشاره:
در ماههاي آخر جنگ، حمايت جهاني از عراق به اوج رسيد و آمريكاييها، عملاً و به طور مستقيم وارد صحنه شدند. در اين حال، علاوه بر آنكه سيل كمكهاي مالي و تسليحاتي از جانب فرانسه، روسيه، كويت، عربستان و ديگر هم پيمانان عراق، عليه ايران به كار گرفته ميشد، عراقيها نيز به طور وسيع مناطق مسكوني و جبههها را بمباران شيميايي ميكردند و مجامع بينالمللي با سكوت خود اين جنايات را تاييد مينمودند. در اين ميان، حضرت امام خميني(ره)، از همه اين امور مطلع شدند و پس از كسب گزارشهاي مختلف، به اين نتيجه رسيدند كه قطعنامه 598 را بپذيرند، هرچند كه اين كار به تعبير امام(ره) به منزله نوشيدن جام زهر بود. در نهايت، در روز 25 تيرماه 1367، جلسه مهمي با حضور سران سه قوه و اعضاي مجلس خبرگان، شوراي نگهبان و شوراي عالي قضايي براي بررسي مسائل مهم كشور در نهاد رياست جمهوري تشكيل شد. در اين جلسه پيشنهادهايي از جمله وساطت الجزاير، سازمان كنفرانس اسلامي و پاكستان مطرح شد كه مورد تصويب قرار نگرفت و در نهايت قرار بر اين شد كه پذيرش قطعنامه 598 رسماً به شخص دبيركل سازمان ملل و با امضاي رئيس جمهور وقت، اعلام شود. سرانجام در 26 تيرماه 1367، نامه رياست وقت جمهوري اسلامي ايران مبني بر پذيرش قطعنامه، توسط نماينده دايم ايران در سازمان ملل به دبيركل سازمان در خانه او تسليم شد و فرداي آن روز به طور رسمي اعلام گرديد.
* شكست حملات ارتش بعث عراق در سومار (1367 ش)
* ارسال نامه سوم «صدام» به رئيس جمهور ايران پس از پايان جنگ (1369 ش)
* آغاز هفته بهزيستي
اشاره:
تا پيش از پيروزي انقلاب، تشكيلات متمركزي براي ارايه خدمات بهزيستي وجود نداشت. پس از پيروزي انقلاب، سازمان بهزيستي كشور در 24 تير 1359 بر اساس مصوبه شوراي عالي انقلاب اسلامي تشكيل شد و با تلاش مستمر شهيد دكتر محمدعلي فياض بخش، به ارگاني دولتي و كارآمد براي خدمت به محرومان و مستضعفانِ كشور تبديل گرديد. اين سازمان، به منظور نيل به اهداف خود، با اتخاذ تدابير لازم و حمايتهاي گوناگون از كودكان نيازمند، زنان و كودكان بيسرپرست و نيز ارايه خدمات توانبخشي به معلولان جسمي وذهني، مبتلايان به بيماريهاي صعب العلاج، معتادان و ناسازگاران اجتماعي و همچنين پيشگيري از معلوليتها و آسيبهاي اجتماعي و... با توجه به حفظ ارزشها و كرامت والاي انساني و تكيه بر تعاون و همياري مردم نيكوكار و همكاريهاي نزديك روحانيون متعهد و ساير اقشار دلسوزِ كشور تلاش ميكند.
* روز تأمين اجتماعي
اشاره:
سابقه تأمين اجتماعي در ايران به تصويب اولين قانون استخدامي كشوري در سال 1301 باز ميگردد كه طي آن، نظامي براي بازنشستگي به وجود آمد. در اين قانون، سه اصل تأمين اجتماعي كه عبارت بودند از فراهم نمودن “حقوق و تأمين خاص” براي كساني كه پس از خدمت، توانائي فعاليت خود را از دست ميدهند، “مقرري خاص” براي كساني كه به علت حادثهاي، عليل و از كار افتاده شوند و “حمايت كارفرمايان” از خانواده هر مستخدم كه فوت شود، به چشم ميخورد. بعد از انقلاب با وقوع انقلاب اسلامي و تغيير قانون اساسي، مبحث “تأمين اجتماعي” به طور صريح به قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران راه يافت. در اصل 29 اين قانون آمده است: “برخورداري از تأمين اجتماعي براي بازنشستگي، بيكاري، از كار افتادگي، بيسرپرستي، حوادث و سوانح و نياز به مراقبتهاي بهداشتي و درماني به صورت بيمهاي و غيربيمهاي، حقي است همگاني و دولت موظف است خدمات و حمايتهاي فوق را براي يكايك افراد فراهم نمايد.”
در سال 1367 قانون بازنشستگي پيش از موعد بيمهشدگان به تصويب رسيد. در سال 1368 با تصويب قانوني، ارايه تعهدات درماني و اداره امور مراكز درماني سازمان تأمين اجتماعي از وزارت بهداشت، منتزع و به سازمان تأمين اجتماعي واگذار شد. در برنامه دوم (1373 تا 1378)، نگاه جامعتري به مقوله تأمين اجتماعي وجود داشت. در اين برنامه در قالب دو نظام حمايتي، يكي مبتني بر اشتغال و بيمه (براي افرادي كه توان كسب درآمد كافي و مشاركت در امر تأمين اجتماعي را دارند) و ديگري نظام حمايتهاي اجتماعي غيربيمهاي (براي افرادي كه كم درآمد يا نيازمند هستند)، به ساماندهي نظام تأمين اجتماعي پرداخته شد. پس از آن، با تصويب قانون بيمه همگاني خدمات درماني در سال 1373، تحولاتي در نظام بيمه خدمات درماني كشور پديد آمد كه تأثيرات مهمي بر سازمان تأمين اجتماعي گذاشت. در همين راستا، در سال 1376 قاليبافان خانگي فاقد كارفرما و در سال 1379 رانندگان حمل ونقل بار و مسافر بين شهري، تحت پوشش اين سازمان درآمدند.
7 رمضان در گذر تاريخ
* وفات حضرت «ابوطالب» عمو و حامي بزرگ پيامبراكرم در مكّه بنا به روايتي
(10 بعثت)
اشاره:
پس از وفات عبدالمطلب جد بزرگوار پيامبر اكرم(ص) ابوطالب سرپرستي آن حضرت را به عهده گرفت و در تمام مراحل، همراه برادرزادهي خود بود. ابوطالب پس از بعثت پيامبر نيز از ياري حضرت محمد(ص) دست برنداشت و در مقابل مشركان قريش ميايستاد. با رحلت ابوطالب، مشركان، آزار و اذيت بيشتري به پيامبر اسلام وارد كرده و آن حضرت را تحت فشار زيادتري قرار دادند. مسئلهي ايمان و اسلام ابوطالب از دير زمان ميان شيعه و اهل سنت مورد اختلاف بوده است. اين مسئله كم كم به صورت حادي در آمده، صورت كلامي، عقيدتي و سياسي به خود گرفت. علماي شيعه با تكيه به روايات امامان و نيز اشعاري كه از ابوطالب به جاي مانده، حكم به مسلمان بودن او دادهاند و در اينباره رسالهها نگاشتهاند كه يكي از آنها،
كتابِ ايمان ابيطالب اثر شيخ مفيد ميباشد.
* تحميل ولايتعهدی به حضرت امام رضا(ع) توسط مأمون عباسي(201 ق)
اشاره:
دشمني خاندان اُمَوي و عباسي با اهلبيت از ديرباز وجود داشت. هر كدام از اين خاندان جور به نوبهي خود آزار و اذيت فراواني به اهل بيت و آل علي(ع) روا داشتند و حتي از به شهادت رساندن امام معصوم ابا نميكردند. وقتي مامون بر مسند قدرت نشست، از نفوذ امام رضا(ع) در ميان مردم آگاه بود و چون ميخواست هم امام را تحت نظر داشته باشد و هم خود را فردي دوستدار اهل بيت نشان دهد تا اقبال عمومي را به خود جلب كند، دستور داد تا امام رضا(ع) را از مدينه به خراسان آوردند و با اصرار فراوان ولايتعهدي خود را به امام، واگذار كرد. سرانجام روز دوشنبه هفتم ماه رمضان سال 201 ق، منشور ولايتعهدي به خط مأمون نگاشته شد و در پشت همان ورقه، حضرت علي ابن موسي الرضا(ع) نيز با ذكر مقدمهاي پر از اشاره و ايماء، قبولي خود را اعلام فرمود؛ ولي يادآوري كرد كه اين امر به انجام نميرسد. آنگاه در كنار همان مكتوب، بزرگان و فرماندهان كشوري و لشكري، اين عهدنامه را گواهي نمودند. از اين پس به امام، الرضا من آل محمد(ص) ميگفتند يعني كسي كه از آل محمد به وي (مامون) راضي شده است. مامون دختر خود، امحبيب را به ازدواج آن حضرت درآورد و شعار عباسيان راكه لباس سياه بود، تبديل به شعار علويان و لباس سبز نمود. بررسي اوضاع و شرايط سياسي زمان مأمون نشان ميدهد كه وي با يك سلسله دشواريها و مشكلات سياسي روبرو شده بود و براي رهايي از اين بنبستها تلاش ميكرد. او سرانجام به منظور حل اين مشكلات، يك سياست چند بعدي در پيش گرفت كه همان طرح وليعهدي امام رضا(ع) بود.
* تولد «ابن زُهره» فقيه و متكلم نامدار مسلمان(511 ق)
اشاره:
عِزُّالدين ابوالمكارم حمزة بن علي بن زُهرة الحسيني الحَلَبي معروف به ابن زهره، فقيه و متكلم و از دانشمندان مشهور مسلمان، در حلب از شهرهاي سوريه به دنيا آمد. او پس از تكميل تحصيلاتش در حلب و نجف، به مراتب عالي علمي دست يافت. ابن زهره در فقه، اصول، كلام و ادبيات عرب، مهارت و دانش بسيار اندوخت و دانشمندان مشهوري تربيت كرد. نزديك به بيست كتاب، رساله و نامه به او نسبَت دادهاند. تنوع موضوعات اين آثار، نشان دهندهي وُسعَتِ دامنهي دانشِ اوست. مسألةٌ في نَفيِ الرُّؤيَة، نقضِ شُبهَةُ الفلاسَفه و نيز قَبَسُ الانوار از جملهي تاليفات اين عالم بزرگ مسلمان است. ابنزهره در سال 585 ق در 74 سالگي چشم از جهان فرو بست.
* تولد «صفايي ترمذی» مورخ و شاعر قرن دهم هجري(944 ق)
اشاره:
سيّدنظام الدين محمد معصوم صفايى ترمذي متخلص به نامي، مورخ و شاعر، در هندوستان به دنيا آمد. اجداد وي از مسلمانان ترمذ بودندو در قندهار افغانستان ميزيستند، اما چون پدرش به هند مهاجرت كرد، وي نيز پس از اتمام تحصيلاتش در قندهار، به گجرات هند رفت و به مناصب ديواني پرداخت. «نامي» از دانشمندان پركارِ زمان خود بود و آثار ارزشمندي چون طِبِّ نامي را به رشتهي تحرير درآورد. وي در 1019 ق در 75 سالگي درگذشت.
16 جولاي در گذر تاريخ
* قتل عام خانواده سلطنتي روس در هنگامه انقلاب بزرگ روسيه (1918م)
* انفجار آزمايشي اولين بمب هسته اي جهان در صحراي «آلاماگور دو» آمريكا (1945م)