2 تير درگذر تاريخ

* در گذشت شعیشع ،

پیر قرآن کریم(1390ش)

اشاره:

«ابوالعينين شعيشع» رئيس انجمن قرّاء مصر متولد شهر «بيلا» در استان «كفرشيخ» مصر در سال 1922 بود و در دوران كودكي حافظ كل قرآن شد و در سال 1936 در شهر «المنصوره» به شهرت رسيد.

وي در سال 1939 در راديو قاهره به تلاوت قرآن مشغول شد و در نيمه دهه 40 ميلادي روش خاص خود را در تلاوت قرآن اتخاذ كرد؛ وي اولين قاري است كه در مسجد الاقصي به قرائت قرآن پرداخت. «ابوالعينين شعيشع» در اكثر كشورهاي دنيا از جمله عراق، سوريه و ايران تلاوت كرد و در آغاز دهه 60 ميلادي به بيماري‌اي مبتلا شد كه مدتي نتوانست قرائت كند. وي در دهه هفتاد تلاش خود را براي ايجاد انجمن قراء مصر دنبال كه در اين كار بزرگان چون «شيخ محمود علي البناء» و «شيخ عبدالباسط عبدالصمد» او را همراهي كردند و در سال 1988 وي به عنوان دبير اين انجمن انتخاب شد. «ابوالعينين شعيشع» عضويت شوراي عالي امور اسلامي مصر، رياست مؤسسه بين‌المللي حفظ قرآن كريم و عضويت كميته عالي قرآن كريم وزارت اوقاف مصر را بر عهده داشت و در طول حيات خود نشان‌هاي عالي كشورهاي لبنان، سوريه، فلسطين، تركيه، سومالي، پاكستان،‌امارات و برخي كشورهاي ديگر اسلامي را دريافت كرد. وي كه از دوستداران اهل بيت(ع) بود، يكي از علاقه‌مندان جدي انقلاب اسلامي و به‌ويژه مقام معظم رهبري به حساب مي‌آمد و رهبر معظم انقلاب اسلامي در توصيف شعيشع وي را «پير قرآن كريم» و «كسي كه عمرش را با قرآن گذرانده است» ناميده‌اند.

* به توپ بستن مجلس شوراي ملي به فرمان محمدعلي شاه قاجار (1287ش)

اشاره:

محمدعلي شاه قاجار، از همان آغاز كار، مصمم به برانداختن مشروطيت بود، اما بهانه‏اي در دست نداشت. اما در جريان سوء قصدي كه به وي شد، بهانه لازم را به دست آورد و آن را به گردن آزادي‏خواهان انداخت، تا اينكه سرانجام پس از ماه‏ها كشمكش ميان مجلس و دربار و عدم دسترسي به نتيجه مطلوب، در روز سه‏شنبه دوم تيرماه 1287 ش برابر با 23 جمادي اولِ 1326 ق، هنوز آفتاب طلوع نكرده بود كه قشون محمدعلي شاه به سوي مجلس روان شدند و راه‏هائي را كه به مجلس منتهي مي‏شد، بستند.

مجاهدان كه در ميدان بهارستان بودند در سنگرهاي خود به حال آماده‏باش درآمدند. چون خبر به گوش حضرات آيات بهبهاني و طباطبائي، از رهبران روحاني مشروطه، رسيد، با بي‏پروائي و دليري از خانه بيرون آمدند و خود را به مجلس رسانيدند تا شايد از وقوع حادثه جلوگيري نمايند. ناگهان مجلس شوراي ملي كه هنوز مدت زيادي از بدو تشكيل آن نمي‏گذشت به دستور محمد علي شاه مستبد و توسط كلنل لياخوف، افسر روسي به توپ بسته شد. در پي اين حمله، نعش خونين آزادي‏خواهان، صحن بهارستان را پُر كرد و صداي ناله و فرياد از هرسو به گوش مي‏رسيد. مجاهدان نيز مردانه، تفنگ در دست گرفته و از خود و مجلس دفاع مي‏كردند. جنگ درحدود چهار ساعت به طول انجاميد و سرانجام به نفع شاه پايان يافت. در اين ماجرا، محمدعلي شاه كه مورد حمايت دولت روس بود به اعدام و تبعيد و زنداني كردن نمايندگان مجلس پرداخت. شاه دستور داد كه آقا سيدعبدالله بهبهاني را به كرمانشاه تبعيد كرده، آيت الله سيدمحمد طباطبائي را در شميران خانه‏نشين نمايند. عده‏اي از آزادي‏خواهان را، زنجير به گردن انداخته و كِشان كشان به باغ شاه بردند. از ميان اين جمع، تنها ملك المتكلمين و ميرزا جهانگيرخان صوراسرافيل از مشروطه‏طلبان مشهور و مخالف استبداد قاجاري را به حضور شاه آوردند. وي پس از اين‏كه مدتي به آن دو دشنام داد، دستور قتل هر دوي آنها را صادر كرد. در اين واقعه بيش از سيصد تن از مجاهدان، آزادي‏خواهان و مشروطه‏طلبان كشته و پانصد تن ديگر زخمي و تعداد زيادي بازداشت شدند. هم‏چنين انجمن‏ها تعطيل، روزنامه‏ها توقيف و مشروطيت دو ساله ايران به پايان رسيد. بدين ترتيب مجلس، منحل شد و دوره استبداد صغير آغاز گشت.

* تصويب طرح اجباری شدن كلاه شاپو برای مردان در مجلس شورای ملي (1306 ش)

اشاره:

رضاخان پهلوي پس از به دست گرفتن قدرت، دائماً در تلاش براي نابودي مظاهر ديني و سنتي مردم بود و قصد جايگزيني فرهنگ غرب در ايران را در سر مي‏پروراند. وي در اين راه، در هر مدت قانوني، را به مردم ابلاغ مي‏كرد كه طرح اجباري شدن استفاده از كلاه شاپو يكي از آنان بود. اين قانون ابتدا در مورد وزرا، وكلا و رؤساي ادارات و مستخدمان دولت اجرا گرديد كه بايد لباس متحدالشكل بپوشند و كلاه شاپو يا پهلوي برسرگذارند. سپس اين دستور براي مدارس اجباري گرديد و دانش‏آموزان موظف به پوشيدن لباس يك شكل شدند. دراين ميان، بازاريان از تغیير لباس ناراضي بوده و با تمام فشار و توصيه‏هاي كلانتري‏ها، از آن روي گردان بودند. از آن طرف، چون قانون براي پوشيدن لباس كوتاه و كت و شلوار وجود نداشت و بسياري از طبقات مردم، مايل نبودند از لباس اجدادي خود دست بكشند و لباس جديد را در بر نمايند، بنابراين مشكلاتي به وجود آمد. از اين رو، براي اينكه اين عمل صورت قانوني پيدا كند با اشاره دربار به مجلس، نمايندگان با تصويب طرحي، در دوم تيرماه 1306 استفاده از كلاه شاپو را اجباري اعلام كردند. با تصويب اين طرح، مأموران دولت بر فشار خود بر مردم افزودند و آن را در سطح كشور رايج ساختند. در مقابل، اشخاص بسياري بودند كه در مخالفت با اين طرح، ديگر به سر كسب و كار خود نرفتند و خانه‏نشين شدند.

14 شعبان درگذر تاريخ

* درگذشت «موسي بن يونس» فقيه و رياضي دان مسلمان (639 ق)

اشاره:

ابوالفتح كمال الدين موسي بن يونس معروف به ابن منعه، فقيهِ شافعي، طبيب، منجم و رياضي دان مسلمان در سال 551 ق در موصِل عراق به دنيا آمد. پس از فراگيري علوم مقدماتي در زادگاه خود، راهي بغداد گرديد و در مدرسه‏ي نظاميه‏ي آن شهر به تكميل تحصيلات خود پرداخت. ابن يونس در عصري كه دوره‏ي شكوفائى علمي در تمدن اسلامي به شمار مي‏رفت، در علوم و فنون گوناگون، صاحبِ دانش و مهارت بود به طوري كه حَنَفيان نزد او فقه حنفي مي‏آموختند و يهوديان و مسيحيان در تفسير تورات و انجيل به او رجوع مي‏كردند. اين دانشمند مسلمان پس از اتمام تحصيلات خود، در قاهره به تدريس پرداخت و آثار فراواني را تأليف نمود. اسرار السلطانيه، عيون المنطق و مفردات الفاظ القانون از آن جمله‏اند.

* درگذشت «ابن مرزوق حفيد» فقيه و اديب مسلمان(842 ق)

اشاره:

ابوعبدالله محمد بن احمد بن محمد، معروف به ابن مرزوق حفيد، در ربيع الاول سال 766 ق در مغرب به دنيا آمد. او در روزگار جواني در طي سفرهايى كه به مكه، قسطنطنيه، اسكندريه، قاهره و... داشت، نزد مشايخ و بزرگان علم و ادب آن سرزمين‏ها نظير سراج‏الدين بَلقيني، زين الدين عراقي، ابن خلدون، ابوحيّان نحوي و ابن هِشام انصاري دانش آموخت. برخي ديگر از خاندان ابن مرزوق نيز از بزرگان فقه و ادب و سياست بوده‏اند. ابن مرزوق حفيد در زمينه‏ي فرهنگ اسلامي عصر خويش، تأثيري بسزا برجاي نهاده است. آن چه در مورد حفيد حائز اهميت مي‏نمايد، وجود نام وي در بسيار از طُرُق اجازات، به ويژه اجازات حجاز و مغرب است. او صاحب تأليفات متعدد بوده كه برخي از آن‏ها به صورت خطّي در كتابخانه‏هاي جهان نگهداري مي‏شوند. رَوضةالاعلام در حديث، المفتاتيحُ المَرزوقيَّه و نيز منظومه‏اي در حديث از جمله آثار ابن مرزوق حفيد است. اين محدث و دانشمند مسلمان در سال 842 ق در 78 سالگي در مصر يا مغرب درگذشت.

* تولد «ميرزا مرتضي خان فرهنگ» شاعر و نويسنده‏ي ايراني(1301 ق)

اشاره:

ميرزا مرتضي خان متخلص به فرهنگ با تلاش و پشتكار بسيار به تحصيل دانش‏هاي متداول زمان خود پرداخت. ميرزا مرتضي فرهنگ با آغاز نهضت مشروطيت به صف مبارزانِ مشروطه خواه پيوست و هم‏زمان با فعاليت‏هاي سياسي بر ضد استبداد قاجاريه، به كار روزنامه نگاري نيز اشتغال ورزيد. او روزنامه‏هائى را با نام‏هاي فرهنگ، خاورستان و پايتخت منتشر كرد. ميرزا مرتضي خان فرهنگ مدتي را در شهرهاي استامبول، ويَن و پاريس گذرانيد و در اين مدّت، ضمن تكميل تحصيلات علمي خود، به نشر علوم و معارف اسلامي نيز همت گماشت. فرهنگ در سرودن شعر، داراي طبعي روان و در نويسندگي نيز چيره دست بود. اشعار او بيشتر در روزنامه‏هاي ايران، فرانسه و تركيه به چاپ رسيده است.

23 ژوئن درگذر تاريخ

* وقوع اولين جنگ ميان نيروهاي انگليسي و هندي در بنگال (1757م)

* واگذاری بندر مهم اسكندرون سوريه به تركيه توسط فرانسوی ‏ها (1939م)

* تأسيس اولين پارلمان جهان در ايسلند (920م)

* آغاز قيام تاريخي «ژان كالون» مصلح معروف مذهبي در ژنو (1536م)

* تولد «پيترو متاسْتازْيو» اديب و نويسنده معروف ايتاليائي (1698م)

* روز ملي «لوكزامبورگ»