حتما تا به حال براي خريد شامپو يا نرم‌كننده سري به بازار گيج‌كننده شامپوها زده‌ايد. هزاران نوع شامپو با قيمت‌هاي مختلف در بازار موجود است و هر روز هم انواع جديدتري به آنها افزوده مي‌شود.

فروشنده‌هاي مختلف نيز شامپوهايي را به شما پيشنهاد مي‌كنند كه بعضي از آنها واقعا از لحاظ قيمت با انواع ديگر تفاوت بسيار زيادي دارند. اما سوال اين جاست كه آيا قيمت شامپوها معيار قابل قبولي براي بهتر بودن آنهاست؟ يك شامپوي مناسب بايد چه خصوصياتي داشته باشد؟ هر كدام از پرسش‌هاي زير ممكن است سوال شما هم باشد، اميدواريم پاسختان را دريافت كنيد.

 

تاريخچه شامپو چيست؟

كلمه شامپو از يك لغت هندو به نام "چامپانا" به معني ماساژ دادن گرفته شده است.

قبل از پيدايش شامپو به صورت امروزي، مردم براي شستشوي موي خود از مواد گياهي مانند سدر و چوبك و كتيرا و مواد معدني مانند خاك‌هاي سيليسي استفاده مي‌كردند، ولي صابون، متداول‌ترين ماده جهت شستشوي مو بود و به همين علت اولين شامپوها، شامپوهاي صابوني بوده‌اند و كم‌كم با پيدايش پاك‌كننده‌هاي مصنوعي، مخلوطي از صابون و پاك‌كننده و بالاخره پاك‌كننده‌هاي خالص عرضه شدند. البته در حال حاضر، هنوز هم بسياري از مردم به علت آگاه نبودن از مشكلي كه قليايي بودن صابون و سختي آب براي مو پديد مي‌آورد، از صابون براي شستن موي خود استفاده مي‌كنند.

 

بهترين شامپو چه شامپويي است؟

چيزي به عنوان بهترين شامپو وجود ندارد. اغلب شامپوها اثر پاك‌كنندگي رضايت‌بخشي دارند و قيمتي كه شما براي شامپو پرداخت مي‌كنيد، سليقه شخصي است و لزومي‌ندارد براي به دست آوردن شامپوي خوب، پول زيادي خرج كنيد. به اين معنا كه الزاما گران بودن قيمت شامپو، معيار خوب بودن آن نيست. همه شامپوها حاوي تركيبات سورفاكتانت هستند و عمل نظافت و زدودن چربي، چرك و ساير زوايد روي مو را انجام مي‌دهند كه اين مواد همراه با كف در موقع آبكشي از بين مي‌رود.

آيا استفاده مكرر از شامپو موجب كدر شدن و آسيب ديدن مو مي‌شود؟

استفاده از شامپوهاي نامناسب و عدم به كارگيري روش صحيح استفاده از شامپو باعث كدورت و آسيب‌ديدگي موها مي‌گردد. در صورتي كه شامپوي مناسب موي خود را پيدا نموده و روش صحيح شامپوكردن و خشك كردن مو را ياد بگيريد، مي‌توانيد با خيال آسوده موي خود را هر روز يا چند بار در روز شستشو دهيد.

همه توليدكننده ‌ها ادعا مي كنند شامپوي شان بهترين است. آيا واقعا شامپوها فرقي با هم ندارند؟

تفاوت بسيار زيادي بين شامپوهاي مختلف از نظر كيفيت ماده اوليه مورد استفاده، فرمولاسيون به كاربرده شده، رعايت اصول بهداشتي در خط توليد، جنس تجهيزات ساخت و بسته‌بندي و همچنين دقت توليدكننده در كنترل كيفيت محصول نهايي وجود دارد. ضمن آنكه شرايط نگهداري محصول تا رسيدن به دست مصرف كننده از عوامل مهم و موثر در كيفيت نهايي شامپو است.

چگونه يك شامپوي مناسب براي موهايمان انتخاب كنيم؟

چون موها متفاوت هستند و شامپوها نيز مختلف، بهترين راه امتحان كردن انواع شامپو و در نهايت انتخاب مناسب‌ترين آنهاست.

برچسب روي شامپوها به معرفي تركيبات موجود در آن مي‌پردازد. آنچه مهم است اينكه اگر موهاي شما در اثر مواد مختلف مثل مواد مش يا فر يا به هر دليل ديگري آسيب ديده است، بهتر است به اسيديته شامپو دقت كنيد. اسيديته شامپوها بين قليايي متوسط تا اسيدي سبك تنظيم مي‌شود.

اگر موهايتان آسيب‌ديده شامپوهاي خنثي يا شامپويي با اسيديته سبك كه مو را كمتر متورم كرده و لايه خارجي مو را كمتر به هم مي‌ريزد، مناسب‌تر است.

 

آيا شامپوي نامناسب موجب ريزش موي سر مي‌شود؟

مردم وقتي شامپوي خود را عوض مي‌كنند، معمولا توجه بيش از حدي به حالت مو و پوست سر خود مي‌كنند. اگر بهبودي در وضعيت موهايشان حاصل شود، آن را به فرآورده جديد نسبت مي‌دهند و برعكس در صورتي كه وضعيت موهايشان بدتر شود، بازهم فرآورده جديد را مقصر مي‌دانند؛ مثلا ريزش طبيعي موهاي خود را به شامپوي جديد نسبت مي‌دهند.

 

تحقيقات نشان داده است كه تعداد كمي ‌از مردم از نقش عواملي مانند شانه كردن، برس كردن، تاثيرات مخرب مواد شيميايي و يا حتي داروها، رژيم غذايي، بيماري يا ويژگي‌هاي توارثي در ريزش مو آگاه هستند. حقيقت آن است كه شامپوها باعث ريزش مو نمي‌شوند، ضمن اينكه تاثيري بر ميزان ريزش يا رشد مجدد آن در طول روز ندارند.

مدت زمان آبكشي شامپو تا چه حد بايد طولاني باشد؟

پس از استفاده از شامپو موي خود را به خوبي و به طور كامل آبكشي كنيد تا هيچ اثري از كف شامپو روي موي شما باقي نماند. براي آبكشي شامپو از آب ولرم استفاده كنيد تا شامپو به طور كامل از روي مو خارج گردد، ولي دماي آبكشي كانديشنرها يا نرم كننده ها بستگي به عواملي مانند ضخامت موي شما دارد.

هرگز از آب داغ براي آبكشي موي خود استفاده نكنيد.

 

علت شوره سر چيست؟ شامپوي مخصوصي براي آن وجود دارد؟

شوره سر به دلايل مختلفي به وجود مي‌آيد و مي‌تواند به عوامل ارثي، هورموني، جريان نداشتن هواي كافي در لابه‌لاي موهاي سر، خستگي و استرس، برس نزدن يا غلط برس زدن موها و تغذيه غلط، مربوط باشد.

براي درمان و پيشگيري از اين مشكل، بايد از شامپوهاي مخصوص ضد شوره استفاده كنيد.

زياد شامپو زدن، شوره را برطرف نمي‌كند، اما تميز نگه داشتن موها ضروري است.

در هر بار شستشوي مو چقدر شامپو استفاده كنيم؟

ميزان مصرف شامپو به ميزان چربي مو و پوست سر و بلندي مو بستگي دارد.

به عنوان يك قاعده كلي ميزان مصرف شامپو بايد به اندازه‌اي باشد كه موقع استفاده، كف حاصل از آن تمام سطح مو را بپوشاند. به ياد داشته باشيد زمان استفاده از شامپو بعد از مرحله آبكشي اوليه مي‌باشد، يعني بعد از اينكه موي خود را به خوبي با آب خيس كرديد.

شامپوي مورد استفاده بايد هر چند وقت يك‌بار تعويض شود؟

در گذشته، برخي شامپوها نمي توانستند به طور كامل، آلودگي‌هاي مو و پوست سر را پاك كنند، در نتيجه نوع خاصي از آلودگي‌ها روي سر جمع مي شد. بنابراين به مردم سفارش مي كردند كه هر چند وقت يك‌بار شامپوي خود را عوض كنند تا اين مشكل برطرف شود.

اما اگر در حال حاضر شامپوي مصرفي شما باعث تجمع آلودگي روي سطح مو و پوست سر شما نمي‌شود، تعويض مكرر شامپو ضرورتي ندارد. از طرفي استفاده ي مداوم از محصولي خاص نيز توصيه نمي‌شود، زيرا در دنياي مدرن امروز، هر سال محصولات جديدي با خواص متنوع به بازار مي آيند كه عدم استفاده از آنها، باعث محروميت شما از پيشرفت‌هاي تكنولوژي مي گردد.

 

آيا كف زياد شامپوها نشانه بهتر بودن‌شان است؟

سورفاكتانت‌هاي زيادي با خواص متفاوت وجود دارند (تركيبات سورفاكتانت در شامپو، عمل نظافت و زدودن چربي، چرك و ساير زوايد روي مو را انجام مي دهند). بعضي از آنها براي برطرف كردن گرد و خاك و بعضي ديگر براي برطرف كردن چربي بهترين اثر را دارند. بعضي‌ها كمتر كف كرده و بعضي زياد كف مي‌كنند. براي همين توليدكنندگان شامپو از انواع مختلف سورفاكتانت‌ها كمك مي‌گيرند. براي مثال سورفاكتانت شامپوي موي چرب در مقايسه با شامپوي موي خشك، بايد خاصيت چربي‌زدايي بيشتري داشته باشد.

در هر صورت مصرف‌كنندگان، عملا اختلاف بين شامپوها را خيلي سخت متوجه مي‌شوند، بنابراين حتي تصور نكنيد شامپوهايي كه تحت عنوان شامپوي تقويتي هستند، شامپوي بهتري هستند. توليدكنندگان، عوامل غليظ يا رقيق‌كننده را به لحاظ فروش و تجمل به شامپو اضافه مي‌كنند و حتي اگر سورفاكتانت‌ خاصي كف كافي توليد نكند، به شامپوها مواد كف‌زا مي‌افزايند كه همه اينها جنبه تجمل و حفظ بازار تبليغات را دارد.

شامپوهاي ويتامينه، حالت‌دهنده و گياهي مي‌توانند موجب درمان آسيب‌هاي مو شوند؟

تنها راه رهايي از موهاي آسيب‌ديده، كوتاه كردن آنها است. بايد منتظر ماند تا موي سالم جايگزين شود. پروتئين‌ها به مو و سطح آسيب ديده مي‌چسبد و كوتيكول را پر مي‌كنند. جالب است بدانيد همه حالت‌دهنده‌ها يكسان‌اند و تنها در جايي كه موها به آن احتياج دارد، جذب مي‌شوند و بقيه آبكشي مي‌شود. آب هميشه اولين ماده‌اي است كه روي اين مواد مي‌نشيند، چون پايه همه مواد ديگر است. مواد جاذب رطوبت‌ و گليسيرين با جذب آب از هوا مو را نرم و براق مي‌كند. پروتئين‌ها نيز موقتا ترك‌ها را به هم مي‌چسبانند و سطح ناهموار مو را صاف مي‌كنند تا آسيب جدي نبيند.

در مورد بعضي تركيبات گياهي و تخم‌مرغ و حنا و... با اينكه گفته مي‌شود خاصيت طراوت‌افزايي و جواني دارد، اما سند علمي ‌براي چنين ادعايي موجود نيست.

 

شامپوهايي كه حاوي نرم‌كننده هستند، واقعا مؤثرند؟

اگر موي شما به نرم‌كننده نياز دارد، به جاي استفاده از شامپوي حاوي مواد نرم كننده، بعد از شامپو زدن از يك نرم‌كننده جدا استفاده كنيد، چون مشكل است كه يك شامپو، دو عمل را با هم انجام دهد، يعني هم موها را تميز كند و هم يك لايه نازك نرم‌كننده روي موها قرار دهد. همچنين بعد از استفاده از شامپوهاي حاوي مواد نرم كننده، لايه‌اي از ذرات مواد نرم كننده روي موها باقي مي‌مانند كه اين ذرات مي‌توانند باعث تجمع چربي و كثيفي مو شوند.

بهترين كار اين است كه مويتان را شامپو كنيد و بعد از آبكشي، از يك نرم‌كننده استفاده كنيد. اين تركيبات وقتي بعد از شامپو مصرف شوند، روي تار مو، پوشش نامريي و ظريفي به جاي مي‌گذارند كه كوتيكول به هم خورده ي مو را صاف مي‌كند و ممكن است حتي جاهايي از كوتيكول مو را كه كنده شده است، پر كند. با اين كار، مو كمتر مستعد گره خوردن شده و به راحتي شانه مي‌شود و به درخشندگي و توان آن افزوده مي‌شود.

حالت‌دهنده‌ها اكثرا فوري عمل مي‌كنند و فقط براي يك دقيقه روي مو مانده و سپس آبكشي مي‌شوند. اين تركيبات تقريبا براي اكثر مردم خوشايند هستند، اما براي موهاي آسيب‌ديده بايد از حالت‌دهنده‌هاي سنگين‌تر استفاده كرد (كه بايد قبل از آبكشي به مدت 10دقيقه يا بيشتر روي سر بمانند)، اما نبايد به ادعاهاي گوناگون تبليغاتي توجه كنيد.

اين نكته را به ياد داشته باشيد كه ساقه موها بافت مرده‌اند و نمي‌توان آنها را تغذيه كرد و يا آسيب آن‌ها را به‌طور دايم برطرف نمود.