23 خرداد در گذر تاريخ
* تولد بابک بیات ، سازنده ملودیهای سینمای ایران (1385-1325ش)
اشاره:
بابك بيات پس از يك دوره بيماري به علت نارسايي كبدي در بيمارستان ايرانمهرتهران درگذشت. «بابك بيات»در سال 1325 در شهر تهران به دنيا آمد.از سن 19 سالگى در اپراى تهران مشغول به فعاليت شد. از آخرين فعاليتهاي بابك بيات در اين سالها ساخت موسيقي سريال ولايت عشق و قطعه كرال و اركسترال «سرزمين خورشيد « بود، كه در سال 1376 توسط اركستر سمفونيك تهران و به رهبرى «فريدون ناصرى « اجرا شد. بابك بيات در كنار ساخت موسيقى حدود هشت سال است كه در دانشگاههاى تهران مشغول به كار بود و موسيقى فيلم تدريس مىكرد.
*رحلت بانوي مجتهده و عالمه «سيده نصرت امين اصفهاني» (1362 ش)
اشاره:
حاجيه خانم سيدهنصرتبيگمامين معروف به بانوي مجتهده اصفهاني درسال 1265 هجريشمسي در اصفهان متولد شد و از در 4 سالگي براي آموزش قرآن و فراگيري خواندن و نوشتن راهي مكتب گرديد. در سن 15 سالگي با پسر عموي خود ازدواج كرد و از 8 فرزند، 7 تن آنها به مرگ زودرس درگذشتند و فقط يك پسر براي او باقي ماند. بانو امين در 20 سالگي به تحصيل زبان عربي و علوم ديني (فقه و اصول) پرداخت و همزمان به فراگيري حكمت و فلسفه مبادرت ورزيد تا اينكه در سن 40 سالگي مرتبت و تسلط علمي ايشان مورد تأييد علما و مراجع تقليد وقت قرار گرفت و به دريافت درجه اجتهاد و روايت نائل شد. بانو امين از 40 سالگي تا پايان عمر پربركت خود به مدت بيش از 55 سال به تأليف كتب، تدريس، پاسخگويي به پرسشهاي ديني مردم و ارشاد مشغول بود. از اين بانوي مجتهده آثار متعددي بر جاي مانده كه تفسير قرآن كريم در پانزده جلد، اربعين الهاشميه (عربي)، جامع الشتات (عربي)، معاد يا آخرين سير بشر، مخزنالعرفان، روش خوشبختي و توصيه به خواهران ايماني و سير و سلوك در روش اولياء از آن جملهاند. سيده نصرت امين در سال 1344 با سرمايه خود مكتبي به نام فاطمه(س) و نيز دبيرستاني دخترانه تأسيس كرد و در آن به پرورش تعداد زيادي از دختران مسلمان با روش ديني همت گماشت. اين حكيم الهي كه نسبت ايشان با سي واسطه به اميرالمؤمنين(ع) ميرسد، پس از يك عمر خدمت خالصانه در 23 خرداد 1362 ش برابر با آخر شعبان 1403 ق در 97 سالگي در اصفهان بدرود حيات گفت و در همان شهر به خاك سپرده شد.
* رحلت فقيه برجسته «شيخ زين العابدين مازندراني» (1271 ش)
اشاره:
شيخ زين العابدين بن مسلم بارفروشي مازندراني، عالمي رباني، فقيه صمداني و از بزرگان علماي اماميه اوايل قرن چهاردهم هجري است. ايشان پس از مهاجرت به نجف اشرف از محضر شيخ حسن از شاگردان صاحب جواهر و سيد العلماي مازندراني بهرههاي وافر برد. وي به حسن تقرير و بيان بين هم دورهايهاي خود ممتاز بود و از لحاظ علمي، استادي كامل به شمار ميرفت. شيخ زين العابدين همچنين مرجع تقليد جمع زيادي از شيعيان هند و عراق و ايران نيز بوده است. از فرزندان وي شيخ علي (صاحب فهرست جواهر) و حاج شيخ محمد حسين مجتهد معروفند. اين عالم رباني در 16 ذيالقعده سال 1309 ق وفات يافت. ذخيرةالمعاد (به فارسي كه به سؤال و جواب معروف است و بارها چاپ و جمعي از بزرگان حواشي بسياري برآن نوشتهاند) زينةالعباد، مناسك الحج و غير آن از جمله آثار ايشان است.
*صدور فرمان امام خميني(ره) براي تشكيل «ستاد انقلاب فرهنگي» (1359 ش)
اشاره:
حضرت امام خميني(ره) به منظور ايجاد تحول در دانشگاههاي ايران طي پيامي، فرمان تشكيل ستاد انقلاب فرهنگي را صادر كردند. ايشان در بخشي از پيام خود از اعضاي اين ستاد خواستند تا براي برنامهريزي رشتههاي مختلف و خط مشي آينده دانشگاهها، بر اساس فرهنگ و ارزشهاي اسلامي اقدام كنند. هدف اصلي از تشكيل ستاد انقلاب فرهنگي، بازسازي و دگرگون ساختن نظام آموزش عالي كشور و زدودن مظاهر فرهنگ غرب از چهره دانشگاههاي ايران بود. اعضاي اين ستاد به دستور حضرت امام، از بين كارشناسان و استادان مسلمان در تخصصهاي مختلف برگزيده شدند. حيطه كار اين ستاد كه به شوراي عالي انقلاب فرهنگي تغيير نام يافته است به تدريج گسترش يافت و ساماندهي امور فرهنگي جامعه را در زمينههاي مختلف بر اساس فرهنگ غني اسلام بر عهده دارد.
4 شعبان در گذر تاريخ
*ولادت حضرت اباالفضل العباس(ع)(26 ق)
اشاره:
حضرت اباالفضل العباس(ع) فرزند برومند امام علي(ع) از مادري مشهور به امالبنين متولّد شد. حضرت اباالفضل(ع) از محضر پدري چون اميرالمؤمنين و برادراني همچون امام حسن(ع) و امام حسين(ع)، فيوضات علمي، معنوي و اخلاقي برگرفت و در كمالات گوناگون به جايگاه رفيعي دست يافت. حضرتش پس از شهادت پدر از همراهي و ياري برادرانش فروگذار نكرد و سرانجام به همراه امام و پيشواي خود، حضرت امام حسين(ع) در صحراي كربلا به شهادت رسيد.
* روز جانباز
اشاره:
چهارم شعبان سالروز ولادت با سعادت حضرت اباالفضل(ع) در جمهوري اسلامي ايران روز جانباز ناميده شده است.
*درگذشت «ابوسعيد ابوالخير» عارف و شاعر معروف(440 ق)
اشاره:
ابوسعيد فضل بن ابي الخير از اكابر و مشايخ عرفا و صوفيِ نامي قرن پنجم هجري در اواسط قرن چهارم هجري به دنيا آمد. وي از كودكي رياضات سخت كشيد و به خدمت جمعي از بزرگان صوفيه رسيد. ابوسعيد ابوالخير پس از تَحمّل رنج فراوان در اين راه، از دست بعضي از بزرگان، خرقهي خلافت گرفت و در خانقاه خود در ميهنه و نيشابور به ارشاد سالكان و وعظ و هدايت مردم پرداخت. وي از اولين كساني است كه نظريهي وحدت وجود را در خراسان پراكند و قول و سماع را در ميان خانقاهيان متداول ساخت و از اين حيث در تاريخ تصوف، مقامي خاص دارد. ابوسعيد در هشتاد و سه سالگي در ميهنه وفات يافت. اسرار التوحيد في مقامات الشيخ ابوسعيد، شرح مفصلي از احوال اوست كه توسط محمدبن منور يكي از نوادگان ابوسعيد تاليف شده است.
*آغاز قيام شاهزاده «اسماعيل ميرزا صفوی» جهت ايجاد حكومت صفويه(905 ق)
اشاره:
اسماعیل، ملقب به ابوالمظفر بهادرخان حسینی، و معروف به شاه اسماعیل یکم مؤسس سلسله صفوی به عنوان اولین سلسه تماماً ایرانی، حاکم بر سراسر ایران پس از اسلام است. وی با رسمیکردن مذهب شیعه و با زنده کردن هویت ایرانی مرزهای ایران را به حدود مرزهای ساسانیان رسانید و در واقع ایران را به عنوان یک واحد سیاسی مستقل پس از اسلام پس از حدود ۸۰۰ سال، تأسیس و تثبیت کرد. از وی اشعاری به ترکی آذربایجانی و به فارسی با تخلص «ختایی» برجای ماندهاست. وی در حالی که چهارده سال بیشتر نداشت به کمک مریدانی که سخت به او معتقد بودند در سال هشتصد و هشتاد ه.ش شاه ایران شد و سلسله خویش را به نام جدش صفی الدین «صفویه» نامید
13 ژوئن در گذر تاريخ
* تأسيس سازمان «شين فين» به عنوان شاخه سياسي ارتش جمهوري خواه ايرلند (1906م)
*آغاز نخستين جنبش سراسري و بزرگ فلسطيني ها عليه صهيونيستها (1921م)
* پرتاب اولين موشك زمين به زمين توسط آلمان نازي عليه انگلستان (1944م)
*مرگ «الكساندر كِرْنِسكي» سياستمدار برجسته روسي (1970م)