نگاه كاركردی به دين مصداق «نؤمن ببعض و نكفر ببعض» است و نمونه ديگری از نگاه مشركانی كه آن چيزهايی را كه با بتپرستی منافات نداشت، میپذيرفتند؛ با اين تفاوت كه در اين جا به جای بت، هوای نفس و كاركرد و سود بشری نشسته است.
حجتالاسلام و المسلمين رضا برنجكار، رئيس پرديس قم دانشگاه تهران و عضو هيئت مديره انجمن كلام اسلامی حوزه علميه، در گفتوگو با خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا)، با اشاره به پذيرش بخشی از دين و نپذيرفتن بخش ديگری از آن در نگاه كاركردی به دين، گفت: اين همان مصداق «نؤمن ببعض و نكفر ببعض» است و نمونه ديگری از نگاه مشركانی كه آن چيزهايی را كه با بتپرستی منافات نداشت میپذيرفتند با اين تفاوت كه در اين جا به جای بت، هوای نفس و كاركرد و سود بشری نشسته است.
وی عنوان كرد: اما مبنای ما اين است كه انسانی كه دين را با ادله خود اثبات كرد و ايمان واقعی به دين آورد، حتما در جاهايی كه میبيند دين با منافع و ديدگاههای او منافات و يا تعارضی دارد، به دنبال دليل آن میرود و اين ارجح دانستن دين بر نظر خود به اين دليل است كه آن فرد با رويكرد درستی به دين رسيده است. نه با اين رويكرد كه اگر دين نياز من را برآورده كند، بلكه به اين عنوان كه آن دين، واقعيت و حق است.
اگر بگوئيد كه دين چه به نفع شما باشد و چه به ضررتان، حق است و به اين دليل آن را بپذيريد، دين را به صدف و گوهر تقسيم نخواهيد كرد و هر چه را دين گفته است میپذيريد
وی با ارائه مثالی ادامه داد: ممكن است در انتخابات يا در شرايطی كه میخواهيد بين دو نفر حكم كنيد، به يكی از اين دو رأی دهيد يا حق دهيد، به دليل اين كه او را دارای صلاحيت ديدهايد و يا اين كه او را در دعوای فیما بين، صاحب حق دانستهايد، در اين شرايط شما به دليل حق، حكم كردهايد، در اين شرايط اگر بعداً، فردی كه به برای او حكم كردهايد، به دليلی بر عليه شما سخنی گفت، از حكمی كه كردهايد پشيمان نمیشويد، اما اگر به دليل منفعتی به فردی رأی دهيد يا بين دو نفر حكمی كنيد، اگر منافع شما تأمين نشود، دست از حمايت برمیداريد و از حكم خود برمیگرديد.
وی افزود: بنابراين ما دوگونه میتوانيم حكم كنيم؛ گاه میگوئيم كه الان روز است، چون به حق و واقعيت روز است و گاه اين جوری نگاه نمیكنيم و میگوئيم كه اگر به نفع من باشد كه بگويم روز است، اين را میگويم و اگر به نفع من باشد كه بگويم شب است، میگويم شب و اين دو رويكرد است؛ رويكرد حقمحورانه و حقمدارانه و رويكرد منفعتمدارانه؛ كه میتواند در سطوح عملی و مادی و روانی مطرح باشد.
برنجكار با بيان اين كه دين البته در مجموع به نفع انسان خواهد بود، خاطرنشان كرد: اگر بگوئيد كه دين چه به نفع شما باشد و چه به ضررتان، حق است و به اين دليل آن را بپذيريد، دين را به صدف و گوهر تقسيم نخواهيد كرد و هر چه را دين گفته است میپذيريد.