ويژگي‌هاي اختصاصي موجودات آبزي نقش مهمي در بقاي آنها داشته است

ساكنان زهرآگين درياها

جام جم آنلاين: موجودات ساكن اين سياره خاكي ـ يعني زمين ـ همواره موجب شگفتي هستند و اين شگفتي را حد و مرزي نيست؛ يعني چه اين موجودات ساكن خشكي باشند چه ساكن درياها، چه بزرگ و غول‌پيكر باشند يا موجوداتي ميكروسكوپي باز هم مي‌توان ردپايي از شگفتي را در آنها يافت.

موجودات دريايي به دليل اين كه در اعماق آب‌ها زندگي مي‌كنند و بندرت مي‌توان نمونه‌هايي از آنها را در ​ درياچه‌ها و رودخانه‌ها يافت، كمتر شناخته شده‌اند. البته آكواريوم‌هاي بزرگي كه در بسياري از كشورها راه‌اندازي شده‌ مي‌توانند نمايشگاه كوچكي از سكونتگاه‌هاي اقيانوسي باشند و فرصتي را براي آشنايي با اين گروه از موجودات ايجاد كنند. بعضي از اين موجودات با وجود داشتن ظاهري بسيار زيبا و حتي شگفت‌انگيز موجوداتي سمي و زهرآگين هستند كه مي‌توانند موجب مرگ انسان‌ شوند. نمونه‌هايي از اين موجودات زيبا و در عين حال خطرناك را در ادامه معرفي مي‌كنيم.

مار دريايي نواري​

زهر اين موجود دريايي 10 برابر سمي‌تر از سم مار زنگي است. اما خوشبختانه مار دريايي نواري موجودي است كه بندرت انسان‌ را هدف نيش زهرآگينش قرار مي‌دهد. اين موجود، ساكن آب‌هاي گرم و كم عمق صخره‌هاي مرجاني و باتلاق‌هاي مانگرو است. اين گروه از مارهاي آبي تنها مارهايي هستند كه دوزيست بوده و قادرند حتي تا ده روز نيز در خشكي و به دور از آب به زندگي ادامه دهند.

گربه‌ماهي راه‌راه​

اين موجود تنها گربه‌ماهي دنياست كه در ساحل مرجاني سكونت دارد. اگرچه اين ماهي در دهانه رودخانه‌هاي بزرگ، آبگيرها و آب‌هاي آزاد ساحلي اقيانوس آرام نيز يافت مي‌شود. باله‌هاي پشتي و سينه‌اي گربه‌ماهي‌ها مجهز به خارهاي سمي است كه نيش بسيار دردناكي دارد. البته نيش گربه‌ماهي‌ها به ندرت موجب مرگ انسان‌ها مي‌شود.

سفره‌ماهي دم‌كوتاه​

از زماني كه استيو ايروين، مستندساز معروف استراليايي و ملقب به شكارچي تمساح هدف حمله يك سفره‌ماهي دم كوتاه قرار گرفت و زخمي شد، اين موجود زيبا به ناحق به عنوان قاتل اقيانوس‌ها شناخته شد، اما با وجود تجربه تلخي كه ايروين داشت بندرت افرادي را مي‌توان يافت كه در اثر نيش اين سفره‌ماهي جانشان را از دست داده باشند. همه‌ساله شاهد يك يا دو حادثه هستيم كه سفره‌ماهي‌ها به عنوان متهم اصلي وقوع آن شناخته مي‌شوند. اين موجودات از دم خنجرمانندي كه دارند براي محافظت از خودشان ​استفاده مي‌كنند.

حلزون دريايي​

گرچه به نظر مي‌رسد حلزون‌هاي دريايي ـ كه فاقد پوسته بدني محافظ هستند ـ موجوداتي بي‌دفاع در برابر حمله شكارچيان هستند، اما حقيقت اين است كه اين گروه از موجودات با تغذيه از اسفنج‌ها و شقايق‌هاي دريايي انباري از مواد سمي را در خود مخفي ساخته‌اند. معمولا حلزون‌هاي دريايي رنگ درخشاني دارند كه آنها را از كف اقيانوس‌ها و مرجان‌هاي دريايي متمايز مي‌سازد. علاوه بر اين، رنگ متمايز حلزون‌هاي دريايي پيام روشني را نيز براي شكارچيان به همراه دارد كه به آنها اعلام مي‌كند من خوشمزه نيستم و به من نزديك نشويد.

شيرماهي​

اين گروه از موجودات دريايي از نظر ظاهري رنگارنگ و بسيار جذاب هستند. انبار مهمات اين ماهي‌ها، باله‌هاي پشتي سوزن‌مانندشان است كه به ديگر موجودات دريايي هشدار مي‌دهد از آنها دور بمانند. اگر فردي به اين ماهي‌ها نزديك شود، خطر نيش دردناك خارهاي سمي باله‌هاي پشتي اين ماهي‌ها افراد را در معرض خطر مرگ قرار مي‌دهد. اين موجودات ابتدا ساكن بخش‌هايي از اقيانوس آرام در مجاورت اندونزي بودند، اما بتازگي محدوده سكونت اين موجودات به آب‌هاي گرم بخش‌هايي از درياي كارائيب نيز گسترش يافته است.

مرجان آتشين كارائيب​

هر غواصي كه با آن موجودات آشنا باشد بخوبي مي‌داند چرا به اين موجودات لقب آتشين داده مي‌شود. روي سطح بدن اين موجودات خارهاي بسيار ريزي وجود دارد كه سوزش دردناكي ايجاد مي‌كند. نامگذاري اين موجودات تحت عنوان مرجان‌ها مي‌تواند تا حدي گمراه‌كننده باشد. اين موجودات بيشتر شبيه ژله‌هاي دريايي هستند. پوليپ‌هاي نيشدار سطح بدن مرجان‌ها به موجودات دريايي ديگر هشدار مي‌دهد روي سطح بدن آنها رشد نكنند.

سنگ‌ماهي آبسنگي​

اين موجود در استتار از توانمندي بسيار بالايي برخوردار است و اغلب با يك صخره رنگارنگ يا يك قطعه مرجاني اشتباه گرفته مي‌شود. بنابراين مي‌تواند به آساني براي شكار ماهي‌ها و سخت‌پوستان پناه بگيرد. اگر با خطر ناگهاني مواجه شود نيز به طرف پايين خم شده و باله‌هاي پشتي خود را ـ كه حاوي ماده‌اي سمي است ـ به حركت در مي‌آورد. زهر اين ماهي براي انسان‌ها كشنده است.

ماهي بادكنكي​

اين موجود بادكنكي بظاهر شبيه يك توپ بي‌آزار است. اين موجود ـ كه تحت عنوان ماهي پفكي نيز از آن نام برده مي‌شود ـ با واردكردن مقادير زيادي آب يا هوا به داخل بدن تا چند برابر اندازه معمولي بزرگ مي‌شود تا به اين ترتيب از اين كه مورد حمله شكارچيان قرار گيرد، جلوگيري كند.آن دسته از شكارچياني كه به اين هشدار توجه نمي‌كنند شايد ديگر زنده نمانند تا از اين اشتباهشان درس عبرتي بگيرند. در داخل بدن اين ماهي ماده‌اي به​ نام تترودوكسين يافت مي‌شود كه نه‌تنها براي انسان بلكه براي ديگر موجودات نيز مي‌تواند مرگبار باشد. اين ماهي مخزن سمي است كه مي‌تواند بيش از 30 نفر را به كام مرگ ببرد.

ستاره دريايي خاردار​

اين موجود بي‌مهره همچون آفتي در صخره‌هاي مرجاني گسترده مي‌شود. ستاره دريايي ماده، سالانه 100 ميليون تخم مي‌گذارد. اين موجودات خارپوست، معده خود را روي مرجان‌هاي زنده گسترده ساخته و از آنها تغذيه مي‌كنند. افزايش جمعيت ستاره دريايي خاردار مي‌تواند تهديدي جدي براي صخره‌هاي مرجاني آقيانوس آرام و هند باشد.

اختاپوس حلقه آبي​

اين موجود در همزيستي مسالمت‌آميز با كلوني از باكتري‌هاست كه روي غدد بزاقي آن زندگي مي‌كنند. اين باكتري سمي توليد مي‌كند كه عصب‌ها را هدف قرار مي‌دهد. اين سم بظاهر هيچ اثري در عملكرد سيستم عصبي اختاپوس ندارد، اما مي‌تواند در مدت زمان چند ثانيه جان انسان‌ها را بگيرد. بزاق زهرآگين اختاپوس‌ها به آنها كمك مي‌كند بتوانند خرچنگ‌ها و نرم‌تناني را كه شكار كرده‌اند براحتي هضم كنند.

عقرب‌ماهي​

اعضاي خانواده بزرگ اين گروه از موجودات دريايي ساكن كف دريا هستند. در اين قسمت از دريا يا رودخانه، عقرب‌ماهي‌ها در كمين شكاري كه هدف قرار داده‌اند پناه مي‌گيرند. اين موجودات از توانايي استتار بالايي برخوردارند تا جايي كه بسياري از موجوداتي كه طعمه عقرب‌ماهي‌ها قرار مي‌گيرند، متوجه نمي‌شوند چه موجودي آنها را هدف شكار خود قرار داده است. عقرب‌ماهي‌ها به خارهاي سمي روي بدنشان مجهز هستند و هر موجودي كه تلاش كند آنها را شكار كند در معرض خطر نيش خطرناك عقرب‌ماهي‌ها قرار مي‌گيرد.