25 دي در گذر تاریخ
*تصويب طرح چاپ فرهنگ دهخدا در مجلس شوراي ملي
(1324 ش)
اشاره:
پايه لغتنامه دهخدا ظاهراً در دوران جنگ جهاني اول
پيريزي گرديد. تهيه مواد اين لغت نامه در مدت چهل سال، عظيمترين كاري بود كه
علامه دهخدا آن را به انجام رسانيد. با اين حال نخستين گام براي چاپ اين اثر
كمنظير، با پيشنهاد وزير دارايي وقت برداشته شد. چند سال بعد در بهمن 1314،
قراردادي بين وزارت معارف و دهخدا به امضاء رسيد كه براساس آن قرار بر اين شد كه
اين لغتنامه در نه جلد هفتصد صفحهاي طي پنج سال به چاپ برسد. در ادامه اقدامات
عملي براي چاپ و نشر اين اثر، در دي ماه 1324 طرحي از طرف حدود 25 نفر از نمايندگان
مجلس شوراي ملي با قيد دو فوريت تقديم شد كه در آن ضمن اشاره به تحمل زحمات
فوقالعاده و بذل عمر گرانمايه علياكبر دهخدا در تأليف اين دايرةالمعارف فارسي، از
هيئت رئيسه مجلس خواسته شده بود اقدام لازم را به عمل آوَرَد تا چاپخانه مجلس شوراي
ملي، به سرعت اقدام به چاپ دايرةالمعارف دهخدا بكند. در تبصره اين ماده واحده آمده
بود: "وزارت فرهنگ مكلف است افراد لازم در اختيار آقاي دهخدا براي جمعآوري
دايرةالمعارف ايشان بگذارد." دو فوريت فوق در جلسه
25 دي ماه 1324 ش به تصويب
رسيد. ده سال بعد و در اواخر عمر دهخدا، كليه فيشها، كتابها و لوازم كار به
ساختمان بهارستان منتقل شد و دو سال پس از آن، لغتنامه و متعلقات آن به دانشگاه
تهران واگذار گرديد. لغتنامه دهخدا در چاپ جديد خود داراي 23911 صفحه و 71733 ستون
در پانزده جلد متن و يك جلد مقدمه، دريايي از اطلاعات در چارچوب ادبيات فارسي را به
اهل علم و خرد ارائه ميدهد.
*پيوستن نظاميان رژيم شاه به مردم مسلمان و مبارز
ايران (1357 ش)
اشاره:
پس از راهپيمائيهاي مكرّر مردم عليه رژيم ديكتاتوري
شاه، درگيريهاي وسيعي بين نظاميان و مردم به وقوع پيوست. در اين حال، برخي از
نظاميان كه به حقانيت مبارزات مردم پي برده بودند، در پي فرمان امام خميني(ره)
پادگانها را ترك كرده، به مردم پيوستند. پيوستن نظاميان به نيروهاي مردمي، نويدبخش
تحولات اساسي در روحيه و ساختار بدنه ارتش رژيم بود. در اين راستا، حضرت امام نيز
طي پيامهاي متعدد، ارتش را به پيوستن به مردم ترغيب و به آنها توصيه كردند كه براي
دفاع از اسلام و حفظ احكام رهائي بخش آن، به مردم بپيوندند و ميهن خود را از دست
اجانب نجات دهند.
*رحلت آيت اللَّه "محمد علي حقّي سرابي"
از افاضل و
مدرسين حوزه علميه قم (1377ش)
اشاره:
آيتاللَّه حاج شيخ محمدعلي حقّي
سرابي در حدود سال 1307 ش (1348 ق) در بيت علم و تقوا در شهرستان سراب در آذربايجان
شرقي به دنيا آمد. وي مقدمات علوم اسلامي و سطوح عاليه را در تبريز و قم فراگرفت و
سپس در نجف در درس آيات عظام سيد محمود شاهرودي، سيد محسن حكيم و سيد ابوالقاسم
خويي شركت جست. آيتاللَّه حقي پس از مدتي توقف در سراب، راهي قم گرديد و در دروس
خارج فقه و اصول حضرات آيات سيد حسين بروجردي و امام خميني حاضر شد و بهرههاي
فراوان علمي كسب نمود. ايشان كه از استاداني همچون سيد محسن حكيم، سيد محمود
شاهرودي، سيد ابوالقاسم خويي
و سيد محمد حجت كوه كمرهاي اجازه اجتهاد داشت، در
قم به تدريس و تأليف پرداخت و از آن پس، در يكي از مساجد معروف تهران، به
فعاليتهاي ديني خود ادامه داد. آيتاللَّه حقي كه در جوار
مسجد جامع امام
حسين(ع) تهران، حوزه علميه را بنياد نهاده بود، در سالهاي قبل از پيروزي انقلاب،
خود و مسجدش را يكسره وقف پيشبرد اهداف نهضت اسلامي كرد و بسياري از حركتهاي ضد
رژيم را رهبري مينمود. وي پس از پيروزي انقلاب به رياست يكي از شعبههاي ديوان
عالي كشور، نمايندگي مجلس شوراي اسلامي از سراب و خبرگان رهبري از آذربايجان شرقي
برگزيده شد و در خدمت نظام اسلامي بود. برخي از آثار اين روحاني مجاهد شامل رسالةٌ
في العدالة، رسالةٌ في اِعجازِ القُرآن، شرح دعاي افتتاح و تفسير برخي سورههاي
قرآن در 4 جلد، ميباشند. اين عالم رباني سرانجام در شب بيستوپنجم دي ماه 1377 ش
برابر با 27 رمضان 1419 ق در هفتاد سالگي در قم به جوار دوست شتافت و در قبرستان
شيخان اين شهر به خاك سپرده شد.
2 ربيع الاول در گذر تاریخ
* فتح بيت
المقدس از سوي سپاه اسلام پس از نبردهاي خونين ميان مسلمانان و سپاهيان روم در عهد
خلافت عمر بن خطاب (16 ق)
* آغاز دوران حكومت 500 ساله ي عباسيان در مكه بنا
به روايتي (132 ق)