كارمندي در ساحل آرامش
جام جم آنلاين: خيلي از آن كارمندهايي كه پشت ميزشان بند نميشوند، خيلي از آنها كه ناگهان از كوره در ميروند، به سيم آخر ميزنند، سر ديگران فرياد ميكشند يا با خشم برگه استعفاي خود را روي ميز رييس ميكوبند و بعد پشيمان ميشوند، خيلي از آنها كه دائما از جا بلند ميشوند و بيهدف ميان طبقات اداره دوردور ميكنند، خيلي از آنها كه با كوچكترين برخوردي در اداره، بيامان و يكريز مثل ابر ارديبهشت ميبارند، تحت تاثير استرس محيط كار هستند.
اين فشار رواني گاهي به حدي ميرسد كه نهتنها بازده كارمندان را در اداره كاهش ميدهد، بلكه بر رفتار آنها در جمع خانواده نيز اثر ميگذارد و ميزان درگيريهاي خانوادگي را افزايش ميدهد و خلاصه اين كه محيط ناسالم و پرفشار كار، احساس رضايتشان را از زندگي ميكاهد.
به همين دليل، ما در اين مطلب به شما ميآموزيم چگونه با راهكارهايي ساده، استرس در محيط كارتان را به كمترين حد ممكن برسانيد تا بيشتر از هميشه احساس شادي، آرامش و رضايت كنيد.
طبيعت روي ميز كار
طبيعت، حال و هواي آدمها را عوض ميكند و به آنها آرامش ميدهد. جالب است بدانيد پژوهشي دانشگاهي نشان داده است بيماراني كه كنار پنجرهاي رو به فضاي سبز و خرم بستري شده بودند نسبت به آنها كه فضاي مقابلشان فقط ديواري خاكستري بود، زودتر بهبود يافتند.
اگر سرانگشت سبز طبيعت ميتواند بيماران را شفا دهد، حتما انسانهاي سالم را نيز بهتر ميكند. هيچ فكر كردهايد وجود گياه روي ميز كارتان تا چه حد ميتواند احساس رضايت و شادي را به خودتان و بقيه همكاران منتقل كند؟
چرا كجكج ميخنديد؟ لابد ميگوييد هماكنون در پايتخت، يك شاخه گل رز هلندي حدود 5000 تومان است، حقوق يك كارمند چقدر بايد باشد كه بتواند روزي يك شاخه گل رز يا يك دستهگل نرگس بگذارد روي ميزش تا احساس آرامش كند؟ لابد ميگوييد اين نسخهها فقط در ظاهر قشنگ و پرزرق و برق است، وقتي پاي عمل ميرسد، همه مثل سراب محو ميشود؛ اما اشتباه ميكنيد.
چه كسي گفت مثل عاشقهاي توي فيلمها گل رز بخريد و روي ميزتان بگذاريد؟ اصلا ميدانستيد در برخي كشورهاي شرق دور، مردم ترجيح ميدهند به جاي گل خريدن، گلدان بخرند؛ چراكه اعتقاد دارند گلدانها سالها باقي ميمانند، اما عمر گل همان «پنج روز و شش» است كه سعدي ميگويد.
پيشنهاد ما قرار دادن يك گلدان كوچك روي ميز كارتان است. بهانه نياوريد كه محيط كارتان نورگير نيست. گياهان آپارتماني بسياري وجود دارند كه نيازي به نور مستقيم خورشيد ندارند و چهبسا شاخ و برگ نحيفشان طاقت كجخلقيهاي آفتاب تند را ندارد و به همين خاطر بايد در سايه يا محيط با نور غيرمستقيم نگهداري شوند، مثلا كاكتوسها، بنفشههاي آفريقايي و فيكوسها چندان علاقهاي به نور شديد و مستقيم آفتاب ندارند.
مطمئن باشيد وجود يك گياه سبز روي ميز كار، آرامش را به شما بازميگرداند، به شرط آن كه گاهي وقتتان را صرف برقراري ارتباط با آن كنيد، به او آب بدهيد، نوازشش كنيد، خاك روي برگهايش را بگيريد، برگهاي زرد و پژمردهاش را جدا كنيد و گلدانش را پاك كنيد.
همين كارهاي ساده باعث ميشود بتوانيد با روح موجود زندهاي ديگر ارتباط برقرار كنيد و آنگاه او نيز در لحظهاي كه به حضورش نياز داريد، رفيقتان خواهد بود.
برنامه داشته باشيد
مگر آرامش نميخواهيد؟ آرامش، رفيق نظم است؛ يعني براي پيشگيري از استرس در محيط كار بايد بدانيد هر مسئوليتي را دقيقا چه زماني بايد انجام دهيد در غير اين صورت ساعات كاريتان آشفته، پراضطراب، غيرقابل پيشبيني و شيوه حضورتان در محيط اداره به قول قديميها «باري به هر جهت» ميشود بنابراين، همين امروز يك دفترچه كوچك يادداشت بخريد و برنامههاي روزانهتان را در آن بنويسيد و خودتان را ملزم كنيد به آن وفادار باشيد، اما يك نكته را يادتان باشد: اگر آرامش ميخواهيد فقط براي خودتان برنامهريزي كنيد نه ديگران! البته قبول داريم كه گروهي از افراد به علت نوع شغلشان ناچارند براي ديگران هم برنامهريزي كنند و طبيعي است يك مدير، آرامش كمتري نسبت به كارمندان عادي داشته باشد، اما مسالهاي كه ما به آن اشاره ميكنيم اين است كه برخي افراد بدون آن كه شغلشان مديريت باشد، براي ديگران برنامه ميريزند.
براي روشنتر شدن آنچه گفتيم مثالي ميزنيم. تصور كنيد آقاي الف كارمندي است كه عادت كرده براي ديگران برنامهريزي كند. او قصد دارد سهشنبه اين هفته را مرخصي بگيرد، اما ميداند اين فصل سال، زمان اوج كاري آنها محسوب ميشود بنابراين به جاي آنكه براي خودش برنامهريزي كند و كارهايش را طوري مرتب كند كه بتواند هم مرخصي بگيرد و هم به همه مسووليتهايش رسيدگي كند، تصميم ميگيرد براي همكارانش برنامهريزي كند و مسووليتهايش را روي دوش آنها بيندازد. او به خيال خودش يك نقشه حساب شده ميكشد كه اگر سهشنبه بيخبر نيايد، دو همكار ديگرش ناچار ميشوند سه چهار ساعت هم ديرتر بروند تا مسئوليتهاي نيمهكاره او را انجام دهند!
نكته: اگر به دنبال انرژي مثبت در محيط كار هستيدبايد بتوانيد از خودتان انرژي مثبت ساطع كنيد. يكي از راههاي بهوجود آوردن اين انرژي چه در اداره و چه در خانه اين است كه لبخند بر لب داشته باشيد
به اين ترتيب آقاي الف با خيال راحت روز سهشنبه را در خانه ميماند و اواسط روز با رييس تماس ميگيرد كه سرماخورده يا سردرد گرفته، غافل از اينكه يكي از همكارانش هم با برنامهريزي قبلي مرخصي گرفته و البته مسووليتهايش را پيش از رفتن انجام داده است.
به اين ترتيب، همه كارها روي دوش كارمندي كه در اداره مانده است، ميافتد و او پنج ساعت بيشتر از ساعت كارياش در اداره باقي ميماند.
شما احتمالا تا اينجاي كار نتيجه گرفتهايد كه در اين داستان، كارمندي كه در اداره مانده بيشتر از بقيه استرس را تحمل كرده است و خطري متوجه آقاي الف كه به خيال خودش زرنگي كرده است، نيست؛ اما اشتباه ميكنيد!
سختي كار براي كارمندي كه در اداره مانده فقط اين است كه ناچار شده يك روز بيشتر از روزهاي ديگر پشت ميزش باشد.
پس از اين روز مسلما او بيشتر مورد توجه قرار ميگيرد و رييساش وظيفهشناسي وي را تحسين خواهد كرد و اگر هم چنين نكند به هر حال، اين نكته را در نظر دارد كه اين كارمند، زماني كه بشدت به حضورش نياز داشته، سركارش بوده است، اما ماجرا درباره آقاي الف برعكس است. او نهتنها مسووليتش را انجام نداده، بلكه بقيه را به زحمت انداخته است.
رييس پس از آن كه آقاي الف چند بار همين نقشه را عملي ميكند، نتيجه ميگيرد اين كارمند از زير بار مسووليت شانه خالي كرده است بنابراين بايد به محض برگشتنش مسووليتهاي مربوط به او را بيشتر كند، پس همين كه پاي آقاي الف به اداره ميرسد، رييس شرايط كاري را براي او چندبرابر سخت ميكند و از تسهيلاتي كه در اختيارش گذاشته تا حدي ميكاهد.
علاوه بر اين، همكار آقاي الف از او ناراضي است و خشمش را با كم محلي كردن و بدخلقي نشان ميدهد و همه اين دلايل باعث ميشود شرايط كاري براي آقاي الف سخت و پراسترس شود و او تا مدتي در محل كارش احساس آرامش نكند.
دقت داشته باشيد كه يك برنامهريزي حرفهاي بايد براساس اولويتها باشد، يعني ابتدا بايد همه مسووليتهايتان را روي كاغذ بنويسيد و سپس براي آنها برحسب اولويت انجام، شمارهاي بگذاريد و به همان ترتيب هم انجامشان بدهيد.
مشكلي كه بيشتر مردم در برنامهريزي شغلي مطرح ميكنند، اين است كه معمولا در طول روز اتفاقاتي پيشبيني نشده رخ ميدهد كه در برنامهريزيشان لحاظ نشده است و به همين علت روند برنامه روزانه مختل ميشود، اما اين مساله نميتواند علتي قانعكننده براي بيبرنامگي باشد. يك برنامهريزي حرفهاي بايد سوپاپ اطمينان داشته باشد.
وقتي شما ناچار ميشويد بخشي از وقتتان را در طول روز به كارهاي خارج از برنامهريزي اختصاص دهيد، مسلما براي كارهايي كه پيشتر زمان آنها را در طول روز پيشبيني كرده بوديد وقت كم ميآوريد.
سوپاپهاي اطمينان، فرصتهايي است كه براي جبران عقبافتادگي از برنامه و بروز رخدادهاي نابهنگام در برنامهريزي گنجانده ميشود. در اين بخشها، وقت فرد آزاد است و او يا ميتواند در آنها استراحت كند يا به جبران عقبافتادگياش از برنامه اصلي بپردازد.
يك چرت كوتاه، گناه نيست
كمخوابي، نهتنها به سلامتتان آسيب ميزند و شما را مستعد ابتلا به ضعف چشم، چاقي مفرط، چربي كبد، اختلالات هورموني و سرطان ميكند، اعصابتان را نيز تحت تاثير قرار ميدهد و توانايي قضاوت و تصميمگيري منطقي را از شما ميگيرد، كمطاقت و بيحوصلهتان ميكند و به همين علت محيط كارتان را بيشتر از آنچه واقعا هست، پراسترس و فرساينده احساس ميكنيد.
برخي كارمندان ميگويند حتي وقتي خوابشان به اندازه كافي است گاه در محيط كار، احساس خوابآلودگي و خستگي شديد دارند و محيط كار برايشان غيرقابل تحمل ميشود.
در اين شرايط هيچ اشكالي ندارد در اوقاتي كه سرتان خلوتتر است، به اندازه سه چهار دقيقه سرتان را روي ميز كار بگذاريد و چرتي بزنيد . آنگاه متوجه ميشويد با همين خواب كوتاه، انرژيتان چندبرابر شده است.
بيكفش با دكمههاي باز و لبخند!
شما هم باور داريد مشكلات پيچيده گاهي با روشهاي ساده حل ميشود؟ شايد به نظرتان خندهدار باشد، اما بايد باور كنيد چند تغيير بسيار كوچك در وضعيت پوششتان و شيوه قرار گرفتنتان پشت ميز يا وضعيت اتاقتان ميتواند احساس منفي شما را نسبت به محيط كار عوض كند.
نكته اول اين است كه لباسهايي در شأن محيط كار اما راحت بپوشيد. در شرايط استرس شديد بد نيست چند لحظهاي دكمههاي سر آستينها و يقهتان را براي چند لحظهاي باز كنيد و نفسهايتان را تنظيم كنيد، يعني آرام و ملايم نفس بكشيد تا ضربان قلبتان هم تنظيم شود.
اگر پشت ميز نشستهايد اشكالي ندارد پاها را چند دقيقهاي از كفش درآوريد و به صندلي تكيه بدهيد. سپس پنجره اتاقتان را باز كنيد تا هواي تازه و خنك، سرحالتان كند و اگر با همه اين اوصاف حالتان بهتر نشد، به جاي پرخوري در فرصت ناهار، چند دقيقهاي از اداره خارج شويد و بسرعت پيادهروي كنيد.
بين تاثيري كه محيط شغليتان بر شما ميگذارد و تاثيري كه شما بر آن ميگذاريد، ارتباطي مستقيم وجود دارد. منظورمان اين است كه چگونه احتمال دارد شما با چهرهاي عبوس، احساسي منفي و در حال نقزدن وارد اداره شويد و انتظار داشته باشيد پشت ميز كارتان كه مينشينيد باراني از آرامش و شادي روي سرتان باريدن بگيرد.
اگر پي انرژي مثبت در محيط كار هستيد بايد بتوانيد از خودتان انرژي مثبت ساطع كنيد. يكي از راههاي بهوجود آوردن اين انرژي ـ چه در اداره و چه در خانه ـ اين است كه لبخند بر لب داشته باشيد.
لبخند، واكنش اطرافيان را نسبت به شما عوض ميكند، شما را فردي با اعتماد به نفس و قوي نشان ميدهد و علاوه بر اين، احساس نشاط دروني را نيز به شما منتقل خواهد كرد و از فشار رواني محيط اطرافتان ميكاهد.
مريم يوشيزاده - گروه جامعه