برخلاف کشورهای دیگر که ممکن است هر سال چیزی به عنوان هدیه کریسمس باب شود، در ایسلند بهترین هدیه برای کریسمس کتاب است. این رسم از دهه‌ه قبل در ایسلند متداول است.
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از ان پی آر، ایسلند بیشترین میانگین کتاب را در مقایسه با دیگر کشورهای جهان داراست و برای هر هزار فرد ایسلندی 5 عنوان کتاب در سال منتشر می‌شود، اما آنچه در این کشور واقعا غیرمعمول است زمان فروش کتاب است: به صورت تاریخی بیشتر کتاب‌ها در ایسلند از اواخر سپتامبر تا اوایل نوامبر (اوایل مهر تا اواخر آبان) به فروش می‌رسند. این یک سنت ملی است که با نام «سیل کتاب کریسمس» از آن یاد می‌شود.
به گفته کریستین بی جانسون رئیس اتحادیه ناشران ایسلند، فرهنگ دادن کتاب به عنوان یک هدیه، با توجه به درکی که خانواده‌ها از کریسمس به عنوان تعطیلات دارند، در میان آنها ریشه‌ای عمیق دارد. او می‌گوید: «به صورت طبیعی، ما شب بیست و چهارم هدیه‌ها را می‌دهیم و مردم همه شب را مشغول کتاب خواندن هستند».
وی می‌افزاید: «به عبارتی، این فرهنگ ستون فقرات بخش نشر در ایسلند است».
فرهنگ ادبی به قدمت چند قرن
ایسلند از قدمت تاریخ ادبی زیادی برخوردار است و پیشینه آن به قرون وسطی باز می‌گردد. نقاط برجسته جهان ادبی این سرزمین شامل افسانه‌های ایسلندی و شعر، هنوز مخاطبان خود را دارد و این آثار به زبان‌های مختلف ترجمه شده اند.
امروز بیشتر جمعیت 319 هزار نفری که در این کشور کوچک زندگی می‌کنند به زبان ایسلندی تکلم نمی‌کنند. اما سال 2009، تعداد کتاب‌های امانت گرفته شده از کتابخانه شهر ریکیاویک 1.2 میلیون نسخه بود. این شهر تنها 200 هزار نفر جمعیت دارد. نمایش تلویزیونی مردم‌پسند ایسلند با نام «کیلیان» نیز برنامه معرفی کتاب دارد و در سال 2011 ریکیاویک به عنوان شهر ادبیات از سوی یونسکو انتخاب شد.
خانم جانسون با تاکید بر این که به همین دلیل ایسلندی‌ها عاشق کتاب هستند، می‌افزاید:« اگر شما نگاهی به پرفروش‌های بریتانیا یا آمریکا بیاندازید می‌بینید جمعیت کوچکی هستند که خریدار این کتاب‌ها هستند و مردم محدودی کتاب‌های زیادی را می‌خرند. و اگر وضع خیلی خوب باشد می‌شود گفت هر فردی تقریبا یک کتاب در سال می‌خرد. اما در ایسلند وضعیت کاملا به شکل دیگری است و بیشتر مردم چندین جلد کتاب در طول سال می‌خرند.
اما دقیقا چه کتاب‌هایی؟
وی می‌گوید: بیشتر کتاب‌های داستانی و بیوگرافی در ایسلند طرفدار دارند، اما این یک قانون نیست؛ مثلا دو سال پیش کتابی درباره تاریخ تراکتور در این کشور طرفدار پیدا کرد و سال پیش کتابی با عنوان «درگذشتگان مرگشان را توصیف می‌کنند» کتاب پرفروش سال شد. این کتاب را گادماندور کریستینسون نویسنده‌ای که هشتاد و چند ساله است با تکیه بر اینکه می‌تواند با مردگان حرف بزند، نوشت و همه نسخه‌های آن پیش از کریسمس 2010 به فروش رسیده بود و سال 2011 نیز همچنان نایاب شد.
به گفته نماینده صنعت چاپ ایسلند، سنت «سیل کتاب کریسمس» از دوران پس از جنگ جهانی دوم و زمانی که امکان واردات هدیه اندک بود، در این کشور باب شد.
وی می‌افزاید: اکنون سیل فروش کریسمس با توزیع رایگان کاتالوگی از انتشارات کشور توسط اتحادیه ناشران ایسلند برای همه خانوارهای ایسلند آغاز می‌شود و این کار مانند شلیک گلوله برای آغاز یک مسابقه دوی پرسرعت است.
ایسلند یکی از کم‌جمعیت‌ترین کشورهای اروپاست و تنها 3 نفر در هر کیلومتر آن سکونت دارند، به همین دلیل صنعت نشر ایسلند در جهان بسیار کوچک است. کاتالوگ کتاب‌های 2011 اتحادیه ناشران ایسلند با معرفی 842 کتاب جدید منتشر شد که با آمریکا که سالی تقریبا 350 هزار عنوان جدید منتشر می‌کند، قابل قیاس نیست.
به گفته این مسئول تا 15 سال پیش در این بازار کتاب، اصلا کتاب جلد کاغذی پیدا نمی‌شد؛ چون مردم نمی‌توانستد بپذیرند که کتاب کالایی است که می‌توان ارزان خرید و خواند، اما به مدد ترجمه آثار جنایی اسکاندیناویایی دیگر کتاب‌های جلد کاغذی ارزان قیمت متداول شده است. با این حال هنوز استقبال چندانی از کتاب‌های الکترونیک به عمل نیامده است و این بازار با سرعتی اندک در حال باز کردن راه خود است.