حجتالاسلام عالمزاده نوری با اشاره به بررسی و پژوهش خود درباره سيره معصومين(ع) به منظور كشف قواعد اخلاقی، از انتشار نتايج آن در قالب كتاب «استنباط حكم اخلاقی از رفتار و سيره معصوم(ع)» خبر داد.
حجتالاسلام و المسلمين محمد عالمزاده نوری، مدير گروه اخلاق مركز اخلاق و تربيت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در گفتوگو با خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا)، از در دست انتشار بودن كتاب خود با عنوان «استنباط حكم اخلاقی از رفتار و سيره معصوم(ع)» خبر داد.
عالمزاده نوری درخصوص موضوع اين كتاب با اشاره به جايگاه معصومين(ع) در نظام معرفتی شيعه و سعادتبخشی و حياتآفرينی سخنان و سيره آنان، گفت: امامان شيعه از آنجاكه معصوماند، سخن و رفتارشان از هر خطا و آلودگی ايمن است و ويژگی عصمت در آنان اقتضا میكند هر آنچه میگويند يا انجام میدهند، برای انسانهای ديگر سرمشق، حجت و مغتنم باشد و شيعه از اين جهت، در مقايسه با اهل سنت كه تنها عمل پيامبر اكرم(ص) را مرجع استناد قرار میدهند، در استفاده از فعل معصوم و تفسير و فهم آن امكان و اختيار بيشتری دارد.
وی با بيان اين كه عمل پيشوايان معصوم(ع)، ظرفيت تبديل به توصيه عام را دارد، اظهار كرد: زندگی معصومان، جلوه عملی همه دين در حيات انسان است و امامان معصوم(ع)، به عنوان كسانی كه سراسر حيات خود را براساس دستور خدا و مطابق رضای او سامان دادهاند، تجلی عينی و تجسم خارجی تمام آموزههای دينی و تعاليم الهی در جهان هستند؛ يعنی برای مشاهده نهايی صورت عملی تمام آن دستورها بايد به آنان نظر داشته باشيم.
مدير گروه اخلاق مركز اخلاق و تربيت پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی افزود: اما استفاده از سيره با مشكلاتی مواجه است و «عمل» معصوم(ع) از جهت دلالت، به اندازه «سخن» او گويا نيست و ضروری است كه ضوابط حاكم بر اين فرآيند كشف اين دلالتها تدوين و بهرههای نظری و عملی رفتار معصوم مضبوط و روشمند شود.
وی با اشاره به اين كه كتاب «استنباط حكم اخلاقی از رفتار و سيره معصوم(ع)»، همين مقصود را دنبال میكند، عنوان كرد: ما در اين كتاب كه اصالتاً اثری اصولی است، در صدد بيان قاعده و روش مذكور هستيم.
عالمزاده نوری با بيان اين كه كشف قاعده همواره از دل بررسی موارد خاص صورت میگيرد، اظهار كرد: غالباً با مشاهده مصاديق متنوع، آرام آرام يك قانون كلی كشف میشود و بنابراين كشف قاعده از مقوله نگاه درجه دوم است كه پس از بررسیهای درجه اول رخ میدهد. ما نيز برای اين كه اين حركت را به صورت طبيعی طی كنيم و گرفتار قواعد ناكارآمد انتزاعی و فرضی نشويم، لازم بود ابتدا با نگاه درجه يك، در مقام كشف گزارههای اخلاقی از رفتار معصوم(ع) برآييم و آن گاه در مواجهه با مشكلات واقعی اين حركت، چارهجويی كنيم.
وی ادامه داد: بازنگری و نگاه روشی به آن تلاش اوليه بود كه موجب استخراج گزارههای كلی و كشف قواعد میشد. برای اين منظور مطالعه گسترده در احوال و سيره پيشوايان معصوم را در دستور كار قرار داده و تلاش كرديم گرههای كور يا ناهمواریهای نظری را استقصا و علاج كنيم و سپس با نگاه مجدد به آن، اصول و قواعدی انتزاع كرديم.