4 دي در گذر تاریخ
*مرگ "ناصرالملك" سياستمدار و نايب السّلطنه قاجار (1306 ش)
اشاره:
ابوالقاسم قراگوزلو معروف به ناصرالملك، پس از تحصيلات مقدماتي، راهي انگلستان گرديد و در زمان ناصرالدين شاه، از نزديكان وي شد. او در زمان مظفرالدين شاه به وزارت ماليه دست يافت ولي كار مثبتي انجام نداد. وي مدتي نيز از طرف محمدعلي شاه به صدراعظمي رسيد ولي از آمدن به ايران خودداري نمود تا اين كه بر اثر معرفي اعضاي كابينه به صورت تلگرافي، اين دولت نيز با تشنّجاتي مواجه شد و شكست خورد. با روي كار آمدن احمد شاه قاجار،ناصرالملك پس از مرگ عضدالملك نائب السلطنه، به نيابت سلطنت انتخاب شد و همچنان با ارسال تلگراف، از اروپا دستورات خود را صادر ميكرد و به اداره امور كشور ميپرداخت. اين طرز حكومت، كشور را با مشكلات متعددي روبرو ساخت تا اين كه ناصرالملك را مجبور به سفر به ايران نمود. وي حكومت قانون و مشروطه را براي ايران زود ميدانست و از اين رو با مشروطهخواهان هماهنگي نكرد. با وجودي كه سالها در انگلستان و فرانسه اقامت داشت، معذلك، روح ديكتاتوري در او به شدت ريشه دوانده بود. هنگامي كه به نيابت سلطنت رسيد، از انجام انتخابات طفره رفت و در مدت سه سال و نيم نيابت سلطنت او، ايران مجلس نداشت و مطبوعات به شدت در فشار و مضيقه بودند. او بعدها نيز بار ديگر براي گردش و تفريح راهي اروپا شد و امور سلطنت را با مكاتبه و تلگراف انجام ميداد. در اين هنگام تصميم به بركناري او گرفته شد ولي نه استعفا داد و نه به ايران آمد و تا روز آخر نيز حقوق خود را كامل وصول نمود. ناصرالملك علي رغم دارا بودن ثروت فراوان و نفوذ بسيار در ايران و انگلستان، هيچ گاه از نفوذش به نفع مملكتش استفاده نكرد و در دوران نيابت سلطنت و قبل از آن، كوچكترين آثار خيري از وي باقي نماند. سرانجام اين سياستمدار عياش در چهارم دي ماه 1306، پس از آن كه مدتي قبل به دعوت رضاخان پهلوي به ايران آمده بود، در تهران درگذشت.
* تظاهرات عظيم مسلمانان در حمايت از قيام اسلامي مردم فلسطين (1366ش)
*درگذشت "حسن پورصناعي" هنرمند قلم كار ايراني (1375 ش)
10 صفر در گذر تاریخ
*درگذشت "مغازلي" مورخ، محدث و ستاره شناس (483 ق)
اشاره:
ابوعُمَر مغازلي بوزجاني نيشابوري، حاسب و منجّم و مهندس بود. او هندسه را از يحيي الماوَرْدي و ابوالعلاء ابن كَرنيب فرا گرفت. هم چنين ابوالوفاء بوزجاني (كه تانژانت را از بررسي مسجد پيامبر اكرم(ص) اختراع كرد) برادرزادهي اوست كه كسب فنون رياضي را از او آموخت.
* تصرف نيشابور و قتل بيش از يكونيم ميليون نفر توسط سپاهيان مغول (618 ق)
* جلوس "لطفعلي خان زند" آخرين فرمانرواي زنديه بر تخت سلطنت (1203 ق)
* درگذشت فقيه بزرگ "ملاجعفر شريعتمدار تهراني" فقيه و مجتهد عاليمقام (1263 ق)
اشاره:
حاج ملاجعفر بن ملاسيف الدين استرآبادي معروف به شريعتمدار تهراني از فقها و مجتهدين اماميهي قرن سيزدهم هجري، صاحب تحقيقات و تأليفات متعدد، بسيار متقي و محتاط و پرهيزكار بود. بيشتر ايام جواني را به تحصيل علم و دانش سپري كرد و از محضر اساتيد برجستهي زمان بهره برد. ملاجعفر شريعتمدار تهراني علاوه بر منصب قضاوت، در ادبيات عرب و سرودن شعر نيز مهارتي بسيار داشت اما شهرت او بيشتر به خاطر تأليفات متعدد وي در زمينههاي فقه، اصول فقه، حكمت، كلام و اخلاق است. مهمترين آثار به جا مانده از وي، كتب مصابيح در اصول فقه، الشَّارِعُ الكبير، سفينةُ النجاة و البراهينُ القاطِعَه در حكمت و كلام مي‌باشد. ملاجعفر شريعتمدار در 66 سالگي وفات يافت و بدن وي را در نجف اشرف، در كنار مزار علامهي حلي به خاك سپردند.
*رحلت فقيه جليل آيت اللّه العظمي "سيدعبدالهادي شيرازي" دانشمند بزرگ شيعه (1382 ق)
اشاره:
آيتاللَّه سيدعبدالهادي شيرازي در كودكي پدر را از دست داد و تحت سرپرستي ميرزاي شيرازي كه از نزديكانش بود از همان ابتدا با مباني دين مبين اسلام آشنا شد. آيت اللَّه شيرازي پس از چندي درحوزهي علميهي نجف از محضر درس اساتيد برجستهاي همچون آخوند خراساني و علامه سيد محمدكاظم يزدي بهره جست و به مدارج عالي علمي و معنوي دست يافت. آيت اللَّه سيدعبدالهادي شيرازي مدت زيادي در رأس اساتيد حوزهي علميهي نجف قرار داشت. از اين عالم والامقام مسلمان، علاوه بر چندين رساله در فروع و عبادات اسلامي، كتابي تحت عنوان دارالسَّلام به جاي مانده است.
24 دسامبر در گذر تاریخ
* دست یابی انسان به ماه (1968م)
* تولد "واسكو نونيز دوبالْبوآ" كاشف اقيانوس آرام (1475م) (ر.ك: 8 ژوئن)
*تولد "آدام ميْتْسكويچ" نويسنده معروف لهستاني (1798م)
* مرگ "هنري كاونديش" دانشمند و فيزيكدان برجسته انگليسي (1810م)
* آغاز تهاجم استعماري فرانسه به سرزمين گينه در افريقا (1849م)
* تشكيل اولين گروه تروريستي و نژادپرست "كوكْلوكْسْ كِلان" در امريكا (1865م)
* روز استقلال كامل كشور "ليبي" با تصويب سازمان ملل متحد (1951م)