خبرگزاری مهر- رفتار و خصلت هایی مانند خیانت و غیبت وجود دارد که می تواند پیوند دوستی را متلاشی کند و بدرستی اسلام بر دور بودن از این رفتارها و خصلت های رذیله تاکید کرده است.
خیانت از زشتترین گناهها و ناپسندترین رذیلهها و نشانه پلیدی باطن و پستی اخلاق است. خیانت میان دوستان دلیل عمده فروپاشی پیوند آنهاست و همین خیانت در حق آنها گاهی موجب میشود که آنان عقدههای روانی پیدا کنند که در آینده نیز به فکر برقراری دوستی با دیگران نیافتند و هرگاه خیانت نسبت به دوستان صورت گیرد جرمی سختتر و گناهی بزرگتر است؛ چه علاوه بر قبح ذاتی موجب تعدی به حقوق آن می شود. خیانت در دوستی بدان معناست که دوستی خلاف آنچه برای دوستش اظهار میدارد در دل داشته باشد و برای یک دوست کافی است که نشانههای چنین نیت پلیدی را در دوستش بیابد تا رشته دوستیاش را با او قطع کند.
اسلام خیانت را دقیقاً تعریف کرده و به شدت از آن برحذر داشته است و خطوط ظریفی را که ممکن است خیانت در آن رشد کند آشکار ساخته است که به شرح مختصری از آن میپردازیم:
خیانت به دوست با دروغ گفتن
اطمینان پلی است که قلب تو با عبور از آن به قلب مردم میرسد و دروغ دینامیتی است که این پل را منفجر میکند. این خیانت است که مردم با صداقت به فردی گوش فرا می دهند و او با پلیدی به ایشان دروغ بگوید.
امام صادق (ع) میفرماید: "چه خیانت بزرگی است که به برادرت سخنی بگویی که او بدان تصدیق دارد و تو به وسیله آن به او دروغ میگویی".
خیانت به دوست با در دل داشتن بدی نسبت به او
ممکن است انسانی برای فردی تظاهر به دوستی کند در حالی که بدخواه اوست و این احتمال وجود دارد که این حالت بدون اینکه دیگران متوجه شوند مدتی ادامه یابد، ولی چنین دوستی امکان پیشرفت ندارد. اخلاص و محبت واقعی شرایط واقعی دوستیها در زندگی است، زیرا نفاق نمی تواند پوشیده باقی بماند و بالاخره خیلی زود آشکار میشود. اگر ما با خود و مردم صادق باشیم ثمرههای آن بیش از هر کس دیگر به سود ما خواه بود چنانچه نفاق بیش از همه متوجه خود منافق خواهد بود.
خیانت به دوست با فروختن وی
دوست کسی است که در همه شرایط دوستی کند، نه آن که شرایط خاصی او را به دوستی با تو وادارد و اگر سودی متوجه او شد صمیمی باشد و در غیر این صورت به طور کلی رابطهاش را قطع و ترک کند.
امام صادق(ع) میفرماید: مسلمان برادر مسلمان است نه به او ظلم میکند، نه یارش را ترک میگوید و نه فریبش میدهد و نه غیبتش را روا میشمرد، نه به او خیانت میورزد نه به او دروغ میگوید".
خیانت به دوست با عدم اظهار محبت نسبت به او
آدمی نباید احساسات محبت آمیز خود را نسبت به دوستانش پنهان کند و باید آنها را آگاه سازد و باید به دوستانمان بگوییم که دوستشان داریم و خیر آنها را می خواهیم. عبارتهای محبت آمیز و سخنان دوستانه به زبان بیاوریم؛ چنین روشی دوستی ما را مستحکم و به آینده امیدوار و روشن میسازد و اگر این کار را نکنیم ممکن است دوستی ما بر اثر کوچکترین لرزش دچار فروپاشی گردد.
پیامبر اکرم(ص) میفرماید: کسی که محبت برادر مسلمانش را در دل دارد، ولی او را از آن آگاه نمیسازد در حقیقت به او خیانت کرده است.
خیانت به دوست با غیبت کردن در مورد او
خداوند میفرماید: "و از یکدیگر غیبت مکنید آیا هیچ یک از شما دوست دارد که گوشت برادر مرده خود را بخورد؟ پس آن را ناپسند خواهید داشت (سوره حجرات آیه 11)".
کرامت دوستان بخشی از کرامت ماست و احترام به آنها از جانب ما یعنی احترام به خودمان و از همین رو غیبت دوستان یعنی غیبت خود و ما انسان ها نباید با غیبت کردن پیوندهای دوستی را بدریم و باعث در هم شکستن و سلب شخصیت دوست خود شویم. باید دوستانمان را گرامی برداریم، زیرا با این کار خود را در نزد مردم ستودهایم و اگر دوستانمان را نکوهش کردیم و خود را ستودیم هیچکس به ما توجهی ندارد و خود خیلی راحت ارزش انسانیت را از خودمان سلب کردهایم و چه بسا دوستیهایی که با کلمات غیرمسئولانه متلاشی شده و با سخنان لغوی که از دهان یکی از دوستان خارج شده است.
خیانت با فاش کردن اسرار دوست
دوستان اسرار یکدیگر را میدانند و هرچند اگر این اسرار جزئی باشد باز هم برای صاحب آن مهم است، فلذا یک دوست نباید اسرار دوست خود را بیارزش بداند و باید محرم اسرار دوست خود باشیم و نباید آن را تحت هیچ شرایطی فاش کنیم.
امام صادق(ع) میفرماید: "سخن گفتن پیرامون اسرار برادرت از خیانت است". (بحارالانوار ج 75 ص 71)