19 آذر در گذر تاریخ
* رحلت مفسر قرآن كريم "سيد حسين اثني عشري" معروف به اعتمادي (1343 ش)
اشاره:
حاج آقا حسين اثني عشري، مفسر عاليقدر قرآن در سال 1318 ق در شهر ري ولادت يافت و پس از فراگيري مقدمات و ادبيات در تهران، در سال 1349 ق به قم سفر كرد. پس از آموختن سطوح، در درس خارج آيتاللَّه شيخ عبدالكريم حائري شركت جست و سپس از درس آيتاللَّه سيدمحمد حجّت و آيتاللَّه سيدمحمدتقي خوانساري استفاده نمود. در سال 1362 به شهر ري بازگشت و در آستانهي مقدس حضرت سيد الكريم عبدالعظيم (ع) به اقامه جماعت و تبليغ و تفسير قرآن پرداخت.سرانجام اين عالم عامل درسال 1384 قمري در 66 سالگي بر روي منبر دچار سكتهي قلبي گرديد و بدرود حيات گفت ودر حرم قبله تهران سيدالكريم عبدالعظيم حسني (ع) دفن گرديد. مهمترين تفسير وي، تفسير اثني عشري نام دارد و علاوه بر آن داراي تأليفات ديگري نيز ميباشد.
* تظاهرات بزرگ و تاريخي تاسوعاي حسيني عليه رژيم استبدادي پهلوي (1357 ش)
اشاره:
همزمان با تاسوعاي حسيني سال 1357 ش، مردم مسلمان و انقلابي ايران با حضور گسترده خود، مراسم عزاداري سالار شهيدان، حضرت اباعبداللَّه الحسين(ع) و ديگر شهداي كربلا را به تظاهراتي بزرگ و تاريخي بر ضد رژيم فاسد و استبدادي شاه، تبديل كردند. در تهران، حدود چهارميليون نفر از مردان، زنان و كودكان، در راهپيمايي تاريخي اين روز شركت كرده و ضمن عزاداري، با سردادن شعارهايي بر ضد رژيم شاه، نفرت و انزجار خود را از اين رژيم اعلام كردند. همزمان با تهران، اين راهپيمايي در شهرستانها نيز صورت گرفت. اين اقدام، پايههاي حكومت پوشالي و وابسته رژيم شاه به بيگانگان را بيش از پيش متزلزل و سقوط آن را قطعي كرد.
*طرح تشكيل شوراي سلطنت توسط آمريكا (1357 ش)
اشاره:
در بحبوحه انقلاب اسلامي و در حالي كه نهضت اسلامي مردم ايران به رهبري امام خميني(ره) رژيم پهلوي را در كام خود فرو ميبرد، اربابان آمريكايي شاه درصدد بودند تا به هر نحو ممكن، از سقوط محمدرضا پهلوي، اين مهره مطيع خود جلوگيري كنند. از اين رو، در نوزدهم آذر 1357ش، وزارت امور خارجه ايالات متحده آمريكا كه مشغول بررسي تشكيل شوراي سلطنت در ايران بود، با ارسال تلگرافي به سفارت آمريكا در تهران با نمايندگان خود در ايران درباره اين موضوع مشورت كرد. اين كار از يك سو نشان دهنده نااميدي مقامات دولت آمريكا از باقي ماندن شاه در رأس قدرت و از سوي ديگر، دخالت آشكار و ظالمانه آمريكاييان در امور داخلي ايران بود. دولت آمريكا، همه توان خود را به كار گرفته بود تا به هر صورت ممكن، پايگاه سياسي و نظامي خود را در ايران حفظ كند اما امواج توفنده انقلاب، آنان را از رسيدن به اين هدف شوم باز داشت و اين شورا پس از آن كه در 23 دي 57 كار خود را آغاز كرد، پس از يك هفته با ناكامي، منحل شد.
* انتخابات دوره اوّل مجلس خبرگان رهبري (1361ش)
اشاره:
انتخابات نخستين دوره مجلس خبرگان رهبري كه بر اساس اصل 107 قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران، مهمترين وظيفه آن تعيين رهبر نظام اسلامي است در شرايطي صورت گرفت كه كشور در حال نبردي نابرابر با حكومت عراق و دنياي استكبار بود. با اين حال، اين انتخابات با شركت مردم شجاع و مقاوم ايران در 19 آذر 1361 برگزار گرديد و نزديك به هجده ميليون نفر در اين انتخابات شركت نمودند. در اين دوره 75 نفر از نمايندگان مجلس خبرگان رهبري تعيين شدند. در نهايت اولين مجلس خبرگان رهبري كه در واقع دومين مجلس خبرگان جامعه اسلامي بود در تيرماه 1362 با پيام امام خميني(ره)، افتتاح شد. با رحلت امام خميني(ره) بنيانگذار جمهوري اسلامي ايران، مجلس خبرگان رهبري، حضرت آيتاللَّه خامنهاي را به رهبري نظام اسلامي برگزيد و اين وظيفه را به نحو احسن به انجام رساند.
* تشكيل شوراي عالي انقلاب فرهنگي به فرمان حضرت امام خميني (ره) (1363 ش)
اشاره:
پس از پيروزي انقلاب اسلامي، گروهكهاي مختلف، دانشگاهها و مدارس كشور را عرصه تاخت و تاز خود ساخته و روند تحصيل و تدريس را مختل كرده بودند. بسياري از استادان منحرف، به كار مشغول بودند و هيچ تغيير بنيادي در برنامه و شيوه تدريس و تربيت و اهداف آنها رخ نداده بود. در نتيجه، دانشگاههاي سراسر كشور براي مدتي تعطيل شد. پس از تعطيلي دانشگاهها، به منظور ساماندهي به امور فرهنگي مدارس و دانشگاهها، به فرمان امام خميني(ره)، اولين تركيب شوراي انقلاب فرهنگي تحت عنوان ستاد انقلاب فرهنگي شكل گرفت.
با تشكيل اين ستاد، علي رغم كارشكنيهاي برخي اشخاص و گروههاي سياسي، حضرت امام در سال 1360، از ستاد خواستند كه در باز شدن دانشگاهها تسريع نمايد. با بازگشايي دانشگاهها، ضرورت توسعه و تعميق كار اين ستاد ايجاب كرد كه در نوزدهم آذر 1363، امام، رؤساي سه قوه و تعداد ديگري از انديشمندان فرهنگي كشور را به اعضاي آن بيفزايند. گسترش و نفوذ فرهنگ اسلامي در شئون جامعه، تزكيه محيطهاي علمي و فرهنگي از افكار مادي، تحول دانشگاهها و مدارس و مراكز فرهنگي و هنري بر اساس فرهنگ صحيح اسلامي، حفظ و احياء و معرفي آثار و مآثر اسلامي و ملي از جمله اهداف اين شورا و نيز تدوين اصول سياست فرهنگي نظام جمهوي اسلامي و تعيين اهداف و جهتگيري برنامههاي فرهنگي، آموزشي و علمي، تعيين مراجع براي طرح و تدوين برنامههاي فرهنگي و علمي، تدوين ضوابط براي گزينش استادان و معلمان دانشگاهها و نظارت بر امور كتابهاي درسي و... از جمله وظايف شوراي عالي انقلاب فرهنگي ميباشند.
24 محرم در گذر تاریخ
* رحلت "حاج ملامحمد تقي استرآبادي" دانشمند بزرگ شيعه (1272 ق)
اشاره:
ملامحمد تقي بن محمد اسماعيل از مشاهير علماي شيعه است. وي از محمدتقي بن محمد رحيم تهراني اصفهاني معروف به صاحب هدايةُالمُسْتَرشِدين اجازهي اجتهاد گرفت و به مدت چهارده سال در محضر علماي نجف و كربلا تلمذ كرد. ملامحمدتقي استرآبادي در سال 1271 ق كه در مرزهاي استرآباد اغتشاشاتي بروز كرد، براي گزارش شرح واقعه به ناصرالدين شاه به تهران آمد اما پيش از بازگشت در همانجا درگذشت.
*درگذشت "حَشْر كشميري" شاعرِ مسلمانِ هندي (1354 ق)
اشاره:
آغامحمد شاه متخلص به حشر كشميري، شاعر و نمايشنامهنويس اردوزبان مسلمان در سال 1296 ق در شهر بنارس هند متولد شد. تحصيلاتش را با قرائت و حفظ قرآن آغاز كرد و سپس زبانهاي عربي و فارسي را نزد اساتيد مشهور شهر بنارس فرا گرفت. كشميري پس از مدتي به سرودن شعر و نمايشنامه نويسي روي آورد و اولين نمايشنامهي خود به نام آفتاب محبت رابه رشتهي تحرير درآورد. از حشر كشميري، 36 نمايشنامه به جاي مانده و بهترين اثر او "تبعيد سينا به جنگل" نام دارد كه به زبان هندي است. شيوهي نگارش او در آثارش بسيار ساده و روان است. نوشتههاي كشميري خالي از طنز نيست و در آنها مشكلات و حقايق زندگي به نحوي تاثيرگذار و تمثيل گونه مطرح شده است. وي در زمينهي شعر نيز داراي طبعي روان بود. حشر كشميري به هنگام مرگ 58 سال داشت.
* وفات فقيه اديب "شيخ محمدرضا اصفهاني" (1361 ق)
اشاره:
محمدرضا اصفهاني نوهي دختري سيد صدرالدين عاملي در نه سالگي به اصفهان رفت و مقدمات علوم را فرا گرفت. وي علم حديث و رجال را از ميرزا حسين نوري و سيدمرتضي كشميري فرا گرفت تا در علوم كامل گشت. از آثار وي "الامجديه" دربارهي اعمال ماه رمضان و "الايراد و الاصدار" دربارهي حل برخي مشكلات علمي را ميتوان نام برد.
9 دسامبر در گذر تاریخ
* تولد کرک داگلاس بازیگر آمریکایی 1916 م
* تولد "كارل شيل" شيميدان برجسته سوئدي و از بنيانگذاران شيمي جديد (1742م)
* سوزانيدن "ژان كالْوِن" احياگر مذهبي در اروپا (1564م)
* تولد "كلود بِرتولِه"، شيميدان برجسته فرانسوي (1748م)
* آغاز جنگ "مَدرَس" بين استعمارگران انگليس و فرانسه (1758م)
* تأسيس "كاخ كِرمْلين" در مسكو، مركز سياست روسيه (1840م)
* تولد "پيوتر كروپوتكين" فيلسوف آنارشيست روسي (1842م)
* اشغال سرزمين فلسطين در جنگ جهاني اول توسط نيروهاي انگليسي (1917م)
* آغاز انتفاضه مردم ستمديده فلسطين (1987م)
* مرگ "ساموئل ريچارْدْسون" نويسنده و داستانسراي معروف انگليسي (1761م)
* تولد "ژوزف مارْكوارْتْ" خاورشناس برجسته آلماني (1930م)
* درگذشت "گوسْتاوْ لوبون" مستشرق و نويسنده معروف فرانسوي (1931م)